Ασθένιες - Φάρμακα
+5
thanasis
perastiki
sak
ΘΑΝΑΣΗΣ
admin
9 απαντήσεις
Σελίδα 4 από 5
Σελίδα 4 από 5 • 1, 2, 3, 4, 5
ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Κάθε φάρμακο που ανήκει στην ομάδα αυτών που ονομάζεται nitro imidazoles (περιέχουν ιμιδαζόλη) είναι αποτελεσματικά κατά των τριχομονάδων. Υπάρχουν τέσσερα που χρησιμοποιούνται συνήθως :
1 Dimetradazole – Η εμπορική του ονομασία εδώ είναι Emetryl, με την μορφή σκόνης που διαλύεται στο νερό. Είναι το πρώτο φάρμακο με ιμιδαζόλη που έγινε διαθέσιμο και είναι ακόμη ένα αποτελεσματικό φάρμακο, παρόλο που επειδή είναι αυτό που χρησιμοποιείται περισσότερο , οι τριχομονάδες σε κάποιες περιοχές έχουν αναπτύξει μια ανοχή σε αυτό. Πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή γιατί είναι περιορισμένης ασφάλειας. Η υπερβολική δόση οδηγεί στο χάσιμο της ισορροπίας και της συγκέντρωσης, και σε μεγάλες δόσεις σε θάνατο. Μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή σπέρματος των αρσενικών, οδηγώντας σε προσωρινή στειρότητα, και έτσι δεν συνιστάται κατά την περίοδο αναπαραγωγής. Συνήθως η δόση είναι ένα κουταλάκι (3 γραμμάρια) σε 4,5 – 8 λίτρα νερού. Σε πουλιά που ταΐζουν νεογνά πρέπει να χορηγούνται μικρότερες δόσεις καθώς και όταν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες, οπότε και αυξάνεται η κατανάλωση νερού και η εξάτμιση αυξάνει την περιεκτικότητα του νερού σε φάρμακο. 2 Carnidazole – Η συνηθισμένη εμπορική του ονομασία είναι Spatrix. Υπάρχει μόνο σε μορφή ταμπλέτας. Είναι πολύ ασφαλές και χρήσιμο για την ξεχωριστή χορηγία σε συγκεκριμένα πουλιά, ειδικά στα νεογνά που είναι στην φωλιά. Η δόση είναι μια ταμπλέτα των 10mg την ημέρα.
3 Metronidazole – Η συνηθισμένη εμπορική ονομασία είναι Flagyl. Είναι διαθέσιμο σε μορφή σιροπιού που διαλύεται στο νερό και σε ταμπλέτες σε διάφορα μεγέθη. Είναι πολύ οικονομικό, με τις ταμπλέτες να είναι χρήσιμες στην ξεχωριστή αγωγή σε κάποια πουλιά. Σε ένα πουλί δίνεται το ένα τέταρτο μια ταμπλέτας 200 mg την ημέρα. Το σιρόπι Flagyl διαλύεται σε νερό και η δόση είναι 5-10 ml ανά λίτρο νερού αλλά είναι πολύ γλυκό και δεν είναι εύγευστο στο πουλιά.
4 Ronidazole – Είναι διαθέσιμο σε μορφή σκόνης που διαλύεται σε νερό, με διάφορες εμπορικές ονομασίες παγκοσμίως, όπως Ridsol-S, Turbosole, Tricho-Plus και Ronivet. Συνήθως η περιεκτικότητά του είναι 10%. Η δόση με αυτή την περιεκτικότητα είναι μισό κουταλάκι ανά λίτρο. Υπάρχουν και μείγματα μικρότερης περιεκτικότητας αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Είναι πολύ πικρό φάρμακο, οπότε περιεκτικότητες πάνω από 10% έχουν πολύ δυσάρεστη γεύση για τα πουλιά. Είναι πολύ ασφαλές και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την αναπαραγωγή, τους αγώνες και την περίοδο που ρίχνουν τα φτερά τους. Το ronidazole είναι το φάρμακο που προτιμάται παγκοσμίως για την αντιμετώπιση του έλκους. Ωστόσο, σε μερικές χώρες δεν είναι διαθέσιμο για χρήση σε περιστέρια, λόγω της ανησυχίας των αρχών ότι μπορεί να αναπτυχθούν οργανισμοί με ανοσία σε αυτό. Το φάρμακο αυτό συνήθως προτιμάται για χρήση σε ζώα από τα οποία παράγουμε κρέας όπως τα γουρούνια.
Σε κάθε αγωγή κατά του έλκους, καλό είναι να κάνουμε εναλλαγές με δύο τουλάχιστον από αυτά τα φάρμακα για να μειωθεί η πιθανότητα ανάπτυξης της αντίστασης των τριχομονάδων σε αυτά. Αυτή την στιγμή, χρησιμοποιούνται κυρίως φάρμακα τύπου ronidazole εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς τους και της ασφάλειάς τους, αλλά καλό είναι να το εναλλάσσουμε με ένα από τα άλλα φάρμακα ανά δύο η τρεις θεραπείες.
1 Dimetradazole – Η εμπορική του ονομασία εδώ είναι Emetryl, με την μορφή σκόνης που διαλύεται στο νερό. Είναι το πρώτο φάρμακο με ιμιδαζόλη που έγινε διαθέσιμο και είναι ακόμη ένα αποτελεσματικό φάρμακο, παρόλο που επειδή είναι αυτό που χρησιμοποιείται περισσότερο , οι τριχομονάδες σε κάποιες περιοχές έχουν αναπτύξει μια ανοχή σε αυτό. Πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή γιατί είναι περιορισμένης ασφάλειας. Η υπερβολική δόση οδηγεί στο χάσιμο της ισορροπίας και της συγκέντρωσης, και σε μεγάλες δόσεις σε θάνατο. Μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή σπέρματος των αρσενικών, οδηγώντας σε προσωρινή στειρότητα, και έτσι δεν συνιστάται κατά την περίοδο αναπαραγωγής. Συνήθως η δόση είναι ένα κουταλάκι (3 γραμμάρια) σε 4,5 – 8 λίτρα νερού. Σε πουλιά που ταΐζουν νεογνά πρέπει να χορηγούνται μικρότερες δόσεις καθώς και όταν υπάρχουν υψηλές θερμοκρασίες, οπότε και αυξάνεται η κατανάλωση νερού και η εξάτμιση αυξάνει την περιεκτικότητα του νερού σε φάρμακο. 2 Carnidazole – Η συνηθισμένη εμπορική του ονομασία είναι Spatrix. Υπάρχει μόνο σε μορφή ταμπλέτας. Είναι πολύ ασφαλές και χρήσιμο για την ξεχωριστή χορηγία σε συγκεκριμένα πουλιά, ειδικά στα νεογνά που είναι στην φωλιά. Η δόση είναι μια ταμπλέτα των 10mg την ημέρα.
3 Metronidazole – Η συνηθισμένη εμπορική ονομασία είναι Flagyl. Είναι διαθέσιμο σε μορφή σιροπιού που διαλύεται στο νερό και σε ταμπλέτες σε διάφορα μεγέθη. Είναι πολύ οικονομικό, με τις ταμπλέτες να είναι χρήσιμες στην ξεχωριστή αγωγή σε κάποια πουλιά. Σε ένα πουλί δίνεται το ένα τέταρτο μια ταμπλέτας 200 mg την ημέρα. Το σιρόπι Flagyl διαλύεται σε νερό και η δόση είναι 5-10 ml ανά λίτρο νερού αλλά είναι πολύ γλυκό και δεν είναι εύγευστο στο πουλιά.
4 Ronidazole – Είναι διαθέσιμο σε μορφή σκόνης που διαλύεται σε νερό, με διάφορες εμπορικές ονομασίες παγκοσμίως, όπως Ridsol-S, Turbosole, Tricho-Plus και Ronivet. Συνήθως η περιεκτικότητά του είναι 10%. Η δόση με αυτή την περιεκτικότητα είναι μισό κουταλάκι ανά λίτρο. Υπάρχουν και μείγματα μικρότερης περιεκτικότητας αλλά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Είναι πολύ πικρό φάρμακο, οπότε περιεκτικότητες πάνω από 10% έχουν πολύ δυσάρεστη γεύση για τα πουλιά. Είναι πολύ ασφαλές και μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά την αναπαραγωγή, τους αγώνες και την περίοδο που ρίχνουν τα φτερά τους. Το ronidazole είναι το φάρμακο που προτιμάται παγκοσμίως για την αντιμετώπιση του έλκους. Ωστόσο, σε μερικές χώρες δεν είναι διαθέσιμο για χρήση σε περιστέρια, λόγω της ανησυχίας των αρχών ότι μπορεί να αναπτυχθούν οργανισμοί με ανοσία σε αυτό. Το φάρμακο αυτό συνήθως προτιμάται για χρήση σε ζώα από τα οποία παράγουμε κρέας όπως τα γουρούνια.
Σε κάθε αγωγή κατά του έλκους, καλό είναι να κάνουμε εναλλαγές με δύο τουλάχιστον από αυτά τα φάρμακα για να μειωθεί η πιθανότητα ανάπτυξης της αντίστασης των τριχομονάδων σε αυτά. Αυτή την στιγμή, χρησιμοποιούνται κυρίως φάρμακα τύπου ronidazole εξαιτίας της αποτελεσματικότητάς τους και της ασφάλειάς τους, αλλά καλό είναι να το εναλλάσσουμε με ένα από τα άλλα φάρμακα ανά δύο η τρεις θεραπείες.
ΒΟΗΘΕΙΑ!!!!!
εχω ενα αγριοπεριστερο στο μπαλκονι μου..εχει βγαλει κατι σαν εξογκωματα ογκιδια στο προσωπο του..το ενα ματι του εχει κλεισει τελειως και το αλλο ισα ισα που βλεπει...τι πρεπει να κανω??? υπαρχει καποιο φαρμακο που μπορω να του βαλω???? το αδερφακι του μολις πεταξε αυτο το καημενο δεν μπορει να δει...αν υπαρχει κατι πειτε μου...
cathy- Αριθμός μηνυμάτων : 1
Ημερομηνία εγγραφής : 04/08/2011
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
cathy καλώς ήρθες στο φόρουμ.
μετέφερα την συζήτηση σε αυτή την ενότητα.
από την περιγραφή που μας έδωσες δείχνει ότι το περιστεράκι έχει ευλογιά.
αν μπορείς βάλε και καμιά φώτο για να είμαστε 100%σίγουρη.
η ευλογιά είναι μια θανατηφόρα ασθένεια που αυτή την εποχή δηλ.τους ζεστούς μήνες θερίζει τα περιστέρια.
υπάρχει εμβόλιο που το χρησιμοποιούμε εμείς οι εκτροφεις για να προστατέψουμε τα περιστέρια μας.
μεταδίδετε κυρίως από τα κουνούπια,ακόμη και από τα παράσιτα.
αν εμφανιστούν τα συμπτώματα(που είναι αυτά που περιγράφεις)λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε.
ένα από αυτά είναι να βάζουμε μπεταντιν πάνω στα σπυριά η τα εξογκώματα που έβγαλε το περιστέρι.
το μπεταντιν έχει την ιδιότητα να τα ξεραίνει.
η πιθανότητες να ζήσει το περιστέρι είναι μικρές καθώς η ευλογιά μεταδίδετε σε όλο το σώμα του περιστεριού ακόμα εμφανίζονται εξογκώματα και στα πόδια του.
η ασθένεια δεν μεταδίδετε στον άνθρωπο.
και κάτι ακόμα αν τελικά το περιστέρι καταφέρει να επιβιώσει από την ασθένεια θα είναι φορέας της νόσου.
οπότε καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα είναι δύσκολα.
μετέφερα την συζήτηση σε αυτή την ενότητα.
από την περιγραφή που μας έδωσες δείχνει ότι το περιστεράκι έχει ευλογιά.
αν μπορείς βάλε και καμιά φώτο για να είμαστε 100%σίγουρη.
η ευλογιά είναι μια θανατηφόρα ασθένεια που αυτή την εποχή δηλ.τους ζεστούς μήνες θερίζει τα περιστέρια.
υπάρχει εμβόλιο που το χρησιμοποιούμε εμείς οι εκτροφεις για να προστατέψουμε τα περιστέρια μας.
μεταδίδετε κυρίως από τα κουνούπια,ακόμη και από τα παράσιτα.
αν εμφανιστούν τα συμπτώματα(που είναι αυτά που περιγράφεις)λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε.
ένα από αυτά είναι να βάζουμε μπεταντιν πάνω στα σπυριά η τα εξογκώματα που έβγαλε το περιστέρι.
το μπεταντιν έχει την ιδιότητα να τα ξεραίνει.
η πιθανότητες να ζήσει το περιστέρι είναι μικρές καθώς η ευλογιά μεταδίδετε σε όλο το σώμα του περιστεριού ακόμα εμφανίζονται εξογκώματα και στα πόδια του.
η ασθένεια δεν μεταδίδετε στον άνθρωπο.
και κάτι ακόμα αν τελικά το περιστέρι καταφέρει να επιβιώσει από την ασθένεια θα είναι φορέας της νόσου.
οπότε καταλαβαίνεις ότι τα πράγματα είναι δύσκολα.
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
θα συμφωνήσω και εγώ με αυτά που λέει ο admin.
λες ότι έκλεισαν τα μάτια του από τα εξογκώματα αυτό δείχνει ότι έχει προχωρήσει η αρρώστια.μαζί με το ιώδιο που θα βάλεις στα εξογκώματα στα μάτια βάλε μια αλοιφή φουσιντιν μόνο όχι ιώδιο στα μάτια.
λες ότι έκλεισαν τα μάτια του από τα εξογκώματα αυτό δείχνει ότι έχει προχωρήσει η αρρώστια.μαζί με το ιώδιο που θα βάλεις στα εξογκώματα στα μάτια βάλε μια αλοιφή φουσιντιν μόνο όχι ιώδιο στα μάτια.
thanasis- Αριθμός μηνυμάτων : 20
Ημερομηνία εγγραφής : 05/05/2011
Τόπος : thessaloniki
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
κανε αυτά που σου είπαν και προσπαθήσε να το ταΐζεις(αν δεν μπορεί να τραφεί μόνο του).αλλά ανέβασε καμιά φωτογραφία για να έχουμε μια ποιο καλή εικόνα
sak- Αριθμός μηνυμάτων : 38
Ημερομηνία εγγραφής : 09/05/2011
Ηλικία : 50
Τόπος : θεσσαλονικη
Προβιοτικα και βιταμινες μετα απο αντιβιωση
Τα προβιοτικά χορηγούνται μετά από αντιβιοτική αγωγή σαν «αποθεραπεία». αυτός είναι ο βασικότερος λόγος για τη χορήγηση προβιοτικών και θεωρείται δεδομένος. Μια μικρή αναφορά στο τι είναι προβιοτικό εξηγεί και τους λόγους...
Στα πουλιά υπάρχει ένας πληθυσμός βακτηριδίων γνωστός ως "φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα" που βρίσκεται στο δέρμα και τις βλεννώδεις μεμβράνες του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος. Αυτά τα βακτηρίδια δεν προκαλούν ασθένειες και ονομάζονται "μη παθογόνα". Παράλληλα, στον ίδιο οργανισμό υπάρχει ταυτόχρονα και ένας μικρός αριθμός παθογόνων μικροβίων ο οποίος δεν δημιουργεί πρόβλημα σε υγιή πουλιά. Αν για οποιοδήποτε λόγο λοιπόν, αυτό το ισοζύγιο διαταραχθεί υπέρ των παθογόνων μικρόβιων, τότε έχουμε και την εκδήλωση της ανάλογης ασθένειας.
Με τον όρο προβιοτικά, εννοούμε μη παθογόνα μικρόβια που έχουν καλλιεργηθεί εργαστηριακά και χορηγούνται στον οργανισμό με σκοπό τη διατήρηση του ισοζυγίου μεταξύ παθογόνων και μη μικροβίων, υπέρ των δεύτερων. Έτσι λοιπόν μετά από χορήγηση αντιβίωσης για τη θεραπεία κάποιας ασθένειας προκαλούμε και την καταστροφή της μικροβιακής χλωρίδας, αφού δυστυχώς η αντιβίωση δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ παθογόνων και μη μικροβίων και εδώ τα προβιοτικά έρχονται για να δώσουν μια λύση στο πρόβλημα.
Πρέπει να γίνεται πριν την αναπαραγωγική περίοδο για την αποφυγή καταστάσεων τύπου: «αντιβίωση κατά την περίοδο του ταΐσματος» και κατά την προσωπική μου άποψη με φάρμακα γίνεται θεραπεία. Πρόληψη γίνεται με προληπτικές εξετάσεις και αν χρειαστεί θεραπεία με το κατάλληλο για την ασθένεια φάρμακο προκειμένου να αποφευχθεί η εκδήλωση της στη διάρκεια της αναπαραγωγής και ανατροφής.
Στα πουλιά υπάρχει ένας πληθυσμός βακτηριδίων γνωστός ως "φυσιολογική μικροβιακή χλωρίδα" που βρίσκεται στο δέρμα και τις βλεννώδεις μεμβράνες του αναπνευστικού και γαστρεντερικού συστήματος. Αυτά τα βακτηρίδια δεν προκαλούν ασθένειες και ονομάζονται "μη παθογόνα". Παράλληλα, στον ίδιο οργανισμό υπάρχει ταυτόχρονα και ένας μικρός αριθμός παθογόνων μικροβίων ο οποίος δεν δημιουργεί πρόβλημα σε υγιή πουλιά. Αν για οποιοδήποτε λόγο λοιπόν, αυτό το ισοζύγιο διαταραχθεί υπέρ των παθογόνων μικρόβιων, τότε έχουμε και την εκδήλωση της ανάλογης ασθένειας.
Με τον όρο προβιοτικά, εννοούμε μη παθογόνα μικρόβια που έχουν καλλιεργηθεί εργαστηριακά και χορηγούνται στον οργανισμό με σκοπό τη διατήρηση του ισοζυγίου μεταξύ παθογόνων και μη μικροβίων, υπέρ των δεύτερων. Έτσι λοιπόν μετά από χορήγηση αντιβίωσης για τη θεραπεία κάποιας ασθένειας προκαλούμε και την καταστροφή της μικροβιακής χλωρίδας, αφού δυστυχώς η αντιβίωση δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ παθογόνων και μη μικροβίων και εδώ τα προβιοτικά έρχονται για να δώσουν μια λύση στο πρόβλημα.
Πρέπει να γίνεται πριν την αναπαραγωγική περίοδο για την αποφυγή καταστάσεων τύπου: «αντιβίωση κατά την περίοδο του ταΐσματος» και κατά την προσωπική μου άποψη με φάρμακα γίνεται θεραπεία. Πρόληψη γίνεται με προληπτικές εξετάσεις και αν χρειαστεί θεραπεία με το κατάλληλο για την ασθένεια φάρμακο προκειμένου να αποφευχθεί η εκδήλωση της στη διάρκεια της αναπαραγωγής και ανατροφής.
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
Προβιοτικά
Τα προβιοτικά ορίζονται ως:
Τα χορηγούμενα δια της στοματικής οδού προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι όταν καταναλώνονται σε ορισμένες ποσότητες ασκούν ευεργετική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου πέραν της εγγενούς επίδρασης της γενικής διατροφής.
Ένας πιο κοινός ορισμός είναι:
Το προβιοτικό είναι ένα ζωντανό μικροβιακό διατροφικό συμπλήρωμα που επιδρά ευεργετικά στον άνθρωπο-ξενιστή βελτιώνοντας την ισορροπία της εντερικής του μικροχλωρίδας.
Η λέξη προβιοτικό είναι σύνθετη από τη λατινική λέξη pro που σημαίνει υπέρ και την ελληνική λέξη βίος ή ζωή. Σε ελεύθερη μετάφραση λοιπόν τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί «υπέρ της ζωής». Αν και πολλοί διαφορετικοί ορισμοί έχουν αποδοθεί σε αυτά τις τελευταίες δεκαετίες, σε όλες τις περιπτώσεις ο όρος χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει ένα βακτηριακό προϊόν το οποίο πρόκειται να ευεργετήσει την υγεία του ανθρώπου-ξενιστή.
Οι τρεις βασικές πτυχές του ορισμού είναι:
οι μικροοργανισμοί (βακτήρια) είναι ζωντανοί
τα βακτήρια χορηγούνται δια της στοματικής οδού
τα βακτήρια πρέπει να είναι ικανά να φτάσουν στο έντερο ζωντανά προκειμένου να έχουν κάποια επίδραση στην ισορροπία της μικροχλωρίδας
Αυτό σημαίνει ότι τα προβιοτικά βακτήρια πρέπει να αντέχουν στα οξέα (στομαχικά) και στα χολικά άλατα, να μπορούν να αναπτύσσονται σε αναερόβιες συνθήκες και να είναι μη τοξικά. Αυτά τα κριτήρια περιορίζουν τον αριθμό των βακτηριακών ειδών και στελεχών στις ακόλουθες ομάδες βακτηρίων: είδη των γενών Lactobacillus, Streptococcus και Bifidobacterium, αν και μερικά άλλα είδη μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως ζύμες και είδη του γένους Bacillus στη διατροφή των ζώων). Τα τρία αυτά είδη ανήκουν στα οξυγαλακτικά βακτήρια και βρίσκονται από τη φύση τους στο έντερο καθώς και σε πολλά ζυμωμένα (κυρίως όξινα) γαλακτοκομικά προϊόντα.
Ονοματολογία
Τα προβιοτικά βακτήρια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το στέλεχος και όχι από είδος. Το στέλεχος είναι ένας τύπος του είδους, σε αναλογία με το ακόλουθο παράδειγμα.
Ομάδα βακτηρίου = γερμανικό αυτοκίνητο = οξυγαλακτικά βακτήρια
Γένος βακτηρίου = Volkswagen = Lactobacillus
Είδος βακτηρίου = VW Golf = Lactobacillus acidophilus
Στέλεχος βακτηρίου = VW Golf 1.4 D = Lb . acidophilus LC 1
Οποιοσδήποτε ξέρει ότι ένα Volkswagen Golf 1,4 D έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από ένα Volkswagen Golf 2.0 i turbo, αλλά δεν μπορείς να δεις τη διαφορά από εξωτερικό. Το ίδιο ισχύει και για τα βακτήρια. Όλα δείχνουν το ίδιο, αλλά τα βιολογικά χαρακτηριστικά («η μηχανή») είναι διαφορετικά. Κατά συνέπεια, οι όποιες αξιώσεις για επίδραση στην υγεία ενός ορισμένου προβιοτικού έχουν ισχύ μόνο για το συγκεκριμένο στέλεχος, και όχι για το είδος.
Βλέπε επίσης το κομμάτι για παραπληροφόρηση.
Τα παραδοσιακά προβιοτικά προϊόντα είναι όξινα ζυμωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα παρόμοια με τα γιαούρτια. Τα παραδοσιακά βακτήρια του γιαουρτιού (Lactobacillus delbrueckii ssp bulgaricus and Streptococcus salivarius ssp thermophilus ) δεν θεωρούνται προβιοτικά, και κατά συνέπεια το γιαούρτι δεν θεωρείται προβιοτικό προϊόν εκτός και αν προστεθούν σε αυτό άλλα προβιοτικά είδη.
Τα προβιοτικά διεκδικούν πολλές ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία του ξενιστή τους (ανθρώπου ή ζώου). Οι ακόλουθοι ισχυρισμοί έχουν αποδοθεί σε στελέχη των γενών Lactobacillus και Bifidobacterium .
Παρεμπόδιση εν δυνάμει παθογόνων όπως η E . coli ή το Clostridium perfringens
Προφύλαξη από διάρροια οφειλόμενη σε ιούς Ρότα ή σε Σαλμονέλα
Περιορισμός των επιδράσεων μόλυνσης οφειλόμενης σε Candida
Θετική επίδραση στα επίπεδα της χοληστερόλης
Πρόληψη ή/και μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του εντέρου
Διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος
Παραγωγή βιταμινών
Βελτίωση της κινητικότητας του εντέρου
Βελτίωση της απορρόφησης μεταλλικών στοιχείων και ιδιαίτερα ασβεστίου
Μεταβολισμό της λακτόζης για τα άτομα που εμφανίζουν δυσανεξία στην λακτόζη
Εν τούτοις, πολλοί από αυτούς τους ισχυρισμούς είναι πολύ αόριστοι και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι αποδεδειγμένοι επιστημονικά. Ελάχιστες κατάλληλες επιστημονικές μελέτες με φυσιολογικούς ενήλικες εθελοντές έχουν λάβει χώρα και αφορούν μόνο λίγα στελέχη. Μόνο για λίγα στελέχη ορισμένοι από τους παραπάνω ισχυρισμούς έχουν επαληθευτεί. Ο περιορισμός της διάρροιας, ο βελτιωμένος μεταβολισμός της λακτόζης, η μείωση της δυσκοιλιότητας και οι ευεργετικές δράσεις σε περίπτωση μόλυνσης από Candida έχουν αποδειχθεί επιστημονικά για έναν αριθμό στελεχών. Για τους περισσότερους από τους υπόλοιπους ισχυρισμούς υπάρχουν ελάχιστα ή καθόλου επιστημονικά στοιχεία.
Για κάθε ξεχωριστό στέλεχος (και προϊόν) οι διάφοροι ισχυρισμοί πρέπει να εξετάζονται δεόντως, πράγμα που δυστυχώς δεν εφαρμόζεται για πολλά προβιοτικά και προβιοτικά προϊόντα και ιδιαίτερα για τις λυοφιλιωμένες σκόνες, χάπια και κάψουλες (συμπληρώματα διατροφής).
Ακόμη και όταν είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι ένα συγκεκριμένο στέλεχος έχει προβιοτικά χαρακτηριστικά, αυτό δεν σημαίνει ότι το στέλεχος θα είναι ενεργό στον καθένα, καθώς κάθε άτομο έχει τη δική του εντερική μικροχλωρίδα η οποία μπορεί να περιορίζει την αποτελεσματικότητα ενός προβιοτικού προϊόντος.
Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς το κατά πόσο είναι ενεργό ή όχι ένα προβιοτικό προϊόν. Υπάρχουν πολλά προϊόντα στην αγορά που κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι καθόλου δραστικά. Δύο πρόσφατες μελέτες στην Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έδειξαν ότι σε πολλά προϊόντα (κυρίως συμπληρώματα διατροφής) απαντούν ελάχιστα ή καθόλου ζωντανά βακτήρια, τα οποία κατά συνέπεια είναι σίγουρα αναποτελεσματικά. Στην ολλανδική μελέτη, το 80% των προϊόντων παρουσίαζε λανθασμένες πληροφορίες στην ετικέτα. Μία σύντομη παρεμφερής μελέτη του πανεπιστημίου του Wageningen παρουσίασε παρόμοια στοιχεία για τις αναγραφόμενες στην ετικέτα πληροφορίες μη ολλανδικών προϊόντων.
Η νομοθεσία της Ε.Ε. για τα τρόφιμα αναφέρει ότι όλα τα συστατικά θα πρέπει να αναγράφονται με ακρίβεια. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να είναι αληθές για πολλά προβιοτικά προϊόντα. Από τη στιγμή που οι προβιοτικές επιδράσεις εξαρτώνται από το στέλεχος, όπως περιγράφθηκε προηγουμένως, είναι απαραίτητη η αναφορά του σωστού βακτηριακού ονόματος και στελέχους. Επειδή η ονοματολογία των βακτηρίων αλλάζει συχνά, είναι απαραίτητο να αναφέρεται ο προσδιοριστικός αριθμός του στελέχους, καθώς αυτός δεν υπόκειται σε αλλαγές. Μόνο με την χρησιμοποίηση του αριθμού του στελέχους ο καταναλωτής, ή ο διαιτολόγος ή γιατρός μπορεί να επιβεβαιώσει τις (ισχυριζόμενες) δράσεις των βακτηρίων και κατά συνέπεια του προϊόντος.
Αν η ετικέτα αναγράφει μη χρησιμοποιούμενες πλέον ή λανθασμένες ονομασίες, είναι λογικό να συμπεράνει κανείς ότι ο παραγωγός δεν είναι ενήμερος της επιστημονικής βιβλιογραφίας των τελευταίων δεκαετιών.
Όταν αμφιβάλλετε για το προϊόν, πρέπει πάντα να ρωτάτε τον παραγωγό για τους αριθμούς των στελεχών και για τις επιστημονικές αναφορές των ισχυρισμών. Να έχετε υπόψη σας τις διαφημίσεις και την πλασματική πληροφόρηση. Αξιόπιστοι παραγωγοί είναι σε θέση να παρέχουν εύκολα αυτό το είδος της πληροφορίας. Όταν δεν μπορούν να σας παραχθούν οι σχετικές πληροφορίες να κρίνετε το προϊόν με σκεπτικισμό!
Τα προβιοτικά ορίζονται ως:
Τα χορηγούμενα δια της στοματικής οδού προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί οι οποίοι όταν καταναλώνονται σε ορισμένες ποσότητες ασκούν ευεργετική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου πέραν της εγγενούς επίδρασης της γενικής διατροφής.
Ένας πιο κοινός ορισμός είναι:
Το προβιοτικό είναι ένα ζωντανό μικροβιακό διατροφικό συμπλήρωμα που επιδρά ευεργετικά στον άνθρωπο-ξενιστή βελτιώνοντας την ισορροπία της εντερικής του μικροχλωρίδας.
Η λέξη προβιοτικό είναι σύνθετη από τη λατινική λέξη pro που σημαίνει υπέρ και την ελληνική λέξη βίος ή ζωή. Σε ελεύθερη μετάφραση λοιπόν τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί «υπέρ της ζωής». Αν και πολλοί διαφορετικοί ορισμοί έχουν αποδοθεί σε αυτά τις τελευταίες δεκαετίες, σε όλες τις περιπτώσεις ο όρος χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει ένα βακτηριακό προϊόν το οποίο πρόκειται να ευεργετήσει την υγεία του ανθρώπου-ξενιστή.
Οι τρεις βασικές πτυχές του ορισμού είναι:
οι μικροοργανισμοί (βακτήρια) είναι ζωντανοί
τα βακτήρια χορηγούνται δια της στοματικής οδού
τα βακτήρια πρέπει να είναι ικανά να φτάσουν στο έντερο ζωντανά προκειμένου να έχουν κάποια επίδραση στην ισορροπία της μικροχλωρίδας
Αυτό σημαίνει ότι τα προβιοτικά βακτήρια πρέπει να αντέχουν στα οξέα (στομαχικά) και στα χολικά άλατα, να μπορούν να αναπτύσσονται σε αναερόβιες συνθήκες και να είναι μη τοξικά. Αυτά τα κριτήρια περιορίζουν τον αριθμό των βακτηριακών ειδών και στελεχών στις ακόλουθες ομάδες βακτηρίων: είδη των γενών Lactobacillus, Streptococcus και Bifidobacterium, αν και μερικά άλλα είδη μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις (όπως ζύμες και είδη του γένους Bacillus στη διατροφή των ζώων). Τα τρία αυτά είδη ανήκουν στα οξυγαλακτικά βακτήρια και βρίσκονται από τη φύση τους στο έντερο καθώς και σε πολλά ζυμωμένα (κυρίως όξινα) γαλακτοκομικά προϊόντα.
Ονοματολογία
Τα προβιοτικά βακτήρια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το στέλεχος και όχι από είδος. Το στέλεχος είναι ένας τύπος του είδους, σε αναλογία με το ακόλουθο παράδειγμα.
Ομάδα βακτηρίου = γερμανικό αυτοκίνητο = οξυγαλακτικά βακτήρια
Γένος βακτηρίου = Volkswagen = Lactobacillus
Είδος βακτηρίου = VW Golf = Lactobacillus acidophilus
Στέλεχος βακτηρίου = VW Golf 1.4 D = Lb . acidophilus LC 1
Οποιοσδήποτε ξέρει ότι ένα Volkswagen Golf 1,4 D έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά από ένα Volkswagen Golf 2.0 i turbo, αλλά δεν μπορείς να δεις τη διαφορά από εξωτερικό. Το ίδιο ισχύει και για τα βακτήρια. Όλα δείχνουν το ίδιο, αλλά τα βιολογικά χαρακτηριστικά («η μηχανή») είναι διαφορετικά. Κατά συνέπεια, οι όποιες αξιώσεις για επίδραση στην υγεία ενός ορισμένου προβιοτικού έχουν ισχύ μόνο για το συγκεκριμένο στέλεχος, και όχι για το είδος.
Βλέπε επίσης το κομμάτι για παραπληροφόρηση.
Τα παραδοσιακά προβιοτικά προϊόντα είναι όξινα ζυμωμένα γαλακτοκομικά προϊόντα παρόμοια με τα γιαούρτια. Τα παραδοσιακά βακτήρια του γιαουρτιού (Lactobacillus delbrueckii ssp bulgaricus and Streptococcus salivarius ssp thermophilus ) δεν θεωρούνται προβιοτικά, και κατά συνέπεια το γιαούρτι δεν θεωρείται προβιοτικό προϊόν εκτός και αν προστεθούν σε αυτό άλλα προβιοτικά είδη.
Τα προβιοτικά διεκδικούν πολλές ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία του ξενιστή τους (ανθρώπου ή ζώου). Οι ακόλουθοι ισχυρισμοί έχουν αποδοθεί σε στελέχη των γενών Lactobacillus και Bifidobacterium .
Παρεμπόδιση εν δυνάμει παθογόνων όπως η E . coli ή το Clostridium perfringens
Προφύλαξη από διάρροια οφειλόμενη σε ιούς Ρότα ή σε Σαλμονέλα
Περιορισμός των επιδράσεων μόλυνσης οφειλόμενης σε Candida
Θετική επίδραση στα επίπεδα της χοληστερόλης
Πρόληψη ή/και μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του εντέρου
Διέγερση του ανοσοποιητικού συστήματος
Παραγωγή βιταμινών
Βελτίωση της κινητικότητας του εντέρου
Βελτίωση της απορρόφησης μεταλλικών στοιχείων και ιδιαίτερα ασβεστίου
Μεταβολισμό της λακτόζης για τα άτομα που εμφανίζουν δυσανεξία στην λακτόζη
Εν τούτοις, πολλοί από αυτούς τους ισχυρισμούς είναι πολύ αόριστοι και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι αποδεδειγμένοι επιστημονικά. Ελάχιστες κατάλληλες επιστημονικές μελέτες με φυσιολογικούς ενήλικες εθελοντές έχουν λάβει χώρα και αφορούν μόνο λίγα στελέχη. Μόνο για λίγα στελέχη ορισμένοι από τους παραπάνω ισχυρισμούς έχουν επαληθευτεί. Ο περιορισμός της διάρροιας, ο βελτιωμένος μεταβολισμός της λακτόζης, η μείωση της δυσκοιλιότητας και οι ευεργετικές δράσεις σε περίπτωση μόλυνσης από Candida έχουν αποδειχθεί επιστημονικά για έναν αριθμό στελεχών. Για τους περισσότερους από τους υπόλοιπους ισχυρισμούς υπάρχουν ελάχιστα ή καθόλου επιστημονικά στοιχεία.
Για κάθε ξεχωριστό στέλεχος (και προϊόν) οι διάφοροι ισχυρισμοί πρέπει να εξετάζονται δεόντως, πράγμα που δυστυχώς δεν εφαρμόζεται για πολλά προβιοτικά και προβιοτικά προϊόντα και ιδιαίτερα για τις λυοφιλιωμένες σκόνες, χάπια και κάψουλες (συμπληρώματα διατροφής).
Ακόμη και όταν είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά ότι ένα συγκεκριμένο στέλεχος έχει προβιοτικά χαρακτηριστικά, αυτό δεν σημαίνει ότι το στέλεχος θα είναι ενεργό στον καθένα, καθώς κάθε άτομο έχει τη δική του εντερική μικροχλωρίδα η οποία μπορεί να περιορίζει την αποτελεσματικότητα ενός προβιοτικού προϊόντος.
Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς το κατά πόσο είναι ενεργό ή όχι ένα προβιοτικό προϊόν. Υπάρχουν πολλά προϊόντα στην αγορά που κατά πάσα πιθανότητα δεν είναι καθόλου δραστικά. Δύο πρόσφατες μελέτες στην Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο, έδειξαν ότι σε πολλά προϊόντα (κυρίως συμπληρώματα διατροφής) απαντούν ελάχιστα ή καθόλου ζωντανά βακτήρια, τα οποία κατά συνέπεια είναι σίγουρα αναποτελεσματικά. Στην ολλανδική μελέτη, το 80% των προϊόντων παρουσίαζε λανθασμένες πληροφορίες στην ετικέτα. Μία σύντομη παρεμφερής μελέτη του πανεπιστημίου του Wageningen παρουσίασε παρόμοια στοιχεία για τις αναγραφόμενες στην ετικέτα πληροφορίες μη ολλανδικών προϊόντων.
Η νομοθεσία της Ε.Ε. για τα τρόφιμα αναφέρει ότι όλα τα συστατικά θα πρέπει να αναγράφονται με ακρίβεια. Ωστόσο, αυτό δεν φαίνεται να είναι αληθές για πολλά προβιοτικά προϊόντα. Από τη στιγμή που οι προβιοτικές επιδράσεις εξαρτώνται από το στέλεχος, όπως περιγράφθηκε προηγουμένως, είναι απαραίτητη η αναφορά του σωστού βακτηριακού ονόματος και στελέχους. Επειδή η ονοματολογία των βακτηρίων αλλάζει συχνά, είναι απαραίτητο να αναφέρεται ο προσδιοριστικός αριθμός του στελέχους, καθώς αυτός δεν υπόκειται σε αλλαγές. Μόνο με την χρησιμοποίηση του αριθμού του στελέχους ο καταναλωτής, ή ο διαιτολόγος ή γιατρός μπορεί να επιβεβαιώσει τις (ισχυριζόμενες) δράσεις των βακτηρίων και κατά συνέπεια του προϊόντος.
Αν η ετικέτα αναγράφει μη χρησιμοποιούμενες πλέον ή λανθασμένες ονομασίες, είναι λογικό να συμπεράνει κανείς ότι ο παραγωγός δεν είναι ενήμερος της επιστημονικής βιβλιογραφίας των τελευταίων δεκαετιών.
Όταν αμφιβάλλετε για το προϊόν, πρέπει πάντα να ρωτάτε τον παραγωγό για τους αριθμούς των στελεχών και για τις επιστημονικές αναφορές των ισχυρισμών. Να έχετε υπόψη σας τις διαφημίσεις και την πλασματική πληροφόρηση. Αξιόπιστοι παραγωγοί είναι σε θέση να παρέχουν εύκολα αυτό το είδος της πληροφορίας. Όταν δεν μπορούν να σας παραχθούν οι σχετικές πληροφορίες να κρίνετε το προϊόν με σκεπτικισμό!
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
Παραπληροφόρηση παρατηρείται όταν ο παραγωγός ενός προβιοτικού προϊόντος παρέχει πληροφορίες για τα προσόντα των βακτηρίων ή ισχυρισμούς, που στην πραγματικότητα αποτελούν χαρακτηριστικά ή ιδιότητες άλλων, τελείως διαφορετικών βακτηρίων.
Συχνά ένας παραγωγός (στις περισσότερες περιπτώσεις συμπληρωμάτων διατροφής) παρέχει πληροφορίες για τις ιδιότητες των βακτηρίων μέσω του διαδικτύου. Για παράδειγμα για ένα προϊόν που σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του περιέχει Lactobacillus casei. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν παρέχεται ο αριθμός του στελέχους. Η ιστοσελίδα παρέχει γενικές πληροφορίες και διασυνδέσεις σχετικές με τον Lb . casei και άλλα γαλακτικά βακτήρια, πράγμα που αφήνει μία πολύ καλή εντύπωση. Η τακτική αυτή μπορεί να φαίνεται λογική και σωστή αλλά αν τη δει κανείς υπό το πρίσμα των παραλληλισμών των μικροοργανισμών με αυτοκίνητα, που προαναφέραμε, μεταφράζεται ως εξής:
Ένα γκαράζ πουλάει ένα Volkswagen Golf 2.0 D (ο Lb. casei). Στις πληροφορίες για τα προσόντα αναφέρεται στη μηχανή και σε άλλες λεπτομέρειες όλων των αυτοκινήτων Volkswagen Golf (άλλα στελέχη του Lb. casei), σε άλλα αυτοκίνητα Volkswagen (άλλα είδη του γένους Lactobacillus ) ή ακόμη και σε ΒΜW (bifidobacteria). Κατ' αυτόν τον τρόπο ισχυρίζεται ότι το Volkswagen Golf 2.0 D είναι ένα πολύ καλό αυτοκίνητο επειδή η BMW επίσης φτιάχνει καλά αυτοκίνητα.
Κανείς δεν θα πάρει αυτό το γκαράζ στα σοβαρά, αλλά η τακτική αυτή είναι διαδεδομένη στα προβιοτικά συμπληρώματα διατροφής.
Ο κύριος λόγος επί του παρόντος είναι ότι οι περισσότερες εταιρείες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το υψηλό κόστος των κλινικών δοκιμών που είναι απαραίτητες για την επιλογή ενός στελέχους και την επιβεβαίωση των ισχυρισμών. Και επειδή θέλουν να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους βακτήρια απλά χρησιμοποιούν δεδομένα από άλλες εταιρείες. Η αποτελεσματικότητα προϊόντων αυτού του είδους είναι αμφίβολη.
Για τον καταναλωτή τα ακόλουθα στοιχεία μπορούν να δώσουν μία ένδειξη για την αξιοπιστία του προϊόντος:
Είναι οι ονομασίες σωστές (τόσο λανθασμένες όσο και πλασματικές ονομασίες (όπως Toyota Golf) χρησιμοποιούνται). Σε περίπτωση αμφιβολίας χρησιμοποιείστε αυτή την ιστοσελίδα ενώ αν το όνομα δεν αναφέρεται η ετικέτα είναι λανθασμένη.
Αναγραφή των αριθμών των στελεχών
Αναγραφή υπηρεσίας εξυπηρέτησης καταναλωτή (τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση)
Παλαιότερες ονομασίες
Όταν στην ετικέτα αναγράφεται η παρουσία των ακόλουθων ειδών τότε ο παραγωγός δεν είναι ενήμερος των πρόσφατων επιστημονικών δεδομένων:
Lactobacillus bifidus: αυτή η ονομασία εγκαταλείφθηκε το 1969 (!) και δεν χρησιμοποιείται έκτοτε. Επομένως οι παραγωγοί που υποστηρίζουν την παρουσία αυτού του είδους δεν συμβαδίζουν με τις εξελίξεις. Το όνομα τούτο χρησιμοποιείται σήμερα για αυτό που είναι πια ολόκληρο το γένος Bifidobacterium με 22 διαφορετικά είδη. Το όνομα έχει τόση αξία όση και η αναφορά ότι ένα γαλακτοκομικό προϊόν περιέχει γάλα. Η' στην αναλογία των αυτοκινήτων, το γκαράζ δηλώνει ότι πουλά ένα γερμανικό αυτοκίνητο, πράγμα που δεν παρέχει καμιά απολύτως πληροφορία για τον τύπο και τα χαρακτηριστικά.
Streptococcus faecium: το όνομα αυτό εγκαταλείφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η σωστή ονομασία είναι Enterococcus faecium. Επειδή αυτό το είδος έχει παράλληλα αναγνωριστεί ως παθογόνο, είναι απαραίτητη η σωστή χρήση του ονόματος και του αριθμού του στελέχους.
Πλασματικές ονομασίες
Οι πλασματικές ονομασίες είναι ονομασίες που έχουν παρατηρηθεί σε «προβιοτικά» προϊόντα, που όμως στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν και επομένως χρησιμοποιούνται παράνομα.
Lactobacillus sporogenes: αυτή η ονομασία είναι μία πλασματική ονομασία . δεν υπάρχει βακτηριακό είδος με αυτό το όνομα. Εξ ορισμού, οι λακτοβάκιλλοι δεν σχηματίζουν σπόρους. Είναι άγνωστο ποια είδη χρησιμοποιούνται με αυτή την ονομασία. Έχει αναφερθεί (από τον παραγωγό (!)) ότι είναι στην πραγματικότητα ένα στέλεχος του Bacillus coagulans. Αυτό είναι ένα βακτήριο του εδάφους, το οποίο δεν απαντά στο ανθρώπινο έντερο και για το οποίο δεν έχουν γίνει κλινικές δοκιμές. Επίσης μπορεί να πρόκειται για το Clostridium sporogenes, ένα σπορογόνο βακτήριο που είναι παθογόνο για τον άνθρωπο.
Lactobacillus caucasicus: άλλη μία πλασματική ονομασία. Είναι τελείως άγνωστο ποιο βακτήριο χρησιμοποιείται στα προϊόντα με αυτό το «στέλεχος».
Προϊόντα με αυτά τα δύο «είδη» δεν αναμένεται να έχουν την οποιαδήποτε ευεργετική επίδραση στην υγεία. Όποια επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρεται σε αυτά τα βακτήρια δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη, καθώς κανένα περιοδικό μικροβιολογίας ή ιατρικής δεν πρόκειται να δεχθεί στοιχεία για ανύπαρκτα είδη.
Lactobacillus acidophilus casei . Θα έπρεπε να είναι είτε Lb. acidophilus είτε Lb . casei. Είναι σαν να πουλάς ένα Volkswagen Golf Passat.
Εξακριβωμένα προβιοτικά στελέχη:
Ορισμένα παραδείγματα σαφώς προσδιορισμένων προβιοτικών βακτηρίων, για τα οποία είναι διαθέσιμη αρκετή επιστημονική βιβλιογραφία παρουσιάζονται παρακάτω. Αναφέρονται μόνο στελέχη τα οποία χρησιμοποιούνται σε πολλές και διαφορετικές χώρες.
Lactobacillus casei Shirota (ή LCS), από την εταιρεία Yakult που τον χρησιμοποιεί στο ομώνυμο προϊόν
Lactobacillus rhamnosus LGG, χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 25 χώρες. Ιδιοκτήτης του στελέχους είναι η φιλανδική εταιρεία Valio
Lactobacillus acidophilus LA 7, σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα
Lactobacillus acidophilus LA 5, σε γαλακτοκομικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής
Lactobacillus acidophilus DDS, κυρίως σε συμπληρώματα διατροφής
Bifidobacterium lactis BB 12, σε γαλακτοκομικά προϊόντα
Bifidobacterium longum BB 536, σε γαλακτοκομικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής
Lactobacillus johnsonii La1 (LC 1), χρησιμοποιείται σε προϊόντα της Nestle
Bifidobacterium animalis DN-173 010 (Bifidus Essentis, Digestivum), χρησιμοποιείται σε προϊόντα της Danone
Εξακριβωμένα μη - προβιοτικά στελέχη
Οι ακόλουθοι οργανισμοί δεν είναι προβιοτικοί, καθώς δεν επιβιώνουν στο στομάχι και τα χολικά άλατα και έτσι δεν θα φθάσουν ζωντανοί στο έντερο:
Τα βακτήρια του γιαουρτιού Lactobacillus delbrueckii ssp bulgaricus και Streptococcus salivarius ssp thermophilus
Lactobacillus helveticus
Περισσότερες πληροφορίες
Αν δεν είστε σίγουροι για τις πληροφορίες της ετικέτας μπορούμε να σας βοηθήσουμε. Παρακαλούμε στείλτε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τα λεπτομερειακά στοιχεία της ετικέτας (κατά προτίμηση ηλεκτρονική σάρωση) στον ralf.hartemink@wur.nl (παρακαλούμε γράψτε τις πληροφορίες στα αγγλικά).
Από αυτά που διάβασα μου γεννιέται μια απορία μήπως ταίζουμε τα πουλιά μας σκέτη σκόνη αντί προβιοτικά και τα ακριβοπληρώνουμε,είμαστε σίγουρη ότι υπάρχουν ενεργά βακτηρίδια.Υπάρχει τρόπος να το δυαπιστώσουμε.
Συχνά ένας παραγωγός (στις περισσότερες περιπτώσεις συμπληρωμάτων διατροφής) παρέχει πληροφορίες για τις ιδιότητες των βακτηρίων μέσω του διαδικτύου. Για παράδειγμα για ένα προϊόν που σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του περιέχει Lactobacillus casei. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν παρέχεται ο αριθμός του στελέχους. Η ιστοσελίδα παρέχει γενικές πληροφορίες και διασυνδέσεις σχετικές με τον Lb . casei και άλλα γαλακτικά βακτήρια, πράγμα που αφήνει μία πολύ καλή εντύπωση. Η τακτική αυτή μπορεί να φαίνεται λογική και σωστή αλλά αν τη δει κανείς υπό το πρίσμα των παραλληλισμών των μικροοργανισμών με αυτοκίνητα, που προαναφέραμε, μεταφράζεται ως εξής:
Ένα γκαράζ πουλάει ένα Volkswagen Golf 2.0 D (ο Lb. casei). Στις πληροφορίες για τα προσόντα αναφέρεται στη μηχανή και σε άλλες λεπτομέρειες όλων των αυτοκινήτων Volkswagen Golf (άλλα στελέχη του Lb. casei), σε άλλα αυτοκίνητα Volkswagen (άλλα είδη του γένους Lactobacillus ) ή ακόμη και σε ΒΜW (bifidobacteria). Κατ' αυτόν τον τρόπο ισχυρίζεται ότι το Volkswagen Golf 2.0 D είναι ένα πολύ καλό αυτοκίνητο επειδή η BMW επίσης φτιάχνει καλά αυτοκίνητα.
Κανείς δεν θα πάρει αυτό το γκαράζ στα σοβαρά, αλλά η τακτική αυτή είναι διαδεδομένη στα προβιοτικά συμπληρώματα διατροφής.
Ο κύριος λόγος επί του παρόντος είναι ότι οι περισσότερες εταιρείες δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το υψηλό κόστος των κλινικών δοκιμών που είναι απαραίτητες για την επιλογή ενός στελέχους και την επιβεβαίωση των ισχυρισμών. Και επειδή θέλουν να χρησιμοποιήσουν τα δικά τους βακτήρια απλά χρησιμοποιούν δεδομένα από άλλες εταιρείες. Η αποτελεσματικότητα προϊόντων αυτού του είδους είναι αμφίβολη.
Για τον καταναλωτή τα ακόλουθα στοιχεία μπορούν να δώσουν μία ένδειξη για την αξιοπιστία του προϊόντος:
Είναι οι ονομασίες σωστές (τόσο λανθασμένες όσο και πλασματικές ονομασίες (όπως Toyota Golf) χρησιμοποιούνται). Σε περίπτωση αμφιβολίας χρησιμοποιείστε αυτή την ιστοσελίδα ενώ αν το όνομα δεν αναφέρεται η ετικέτα είναι λανθασμένη.
Αναγραφή των αριθμών των στελεχών
Αναγραφή υπηρεσίας εξυπηρέτησης καταναλωτή (τηλέφωνο, ηλεκτρονική διεύθυνση)
Παλαιότερες ονομασίες
Όταν στην ετικέτα αναγράφεται η παρουσία των ακόλουθων ειδών τότε ο παραγωγός δεν είναι ενήμερος των πρόσφατων επιστημονικών δεδομένων:
Lactobacillus bifidus: αυτή η ονομασία εγκαταλείφθηκε το 1969 (!) και δεν χρησιμοποιείται έκτοτε. Επομένως οι παραγωγοί που υποστηρίζουν την παρουσία αυτού του είδους δεν συμβαδίζουν με τις εξελίξεις. Το όνομα τούτο χρησιμοποιείται σήμερα για αυτό που είναι πια ολόκληρο το γένος Bifidobacterium με 22 διαφορετικά είδη. Το όνομα έχει τόση αξία όση και η αναφορά ότι ένα γαλακτοκομικό προϊόν περιέχει γάλα. Η' στην αναλογία των αυτοκινήτων, το γκαράζ δηλώνει ότι πουλά ένα γερμανικό αυτοκίνητο, πράγμα που δεν παρέχει καμιά απολύτως πληροφορία για τον τύπο και τα χαρακτηριστικά.
Streptococcus faecium: το όνομα αυτό εγκαταλείφθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η σωστή ονομασία είναι Enterococcus faecium. Επειδή αυτό το είδος έχει παράλληλα αναγνωριστεί ως παθογόνο, είναι απαραίτητη η σωστή χρήση του ονόματος και του αριθμού του στελέχους.
Πλασματικές ονομασίες
Οι πλασματικές ονομασίες είναι ονομασίες που έχουν παρατηρηθεί σε «προβιοτικά» προϊόντα, που όμως στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν και επομένως χρησιμοποιούνται παράνομα.
Lactobacillus sporogenes: αυτή η ονομασία είναι μία πλασματική ονομασία . δεν υπάρχει βακτηριακό είδος με αυτό το όνομα. Εξ ορισμού, οι λακτοβάκιλλοι δεν σχηματίζουν σπόρους. Είναι άγνωστο ποια είδη χρησιμοποιούνται με αυτή την ονομασία. Έχει αναφερθεί (από τον παραγωγό (!)) ότι είναι στην πραγματικότητα ένα στέλεχος του Bacillus coagulans. Αυτό είναι ένα βακτήριο του εδάφους, το οποίο δεν απαντά στο ανθρώπινο έντερο και για το οποίο δεν έχουν γίνει κλινικές δοκιμές. Επίσης μπορεί να πρόκειται για το Clostridium sporogenes, ένα σπορογόνο βακτήριο που είναι παθογόνο για τον άνθρωπο.
Lactobacillus caucasicus: άλλη μία πλασματική ονομασία. Είναι τελείως άγνωστο ποιο βακτήριο χρησιμοποιείται στα προϊόντα με αυτό το «στέλεχος».
Προϊόντα με αυτά τα δύο «είδη» δεν αναμένεται να έχουν την οποιαδήποτε ευεργετική επίδραση στην υγεία. Όποια επιστημονική βιβλιογραφία αναφέρεται σε αυτά τα βακτήρια δεν μπορεί να θεωρηθεί αξιόπιστη, καθώς κανένα περιοδικό μικροβιολογίας ή ιατρικής δεν πρόκειται να δεχθεί στοιχεία για ανύπαρκτα είδη.
Lactobacillus acidophilus casei . Θα έπρεπε να είναι είτε Lb. acidophilus είτε Lb . casei. Είναι σαν να πουλάς ένα Volkswagen Golf Passat.
Εξακριβωμένα προβιοτικά στελέχη:
Ορισμένα παραδείγματα σαφώς προσδιορισμένων προβιοτικών βακτηρίων, για τα οποία είναι διαθέσιμη αρκετή επιστημονική βιβλιογραφία παρουσιάζονται παρακάτω. Αναφέρονται μόνο στελέχη τα οποία χρησιμοποιούνται σε πολλές και διαφορετικές χώρες.
Lactobacillus casei Shirota (ή LCS), από την εταιρεία Yakult που τον χρησιμοποιεί στο ομώνυμο προϊόν
Lactobacillus rhamnosus LGG, χρησιμοποιείται σε περισσότερες από 25 χώρες. Ιδιοκτήτης του στελέχους είναι η φιλανδική εταιρεία Valio
Lactobacillus acidophilus LA 7, σε πολλά γαλακτοκομικά προϊόντα
Lactobacillus acidophilus LA 5, σε γαλακτοκομικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής
Lactobacillus acidophilus DDS, κυρίως σε συμπληρώματα διατροφής
Bifidobacterium lactis BB 12, σε γαλακτοκομικά προϊόντα
Bifidobacterium longum BB 536, σε γαλακτοκομικά προϊόντα και συμπληρώματα διατροφής
Lactobacillus johnsonii La1 (LC 1), χρησιμοποιείται σε προϊόντα της Nestle
Bifidobacterium animalis DN-173 010 (Bifidus Essentis, Digestivum), χρησιμοποιείται σε προϊόντα της Danone
Εξακριβωμένα μη - προβιοτικά στελέχη
Οι ακόλουθοι οργανισμοί δεν είναι προβιοτικοί, καθώς δεν επιβιώνουν στο στομάχι και τα χολικά άλατα και έτσι δεν θα φθάσουν ζωντανοί στο έντερο:
Τα βακτήρια του γιαουρτιού Lactobacillus delbrueckii ssp bulgaricus και Streptococcus salivarius ssp thermophilus
Lactobacillus helveticus
Περισσότερες πληροφορίες
Αν δεν είστε σίγουροι για τις πληροφορίες της ετικέτας μπορούμε να σας βοηθήσουμε. Παρακαλούμε στείλτε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τα λεπτομερειακά στοιχεία της ετικέτας (κατά προτίμηση ηλεκτρονική σάρωση) στον ralf.hartemink@wur.nl (παρακαλούμε γράψτε τις πληροφορίες στα αγγλικά).
Από αυτά που διάβασα μου γεννιέται μια απορία μήπως ταίζουμε τα πουλιά μας σκέτη σκόνη αντί προβιοτικά και τα ακριβοπληρώνουμε,είμαστε σίγουρη ότι υπάρχουν ενεργά βακτηρίδια.Υπάρχει τρόπος να το δυαπιστώσουμε.
Κοκκιδίαση και προληπτικές θεραπείες
Ένα από τα προνόμια των μελών της ΑΖ Γερμανίας, είναι και η δυνατότητα να ρωτούν, μέσω email, τον καθηγητή, πτηνίατρο E.F Kaleta. Ο dr Kaleta, είναι διευθυντής του ινστιτούτου πτηνών, του πανεπιστημίου Giessen. Ως μέλος της ΑΖ, λοιπόν, αποφάσισα να του απευθύνω κάποιες ερωτήσεις, για απορίες που μου δημιουργήθηκαν γύρω από την κοκκιδίαση και διάφορες προληπτικές θεραπείες που ακούω συνέχεια ότι κάνουν διάφοροι εκτροφείς.
Ερώτηση:
Ακούω συνέχεια από εκτροφείς, ότι κάνουνε προληπτικές θεραπείες με αντιβιοτικά φάρμακα, για κοκκιδίαση ή για σκουλήκια. Πχ ακούω για προληπτική θεραπεία με Esb3 – 30%, εναντίον της κοκκιδίασης ή άλλες αντιβιώσεις για σκουλήκια.
Όπως έχω καταλάβει, μέσω προσωπικών συζητήσεων ή από διάφορα φόρουμ, το 60 – 70% των ελλήνων εκτροφέων κάνουν συνεχώς προληπτικές θεραπείες. Εμένα δεν μου αρέσει να δίνω αντιβιώσεις στα πουλιά μου και δεν κάνω καθόλου προληπτικές θεραπείες σ αυτά. Προσωπικά, δίνω αντιβιώσεις μόνο αν διαγνωστεί, ότι το πουλί είναι άρρωστο.
Κάθε φορά όμως που χάνω κάποιο που πουλί σκέφτομαι μήπως θα ήταν καλύτερα αν τους έδινα κάποια προληπτική θεραπεία.
Εσείς dr Kaleta, τι πιστεύετε για τις προληπτικές θεραπείες; Ποιο προϊόν νομίζετε ότι πρέπει να χορηγώ στα πουλιά για κοκκιδίαση και ποια είναι η δοσολογία;
Απάντηση:
Καλύτερη, απ όλες τις θεραπείες, είναι η παρακολούθηση κάθε πουλιού καθημερινά. Αν υπάρξει κάτι ασυνήθιστο, σε κάποιο πουλί, η καταγραφή στην σελίδα που πρέπει να κρατάμε στο αρχείο μας για καθένα τους θα μας βοηθήσει στην συνέχεια να εντοπίσουμε γρηγορότερα και ευκολότερα το όποιο πιθανό πρόβλημα που μπορεί να υπάρξει. Κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να τα θυμάται όλα, γι αυτό η τήρηση αρχείου είναι πολύ σημαντικό.
Όταν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, στην υγεία των πουλιών μας, δεν βοηθά να ψάχνουμε κάποιο φάρμακο ή να ρωτάμε κάποιους άλλους εκτροφείς τι έκαναν σε παρόμοιες καταστάσεις. Για να βοηθήσουμε τα πουλιά να ξεπεράσουν το πρόβλημα τους πρέπει να βρούμε ακριβώς την ασθένεια τους. Σ αυτό βοηθά πολύ η τήρηση αρχείων και τον ειδικό που θα μας βοηθήσει, αλλά και εμάς σε κάποια μελλοντική στιγμή όπου θα ξαναδούμε παρόμοια συμπτώματα.
Κοκκιδίαση και σκουλήκια, στα έντερα των πουλιών, είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα, ιδιαίτερα στους νεοσσούς και στα μικρά πουλιά. Πρέπει να ελέγχουμε τις κουτσουλιές καθημερινά (ποσότητα, χρώμα, πυκνότητα) και να σημειώνουμε πιθανές μεταβολές τους. Αν καταλάβουμε κάποιες αλλαγές θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Αν το πρόβλημα επιμείνει, η μόνη λύση για τον εντοπισμό τυχόν ασθένειας, είναι η εξέταση των κουτσουλιών τους σε κάποιο εργαστήριο.
Κοκκιδίαση σε νεοσσούς και νεαρά πουλιά (μέχρι την πρώτη πτερόρροια) είναι βαριά ασθένεια και μπορεί να χαθούν πολλά πουλιά μέσα σε λίγες μέρες. Γι αυτό, ο κάθε εκτροφέας, θα πρέπει να λάβει αρκετά νωρίτερα τα μέτρα του.
Τα μολυσμένα, ανήλικα πουλιά, αποβάλουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό μικροβίων μέσω των κοπράνων τους, απ ότι τα ενήλικα, μολυσμένα, πουλιά.
Το μικρόβιο της κοκκιδίασης πρέπει να περάσει κάποια στάδια ανάπτυξης έξω από τον οργανισμό των πουλιών, μέχρι να φτάσουν στην ωριμότητα, δηλαδή μέχρι να γίνει ξανά μολυσματικό. Αυτό το διάστημα είναι 2 – 4 μέρες, έξω από τον οργανισμό. Τα άλλα πουλιά ή και το ίδιο πουλί, μολύνονται μόνο αν εισάγουν στον οργανισμό τους τις κύστες της κοκκιδίασης, που αποβάλει το μολυσμένο πουλί, μέσω της τροφής ή του νερού τους.
Προληπτικά μπορούμε να κάνουμε μόνο το εξής: Χωρίζουμε τα πουλιά που έχουν η που υποπτευόμαστε ότι έχουν κοκκιδίαση από τα άλλα και αυτά από τις… κουτσουλιές τους. Καθημερινά αλλάζουμε, από τα "ύποπτα" πουλιά, το υλικό καθαριότητας που έχουν στο κλουβί τους (χαρτί, άμμος κλπ). Το πιο εύκολο σ αυτήν την περίπτωση είναι το χαρτί, που αλλάζει γρήγορα και πιο οικονομικά καθημερινά και μας δίνει και καλύτερη οπτική εικόνα της κουτσουλιάς.
Φροντίζουμε να έχουν τα πουλιά καθαρή τροφή, τις βιταμίνες που χρειάζονται καθώς και τα ορυκτά που το βοηθούν στην πέψη.
Τροφή και νερό δίνουμε μόνο σε δοχεία όπου δεν μπορούν να πέσουν κουτσουλιές μέσα τους, γιατί όπως καταλαβαίνεται είναι σκέτη "βόμβα" για την υγεία των πουλιών.
Δυστυχώς, το εμβόλιο εναντίον της κοκκιδίασης, που χρησιμοποιούμε για όρνιθες κλπ δεν είναι συμβατό στα πουλιά. Όταν το πουλί έχει κολλήσει την αρρώστια το βοηθάμε μόνο με φάρμακα που δίνουμε στο νερό του ή αν είναι πολύ αδύναμο, απευθείας στο στόμα.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι κανένα από τα φάρμακα που χορηγούμε γι αυτήν την αρρώστια δεν έχει παρασκευαστεί γι αυτήν. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν διάφορα φάρμακα που βοηθούν στην καταπολέμηση της και το πουλί μπορεί να γίνει καλά. Τα φάρμακα που μπορείτε να χρησιμοποιείτε για την καταπολέμηση της κοκκιδίασης είναι οι αντιβιώσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ, μόνο για την καταπολέμηση της, σε καμία περίπτωση δεν δίνονται για πρόληψη. Τα διάφορα αντιβιοτικά, 25 μέρες μετά την χορήγηση τους, έχουν εξαφανιστεί από το σώμα του πουλιού και το πουλί δεν έχει καμία προστασία εναντίων των βακτηρίων. Αντίθετα, έχει ήδη καταπονηθεί ο οργανισμός του, από την χρήση αντιβιοτικών.
Μόνον όταν είμαστε σίγουροι, έπειτα από μικροβιολογικές εξετάσεις, ότι τα πουλιά έχουν κοκκιδίαση ή σκουλήκια θα κάνουμε θεραπεία. Όλα τα φάρμακα που χορηγούμε σήμερα, έχουν περάσει από ελέγχους και αν τηρούμε την δοσολογία και τον χρόνο χορήγησης τους θα βοηθήσουμε στην θεραπεία αυτών των ασθενειών.
Πάλι, θα τονίσω, ότι δεν χορηγούμε τίποτα αν δεν είμαστε σίγουροι ότι τα πουλιά είναι άρρωστα και ποτέ, μα ποτέ, δεν χρησιμοποιούμε αυτά τα φάρμακα για προληπτικές αγωγές. Κάθε εκτροφέας που πιστεύει ότι τέτοιες προληπτικές θεραπείες βοηθούν τα πουλιά, πετά τα χρήματα του και ταλαιπωρεί τα πουλιά του άδικα. Κρίμα για τα πουλιά, κρίμα για τα χρήματα που ξοδεύει και κρίμα που δεν τα ξοδεύει για να έχει μια καλύτερη εικόνα της υγείας των πουλιών του.
Όταν είμαστε σίγουροι ότι το πουλί έχει κοκκιδίαση, δεν φτάνει να του δίνουμε ένα φάρμακο. Στις κουτσουλιές του υπάρχουν ακόμη τα παράσιτα. Γι αυτό πρέπει να τηρούμε τους κανόνες καθαριότητας που περιγράψαμε παραπάνω, ώστε να διακόπτουμε τον κύκλο της ασθένειας. Αν δεν γίνει αυτό, το πουλί ξαναμολύνεται και το τέλος έρχεται με τον θάνατο του.
ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΙΣ ΝΙΚΑΜΕ Η ΤΙΣ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ.
Ερώτηση:
Πολλοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το Baycox 2,5%. Τι γνώμη έχετε γι αυτό το φάρμακο;
Απάντηση:
Για το to Baycox 2,5 %, ο κατασκευαστής του αναφέρει ότι είναι για την κοκκιδίαση, μόνο για όρνιθες και γαλοπούλες. Η δραστική ουσία που περιέχει (Toltrazuril) δεν έχει άδεια ή αποτελέσματα σε ασθένειες που ξεκινούν από βακτήρια.
Η εφαρμογή του σε άλλα πουλιά, εκτός από όρνιθες και γαλοπούλες δεν είναι ανάλογη με τις οδηγίες της παρασκευάστριας εταιρίας. Αυτό σημαίνει, ότι κάθε εκτροφέας που το χρησιμοποιεί, το κάνει με δική του ευθύνη.
Κάθε φάρμακο, εκτός από αποτελέσματα, έχει και παρενέργειες, γι αυτό δεν πρέπει να δίνουμε κανένα φάρμακο δίχως να έχει διάγνωση της ασθένειας. Πρώτα βρίσκουμε την ασθένεια κι έπειτα ψάχνουμε το κατάλληλο φάρμακο για την θεραπεία της. Δεν δίνουμε φάρμακα ανεξέλεγκτα γιατί στο τέλος βλάπτουν αντί να ωφελούν.
Θα επαναλάβω ότι είναι ανόητο να γίνονται προληπτικές θεραπείες, γιατί το φάρμακο αποβάλλεται από τον οργανισμό του πουλιού, μαζί με το νερό, μέσω των κουτσουλιών του και τελικά αποδυναμώνεται αντί να δυναμώνει.
Ερώτηση:
Ποια η γνώμη σας για τα "φυτικά φάρμακα"; πχ τσάι και βότανα; Άκουσα, από φίλο εκτροφέα, για ένα μείγμα από ρίγανη, βασιλικό και θυμάρι το οποίο χρησιμεύει προληπτικά από την κοκκιδίαση. Από τότε που το χρησιμοποιώ στην αυγοτροφη που τους δίνω, δεν έχω χάσει κανένα πουλί από κοκκιδίαση.
Απάντηση:
Σ αυτή την ερώτηση, ευτυχώς, μπορώ να σας δώσω απάντηση. Κι εμείς ακούσαμε γι αυτό το φαινόμενο. Για να είμαστε σίγουροι για την αξιοπιστία, αποφασίσαμε να κάνουμε μια διδακτορική διατριβή στο ινστιτούτο μας, γιατί μόνο μέσα από την πράξη θα μαθαίναμε αν πράγματι αυτό το μείγμα θα προστάτευε τα πουλιά. Η απάντηση είναι η εξής.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ, ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΕΙΓΜΑ, ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗΝ ΚΟΚΚΙΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΑΡΡΩΣΤΑ ΠΟΥΛΙΑ.
Καθηγητής dr E.F. Kaleta
Γεννήθηκε το 1939 στο Haldensleben
Σπούδασε στο Hannover και Wien (1958-63)
Εργάστηκε ως κτηνίατρος 1963 – 65
Επιστημονικός συνεργάτης στην κτηνιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Hannover 1965 - 73
Υφηγητής και πανεπιστημιακή έδρα στο Hannover 1974
Ερώτηση:
Ακούω συνέχεια από εκτροφείς, ότι κάνουνε προληπτικές θεραπείες με αντιβιοτικά φάρμακα, για κοκκιδίαση ή για σκουλήκια. Πχ ακούω για προληπτική θεραπεία με Esb3 – 30%, εναντίον της κοκκιδίασης ή άλλες αντιβιώσεις για σκουλήκια.
Όπως έχω καταλάβει, μέσω προσωπικών συζητήσεων ή από διάφορα φόρουμ, το 60 – 70% των ελλήνων εκτροφέων κάνουν συνεχώς προληπτικές θεραπείες. Εμένα δεν μου αρέσει να δίνω αντιβιώσεις στα πουλιά μου και δεν κάνω καθόλου προληπτικές θεραπείες σ αυτά. Προσωπικά, δίνω αντιβιώσεις μόνο αν διαγνωστεί, ότι το πουλί είναι άρρωστο.
Κάθε φορά όμως που χάνω κάποιο που πουλί σκέφτομαι μήπως θα ήταν καλύτερα αν τους έδινα κάποια προληπτική θεραπεία.
Εσείς dr Kaleta, τι πιστεύετε για τις προληπτικές θεραπείες; Ποιο προϊόν νομίζετε ότι πρέπει να χορηγώ στα πουλιά για κοκκιδίαση και ποια είναι η δοσολογία;
Απάντηση:
Καλύτερη, απ όλες τις θεραπείες, είναι η παρακολούθηση κάθε πουλιού καθημερινά. Αν υπάρξει κάτι ασυνήθιστο, σε κάποιο πουλί, η καταγραφή στην σελίδα που πρέπει να κρατάμε στο αρχείο μας για καθένα τους θα μας βοηθήσει στην συνέχεια να εντοπίσουμε γρηγορότερα και ευκολότερα το όποιο πιθανό πρόβλημα που μπορεί να υπάρξει. Κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να τα θυμάται όλα, γι αυτό η τήρηση αρχείου είναι πολύ σημαντικό.
Όταν παρουσιαστεί κάποιο πρόβλημα, στην υγεία των πουλιών μας, δεν βοηθά να ψάχνουμε κάποιο φάρμακο ή να ρωτάμε κάποιους άλλους εκτροφείς τι έκαναν σε παρόμοιες καταστάσεις. Για να βοηθήσουμε τα πουλιά να ξεπεράσουν το πρόβλημα τους πρέπει να βρούμε ακριβώς την ασθένεια τους. Σ αυτό βοηθά πολύ η τήρηση αρχείων και τον ειδικό που θα μας βοηθήσει, αλλά και εμάς σε κάποια μελλοντική στιγμή όπου θα ξαναδούμε παρόμοια συμπτώματα.
Κοκκιδίαση και σκουλήκια, στα έντερα των πουλιών, είναι από τα μεγαλύτερα προβλήματα, ιδιαίτερα στους νεοσσούς και στα μικρά πουλιά. Πρέπει να ελέγχουμε τις κουτσουλιές καθημερινά (ποσότητα, χρώμα, πυκνότητα) και να σημειώνουμε πιθανές μεταβολές τους. Αν καταλάβουμε κάποιες αλλαγές θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί. Αν το πρόβλημα επιμείνει, η μόνη λύση για τον εντοπισμό τυχόν ασθένειας, είναι η εξέταση των κουτσουλιών τους σε κάποιο εργαστήριο.
Κοκκιδίαση σε νεοσσούς και νεαρά πουλιά (μέχρι την πρώτη πτερόρροια) είναι βαριά ασθένεια και μπορεί να χαθούν πολλά πουλιά μέσα σε λίγες μέρες. Γι αυτό, ο κάθε εκτροφέας, θα πρέπει να λάβει αρκετά νωρίτερα τα μέτρα του.
Τα μολυσμένα, ανήλικα πουλιά, αποβάλουν πολύ μεγαλύτερο αριθμό μικροβίων μέσω των κοπράνων τους, απ ότι τα ενήλικα, μολυσμένα, πουλιά.
Το μικρόβιο της κοκκιδίασης πρέπει να περάσει κάποια στάδια ανάπτυξης έξω από τον οργανισμό των πουλιών, μέχρι να φτάσουν στην ωριμότητα, δηλαδή μέχρι να γίνει ξανά μολυσματικό. Αυτό το διάστημα είναι 2 – 4 μέρες, έξω από τον οργανισμό. Τα άλλα πουλιά ή και το ίδιο πουλί, μολύνονται μόνο αν εισάγουν στον οργανισμό τους τις κύστες της κοκκιδίασης, που αποβάλει το μολυσμένο πουλί, μέσω της τροφής ή του νερού τους.
Προληπτικά μπορούμε να κάνουμε μόνο το εξής: Χωρίζουμε τα πουλιά που έχουν η που υποπτευόμαστε ότι έχουν κοκκιδίαση από τα άλλα και αυτά από τις… κουτσουλιές τους. Καθημερινά αλλάζουμε, από τα "ύποπτα" πουλιά, το υλικό καθαριότητας που έχουν στο κλουβί τους (χαρτί, άμμος κλπ). Το πιο εύκολο σ αυτήν την περίπτωση είναι το χαρτί, που αλλάζει γρήγορα και πιο οικονομικά καθημερινά και μας δίνει και καλύτερη οπτική εικόνα της κουτσουλιάς.
Φροντίζουμε να έχουν τα πουλιά καθαρή τροφή, τις βιταμίνες που χρειάζονται καθώς και τα ορυκτά που το βοηθούν στην πέψη.
Τροφή και νερό δίνουμε μόνο σε δοχεία όπου δεν μπορούν να πέσουν κουτσουλιές μέσα τους, γιατί όπως καταλαβαίνεται είναι σκέτη "βόμβα" για την υγεία των πουλιών.
Δυστυχώς, το εμβόλιο εναντίον της κοκκιδίασης, που χρησιμοποιούμε για όρνιθες κλπ δεν είναι συμβατό στα πουλιά. Όταν το πουλί έχει κολλήσει την αρρώστια το βοηθάμε μόνο με φάρμακα που δίνουμε στο νερό του ή αν είναι πολύ αδύναμο, απευθείας στο στόμα.
Πρέπει να γνωρίζετε ότι κανένα από τα φάρμακα που χορηγούμε γι αυτήν την αρρώστια δεν έχει παρασκευαστεί γι αυτήν. Στην πραγματικότητα όμως υπάρχουν διάφορα φάρμακα που βοηθούν στην καταπολέμηση της και το πουλί μπορεί να γίνει καλά. Τα φάρμακα που μπορείτε να χρησιμοποιείτε για την καταπολέμηση της κοκκιδίασης είναι οι αντιβιώσεις.
ΠΡΟΣΟΧΗ, μόνο για την καταπολέμηση της, σε καμία περίπτωση δεν δίνονται για πρόληψη. Τα διάφορα αντιβιοτικά, 25 μέρες μετά την χορήγηση τους, έχουν εξαφανιστεί από το σώμα του πουλιού και το πουλί δεν έχει καμία προστασία εναντίων των βακτηρίων. Αντίθετα, έχει ήδη καταπονηθεί ο οργανισμός του, από την χρήση αντιβιοτικών.
Μόνον όταν είμαστε σίγουροι, έπειτα από μικροβιολογικές εξετάσεις, ότι τα πουλιά έχουν κοκκιδίαση ή σκουλήκια θα κάνουμε θεραπεία. Όλα τα φάρμακα που χορηγούμε σήμερα, έχουν περάσει από ελέγχους και αν τηρούμε την δοσολογία και τον χρόνο χορήγησης τους θα βοηθήσουμε στην θεραπεία αυτών των ασθενειών.
Πάλι, θα τονίσω, ότι δεν χορηγούμε τίποτα αν δεν είμαστε σίγουροι ότι τα πουλιά είναι άρρωστα και ποτέ, μα ποτέ, δεν χρησιμοποιούμε αυτά τα φάρμακα για προληπτικές αγωγές. Κάθε εκτροφέας που πιστεύει ότι τέτοιες προληπτικές θεραπείες βοηθούν τα πουλιά, πετά τα χρήματα του και ταλαιπωρεί τα πουλιά του άδικα. Κρίμα για τα πουλιά, κρίμα για τα χρήματα που ξοδεύει και κρίμα που δεν τα ξοδεύει για να έχει μια καλύτερη εικόνα της υγείας των πουλιών του.
Όταν είμαστε σίγουροι ότι το πουλί έχει κοκκιδίαση, δεν φτάνει να του δίνουμε ένα φάρμακο. Στις κουτσουλιές του υπάρχουν ακόμη τα παράσιτα. Γι αυτό πρέπει να τηρούμε τους κανόνες καθαριότητας που περιγράψαμε παραπάνω, ώστε να διακόπτουμε τον κύκλο της ασθένειας. Αν δεν γίνει αυτό, το πουλί ξαναμολύνεται και το τέλος έρχεται με τον θάνατο του.
ΠΑΡΑ ΠΟΛΛΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΙΣ ΝΙΚΑΜΕ Η ΤΙΣ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ.
Ερώτηση:
Πολλοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το Baycox 2,5%. Τι γνώμη έχετε γι αυτό το φάρμακο;
Απάντηση:
Για το to Baycox 2,5 %, ο κατασκευαστής του αναφέρει ότι είναι για την κοκκιδίαση, μόνο για όρνιθες και γαλοπούλες. Η δραστική ουσία που περιέχει (Toltrazuril) δεν έχει άδεια ή αποτελέσματα σε ασθένειες που ξεκινούν από βακτήρια.
Η εφαρμογή του σε άλλα πουλιά, εκτός από όρνιθες και γαλοπούλες δεν είναι ανάλογη με τις οδηγίες της παρασκευάστριας εταιρίας. Αυτό σημαίνει, ότι κάθε εκτροφέας που το χρησιμοποιεί, το κάνει με δική του ευθύνη.
Κάθε φάρμακο, εκτός από αποτελέσματα, έχει και παρενέργειες, γι αυτό δεν πρέπει να δίνουμε κανένα φάρμακο δίχως να έχει διάγνωση της ασθένειας. Πρώτα βρίσκουμε την ασθένεια κι έπειτα ψάχνουμε το κατάλληλο φάρμακο για την θεραπεία της. Δεν δίνουμε φάρμακα ανεξέλεγκτα γιατί στο τέλος βλάπτουν αντί να ωφελούν.
Θα επαναλάβω ότι είναι ανόητο να γίνονται προληπτικές θεραπείες, γιατί το φάρμακο αποβάλλεται από τον οργανισμό του πουλιού, μαζί με το νερό, μέσω των κουτσουλιών του και τελικά αποδυναμώνεται αντί να δυναμώνει.
Ερώτηση:
Ποια η γνώμη σας για τα "φυτικά φάρμακα"; πχ τσάι και βότανα; Άκουσα, από φίλο εκτροφέα, για ένα μείγμα από ρίγανη, βασιλικό και θυμάρι το οποίο χρησιμεύει προληπτικά από την κοκκιδίαση. Από τότε που το χρησιμοποιώ στην αυγοτροφη που τους δίνω, δεν έχω χάσει κανένα πουλί από κοκκιδίαση.
Απάντηση:
Σ αυτή την ερώτηση, ευτυχώς, μπορώ να σας δώσω απάντηση. Κι εμείς ακούσαμε γι αυτό το φαινόμενο. Για να είμαστε σίγουροι για την αξιοπιστία, αποφασίσαμε να κάνουμε μια διδακτορική διατριβή στο ινστιτούτο μας, γιατί μόνο μέσα από την πράξη θα μαθαίναμε αν πράγματι αυτό το μείγμα θα προστάτευε τα πουλιά. Η απάντηση είναι η εξής.
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ, ΑΥΤΟ ΤΟ ΜΕΙΓΜΑ, ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΗΝ ΚΟΚΚΙΔΙΑΣΗ ΚΑΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΑΡΡΩΣΤΑ ΠΟΥΛΙΑ.
Καθηγητής dr E.F. Kaleta
Γεννήθηκε το 1939 στο Haldensleben
Σπούδασε στο Hannover και Wien (1958-63)
Εργάστηκε ως κτηνίατρος 1963 – 65
Επιστημονικός συνεργάτης στην κτηνιατρική σχολή του πανεπιστημίου του Hannover 1965 - 73
Υφηγητής και πανεπιστημιακή έδρα στο Hannover 1974
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΙΘΑΝΕΣ ΑΙΤΙΕΣ
Παρακάτω είναι μερικά από τα συνηθέστερα προβλήματα που παρουσιάζονται και τα οποία μπορεί να έχουν τις εξής αιτίες:
Απώλεια βάρους με πιθανές αιτίες εσωτερικά ή εξωτερικά παράσιτα, φτωχή διατροφή, ηπατική ή νεφρική βλάβη, φυματίωση, δηλητηρίαση, κοκκιδίωση, έλλειψη πόσιμου νερού και υψηλά ποσοστά αμμωνίας στο κοτέτσι.
Διάρροια με πιθανές αιτίες κολοβακτηρίδια, κοκκιδίωση, σαλμονέλωση, εντερίτιδα, αλλαγή τροφής ή διατροφή με πολλά λαχανικά και εσωτερικά παράσιτα.
Απώλεια πτερώματος με πιθανές αιτίες εξωτερικά παράσιτα, εποχή πτερόρροιας, πτωχή διατροφή, καυγάδες μεταξύ των πτηνών ή και μακριά σπιρούνια του κόκορα.
Μειωμένη ωοπαραγωγή με πιθανές αιτίες την απώλεια βάρους, κακή διατροφή, αλλαγή κοτετσιού και συνθηκών γενικά, πτηνά μικρής ηλικίας, μικρή διάρκεια ηλιοφάνειας, απώλεια αυγών από αρουραίους ή καρακάξες, εξωτερικά παράσιτα, βρογχίτιδα, αλλά και φάγωμα των αυγών από τις ίδιες τις κότες.
Αναπνευστικοί ήχοι με πιθανές αιτίες μυκόπλασμα, βρογχίτιδα, ασπεργίλλωση, υψηλά ποσοστά αμμωνίας ή εσωτερικά παράσιτα.
Μη γόνιμα αυγά με πιθανές αιτίες γέρικο κόκορα ή δυσανάλογα πολλά κοκόρια, πυκνό πτέρωμα στην κοιλιά του θηλυκού.
Γόνιμα αυγά αλλά ψόφιοι νεοσσοί στο αυγό με πιθανές αιτίες πολλή υγρασία επώασης ή λίγη υγρασία εκκόλαψης, φτωχή διατροφή γεννητόρων, κακή αποθήκευση αυγών, χτυπημένα αυγά, ξεκίνημα της επωάσεως από την κότα πριν την συλλογή των αυγών, υψηλό βακτηριακό φορτίο στις φωλιές, σαλμονέλωση.
Απώλεια βάρους με πιθανές αιτίες εσωτερικά ή εξωτερικά παράσιτα, φτωχή διατροφή, ηπατική ή νεφρική βλάβη, φυματίωση, δηλητηρίαση, κοκκιδίωση, έλλειψη πόσιμου νερού και υψηλά ποσοστά αμμωνίας στο κοτέτσι.
Διάρροια με πιθανές αιτίες κολοβακτηρίδια, κοκκιδίωση, σαλμονέλωση, εντερίτιδα, αλλαγή τροφής ή διατροφή με πολλά λαχανικά και εσωτερικά παράσιτα.
Απώλεια πτερώματος με πιθανές αιτίες εξωτερικά παράσιτα, εποχή πτερόρροιας, πτωχή διατροφή, καυγάδες μεταξύ των πτηνών ή και μακριά σπιρούνια του κόκορα.
Μειωμένη ωοπαραγωγή με πιθανές αιτίες την απώλεια βάρους, κακή διατροφή, αλλαγή κοτετσιού και συνθηκών γενικά, πτηνά μικρής ηλικίας, μικρή διάρκεια ηλιοφάνειας, απώλεια αυγών από αρουραίους ή καρακάξες, εξωτερικά παράσιτα, βρογχίτιδα, αλλά και φάγωμα των αυγών από τις ίδιες τις κότες.
Αναπνευστικοί ήχοι με πιθανές αιτίες μυκόπλασμα, βρογχίτιδα, ασπεργίλλωση, υψηλά ποσοστά αμμωνίας ή εσωτερικά παράσιτα.
Μη γόνιμα αυγά με πιθανές αιτίες γέρικο κόκορα ή δυσανάλογα πολλά κοκόρια, πυκνό πτέρωμα στην κοιλιά του θηλυκού.
Γόνιμα αυγά αλλά ψόφιοι νεοσσοί στο αυγό με πιθανές αιτίες πολλή υγρασία επώασης ή λίγη υγρασία εκκόλαψης, φτωχή διατροφή γεννητόρων, κακή αποθήκευση αυγών, χτυπημένα αυγά, ξεκίνημα της επωάσεως από την κότα πριν την συλλογή των αυγών, υψηλό βακτηριακό φορτίο στις φωλιές, σαλμονέλωση.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Μερικά από τα συνηθέστερα συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν είναι τα εξής:
Νωθρότητα, πεσμένο κεφάλι, λευκή διάρροια και πιθανά αίμα στις κουτσουλιές προκαλείται συνήθως από παρασιτικά κοκκίδια (κοκκιδίωση) και προσβάλλει όλα τα πτηνά μεγαλύτερα των τριών εβδομάδων. Αντιμετωπίζεται με αντικοκκιδιακό στο νερό, αντικατάσταση της στρωμνής με καθαρή και στεγνή και για ισόβιο προστασία με εμβολιασμό.
Νωθρότητα, πεσμένο κεφάλι και κίτρινη διάρροια προκαλείται συνήθως από παράσιτο heterakis (ιστομονίαση) και προσβάλλει συνήθως τις γαλοπούλες, τους φασιανούς και τις φραγκόκοτες, και σπανιότερα τις κότες. Χρόνια ασθένεια των παγωνιών.
Λευκή διάρροια, αίσθημα δίψας και ξαφνικοί θάνατοι προκαλείται συνήθως από Salmonella pullorum και προσβάλλει συνήθως νεοσσούς μέχρι τριών εβδομάδων. Τα ώριμα πτηνά παραμένουν φορείς.
Νωθρότητα, πρασινωπή διάρροια και αναπνευστική δυσκολία προκαλείται συνήθως από παρασιτικά σκουλήκια. Προσβάλλει όλα τα πτηνά και αντιμετωπίζεται με κατάλληλα φάρμακα.
Νωθρότητα, εμφανή εξωτερικά παράσιτα στην κοιλιά, κηλίδες αίματος στα αυγά και λερωμένα λειριά προκαλείται συνήθως από εξωτερικά παράσιτα και
ακάρεα. Προσβάλλει όλα τα πτηνά και αντιμετωπίζεται με κατάλληλα παρασιτοκτόνα φάρμακα.
Φταρνίσματα, ρινική καταρροή, αφρώδη εκκρίματα στα μάτια, ρογχώδης αναπνοή και πρησμένα ιγμόρεια προκαλούνται συνήθως από μυκοπλάσμωση. Προσβάλλει κότες, γαλοπούλες, παγώνια, φασιανούς και πάπιες. Εάν η κατάλληλη θεραπεία δεν αποδώσει θα πρέπει να θανατώνονται τα προσβεβλημένα πτηνά.
Καστανωπή διάρροια, αργή σωματική ανάπτυξη και πτερώματος προκαλείται συνήθως από εντερίτιδες και προσβάλλει όλα τα πτηνά μεγαλύτερα των πέντε ημερών.
Παράλυση μίας πλευράς (πόδι και φτερούγα) προκαλείται από την ασθένεια Marek σε κότες. Κατάλληλος εμβολιασμός αποτρέπει την εμφάνιση της ασθένειας. Προσβεβλημένα πτηνά πρέπει να θανατώνονται.
Τυρώδης ουσία στο στόμα και λάρυγγα προκαλείται από τριχομονάδες και προσβάλλει όλα τα πτηνά.
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ
Παρακάτω περιγράφονται επιγραμματικά οι συνηθέστερες ασθένειες των ορνίθων.
Νωθρότητα, πεσμένο κεφάλι, λευκή διάρροια και πιθανά αίμα στις κουτσουλιές προκαλείται συνήθως από παρασιτικά κοκκίδια (κοκκιδίωση) και προσβάλλει όλα τα πτηνά μεγαλύτερα των τριών εβδομάδων. Αντιμετωπίζεται με αντικοκκιδιακό στο νερό, αντικατάσταση της στρωμνής με καθαρή και στεγνή και για ισόβιο προστασία με εμβολιασμό.
Νωθρότητα, πεσμένο κεφάλι και κίτρινη διάρροια προκαλείται συνήθως από παράσιτο heterakis (ιστομονίαση) και προσβάλλει συνήθως τις γαλοπούλες, τους φασιανούς και τις φραγκόκοτες, και σπανιότερα τις κότες. Χρόνια ασθένεια των παγωνιών.
Λευκή διάρροια, αίσθημα δίψας και ξαφνικοί θάνατοι προκαλείται συνήθως από Salmonella pullorum και προσβάλλει συνήθως νεοσσούς μέχρι τριών εβδομάδων. Τα ώριμα πτηνά παραμένουν φορείς.
Νωθρότητα, πρασινωπή διάρροια και αναπνευστική δυσκολία προκαλείται συνήθως από παρασιτικά σκουλήκια. Προσβάλλει όλα τα πτηνά και αντιμετωπίζεται με κατάλληλα φάρμακα.
Νωθρότητα, εμφανή εξωτερικά παράσιτα στην κοιλιά, κηλίδες αίματος στα αυγά και λερωμένα λειριά προκαλείται συνήθως από εξωτερικά παράσιτα και
ακάρεα. Προσβάλλει όλα τα πτηνά και αντιμετωπίζεται με κατάλληλα παρασιτοκτόνα φάρμακα.
Φταρνίσματα, ρινική καταρροή, αφρώδη εκκρίματα στα μάτια, ρογχώδης αναπνοή και πρησμένα ιγμόρεια προκαλούνται συνήθως από μυκοπλάσμωση. Προσβάλλει κότες, γαλοπούλες, παγώνια, φασιανούς και πάπιες. Εάν η κατάλληλη θεραπεία δεν αποδώσει θα πρέπει να θανατώνονται τα προσβεβλημένα πτηνά.
Καστανωπή διάρροια, αργή σωματική ανάπτυξη και πτερώματος προκαλείται συνήθως από εντερίτιδες και προσβάλλει όλα τα πτηνά μεγαλύτερα των πέντε ημερών.
Παράλυση μίας πλευράς (πόδι και φτερούγα) προκαλείται από την ασθένεια Marek σε κότες. Κατάλληλος εμβολιασμός αποτρέπει την εμφάνιση της ασθένειας. Προσβεβλημένα πτηνά πρέπει να θανατώνονται.
Τυρώδης ουσία στο στόμα και λάρυγγα προκαλείται από τριχομονάδες και προσβάλλει όλα τα πτηνά.
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ
Παρακάτω περιγράφονται επιγραμματικά οι συνηθέστερες ασθένειες των ορνίθων.
ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΑ
Παθολογική Γρίπη των Πτηνών (Avian influenza – AI)
Η Παθολογική Γρίπη των Πτηνών είναι μια λοιμώδης ασθένεια από ιό, των άγριων πτηνών, ορνίθων και γαλόπουλων με παγκόσμια εμβέλεια. Μεταδίδεται ταχύτατα από τον αέρα, τις ακαθαρσίες, τους ανθρώπους, τα αυτοκίνητα, τις μύγες, τα σκουπίδια, τα έντομα και από ψόφια μολυσμένα πτηνά.
Η μόλυνση μπορεί να γίνει μέσω του πεπτικού συστήματος και από την επαφή με μολυσμένα πτηνά. Τα πτηνά που αναρρώνουν παραμένουν φορείς του ιού για αρκετές εβδομάδες.
Τα συμπτώματα είναι κυρίως αναπνευστικά, έλλειψη κινητικότητας, διάρροια και σε οξεία προσβολή το πρήξιμο του προσώπου, η κυάνωση και η αφυδάτωση με αναπνευστική δυσκολία. Δεν υπάρχει ειδική φαρμακευτική αγωγή παρά μόνο έμφαση στην υγιεινή και διαχωρισμό των πτηνών ανά ηλικία και είδος.
Fowl Pox – FP
Είναι μια λοιμώδης ασθένεια από ιό, με σχετικά αργή εξάπλωση, των ορνίθων κάθε ηλικίας. Από τα περιστέρια επίσης μπορεί να μεταδοθεί στις όρνιθες και τις γαλοπούλες. Μεταδίδεται με τον αέρα ή από μολυσμένα κουνούπια και μολυσμένες ψείρες. Από τον μολυσμένο αέρα ενός ορνιθώνα περνάει στο αίμα μέσω του επιπεφυκότος του ματιού, από πληγές του δέρματος ή μέσω του αναπνευστικού συστήματος.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι εξανθήματα και πληγές στις περιοχές χωρίς φτερά (κεφάλι, πόδια, κοιλιά κ.λ.π.), ατονία και αργή ανάπτυξη με αργή εξάπλωση στο κοπάδι είναι επίσης τυπικά συμπτώματα. Οι πληγές θεραπεύονται μετά από δύο εβδομάδες. Οι πληγές είναι δύο ειδών, οι στεγνές πληγές του δέρματος και οι υγρές που δημιουργούνται στο στόμα, τον φάρυγγα, τον λάρυγγα και την τραχεία, ελκώδους μορφής συνοδευόμενες από πρήξιμο.
Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος με κατάλληλα εμβόλια, με βελονάκι στην φτερούγα, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου. Τοπική εφαρμογή των πληγών με κατάλληλο φάρμακο (silver nitrate) και αντιβίωση στο νερό για 2 – 3 ημέρες, θα βοηθήσει στην καταπολέμηση βακτηριδιακών λοιμώξεων.
Λοιμώδης Βρογχίτις (Infectious Bronchitis)
Μία οξεία και πολύ μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των ορνίθων που μεταδίδεται από τον αέρα, μολυσμένες τροφές, μολυσμένα ψόφια πτηνά και μολυσμένα τρωκτικά. Τα κλινικά συμπτώματα είναι μία γενική αδιαθεσία, μάζεμα των φτερών, καταρροή από τα μάτια και τα ρουθούνια και δυσκολία στην αναπνοή. Πληγές δημιουργούνται στην αναπνευστική οδό και μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε μέσα στο αυγό και δεν εκκολάπτονται.
Τα συμπτώματα σε νεαρά πτηνά αρχίζουν με μία επιπεφυκίτιδα, ακολουθεί καταρροή από την μύτη και τυρώδεις σχηματισμοί στην τραχεία που αυξανόμενοι προκαλούν ασφυξία. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία αλλά αντιβίωση για 3 – 5 ημέρες μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση βακτηριδιακών λοιμώξεων. Απαραίτητη η καλή υγιεινή και η καθαριότητα.
Λαρυγγοτραχειίτις (Laryngotracheitis)
Μία πολύ μεταδοτική ασθένεια από ιό των ορνίθων και των φασιανών. Χαρακτηρίζεται από σοβαρή αναπνευστική δυσκολία και αιμορραγούντα έλκη της τραχείας, που εμφανίζεται συνήθως σε πτηνά μεγαλύτερα από 14 εβδομάδες. Τα πτηνά που αναρρώνουν παραμένουν φορείς του ιού για μεγάλο διάστημα.
Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, από επαφή με μολυσμένους χώρους, από μολυσμένα ρούχα, παπούτσια κ.λ.π. Τα αρχικά συμπτώματα είναι καταρροή από τα μάτια, ακολουθεί μειωμένη κινητικότητα λόγω δυσκολίας στην αναπνοή, βήχας, φτάρνισμα και κούνημα του κεφαλιού για να απομακρύνουν τα έλκη από την αναπνευστική οδό. Τα πτηνά τεντώνουν τον λαιμό προσπαθώντας να αποφράξουν την τραχεία και να διευκολύνουν την αναπνοή δημιουργώντας έναν χαρακτηριστικό συριγμό (σφύριγμα). Με το βήξιμο αποβάλλουν ματωμένους θρόμβους από την τραχεία. Πολλά πτηνά ψοφάνε από ασφυξία.
Η θεραπεία είναι πολύ δύσκολη. Χορηγούμε αντιβιοτικά και εμβολιάζουμε τα μη προσβληθέντα πτηνά.
NewCastle Disease
Μία πολύ οξεία και άκρως μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των πτηνών κάθε ηλικίας, με μεγάλη θνησιμότητα σε νεαρά πουλιά. Όλα τα πτηνά κάθε ηλικίας είναι ευάλωτα σε αυτή την νόσο. Μπορεί να προκαλέσει μολύνσεις των ματιών στα άτομα που έρχονται σε επαφή με το μικρόβιο (εργαστήρια ή μονάδες εμβολιασμού).
Μεταδίδεται με τον αέρα, από μολυσμένα παπούτσια, ρούχα, μεταφορικά τροφών, επισκέπτες και άγρια πουλιά. Η μόλυνση περνάει και στα αυγά, αλλά τα μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε πριν εκκολαφθούν.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι η ξαφνική παρουσία της που μεταδίδεται γρήγορα σε όλο το κοπάδι, δυσανεξία, γουργούρισμα με την αναπνοή, τρεμούλιασμα, υδαρής ρινική καταρροή, δυσκολία στην ανάσα, πρήξιμο του προσώπου, παράλυση, τρεμούλιασμα και περιστροφή του λαιμού και οξεία φλεγμονή όλων των αναπνευστικών διόδων.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά η χορήγηση αντιβιοτικών για 3 με 5 ημέρες αποτρέπουν τις δευτερογενείς βακτηριδιακές μολύνσεις (e.coli). Πρόληψη με εμβολιασμό.
M. Gallisepticum (MG)
Μεταδοτική νόσος ορνίθων, θηραματικών πτηνών, περιστεριών και στρουθόμορφων κάθε ηλικίας που επηρεάζει περισσότερο τα νεαρά πτηνά. Μεταδίδεται άμεσα με την επαφή μεταξύ πτηνών και έμμεσα από σταγονίδια κατά την εκπνοή (έμμεση επαφή). Τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ρινική καταρροή, αφρώδη έκκριση στα μάτια, και πρησμένα ιγμόρεια. Τα μολυσμένα πτηνά παρουσιάζουν αναπνευστικό ρόγχο, φταρνίσματα και γύρισμα του κεφαλιού τους.
Mπορεί η μετάδοση της νόσου να είναι πολύ αργή στο υπόλοιπο κοπάδι ή οξεία. Τα θεραπευμένα πτηνά παραμένουν φορείς της νόσου.
Η θεραπεία είναι η χορήγηση ερυθρομυκίνης, τυλοζίνης, σπεκτινομυκίνης και λινκομυκίνης στην τροφή, στο νερό ή ενέσιμα.
Φυματίωση (Avian Tuberculosis)
Χρόνια και αργά μεταδιδόμενη μολυσματική ασθένεια των ώριμων πτηνών που προκαλείται από ένα βακτήριο. Η μετάδοση συνήθως γίνεται σε μολυσμένο περιβάλλον από τα περιττώματα μολυσμένων πτηνών. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, από ζώο σε πτηνό και από πτηνό σε ζώο.
Τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια βάρους, γενική δυσανεξία και τα λειριά γέρνουν και χλομιάζουν. Δεν υπάρχει θεραπεία και απαιτείται του θανάτωση του κοπαδιού, καταπολέμηση των τρωκτικών και πλήρης απολύμανση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού.
Λοιμώδης Κόρυζα (Infectious Coryza)
Οξεία και χρόνια μολυσματική νόσος του αναπνευστικού που προσβάλλει όρνιθες, φασιανούς και φραγκόκοτες που προκαλείται από ένα βακτήριο. Χαρακτηρίζεται από επιπεφυκίτιδα, καταρροϊκή φλεγμονή των βλεννωδών μεμβρανών της άνω αναπνευστικής οδού (ρουθούνια, ιγμόρεια, και άνω τραχεία), φτέρνισμα, πρήξιμο του προσώπου και μειωμένη ωοπαραγωγή. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, συνηθέστερα από μολυσμένη τροφή και νερό. Τα θεραπευμένα πτηνά παραμένουν φορείς
Τα κλινικά συμπτώματα είναι το πρήξιμο γύρω από το πρόσωπο και το λειρί, πηχτή κολλώδης ρινική καταρροή (με άσχημη οσμή) και δυσκολία στην αναπνοή, μείωση στην κατανάλωση τροφής και νερού, καθώς και ωοπαραγωγής. Η ασθένεια μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες εάν συνδυάζεται με mycoplasma gallisepticum.
Η θεραπεία συνήθως είναι με sulfadimethoxine, sulfamethazine, sulfamerazine ή erythroymcin (Gallimycin).
Localized Pasteurellosis
Χρόνια μεταδοτική ασθένεια των ορνίθων που προκαλείται από ένα βακτήριο. Χαρακτηρίζεται από φλεγμονή του προσώπου και του λειριού. Η μετάδοση γίνεται από πτηνό σε πτηνό και από επαφή με μολυσμένο περιβάλλον (συνήθως μετά από ξέσπασμα fowl cholera).
Η μόλυνση συνήθως εισέρχεται στους ιστούς του πτηνού μέσω των βλεννωδών μεμβρανών του φάρυγγα ή της άνω αναπνευστικής οδού, αλλά μπορεί επίσης να εισέλθει μέσω επιφανειακών τραυμάτων. Γάτες και άλλα μικρά ζώα συντηρούν pasteurella στο στόμα τους και μολύνουν τα οικόσιτα πτηνά. Η ασθένεια μεταδίδεται αργά με πολύ μικρή θνησιμότητα και μικρή μείωση ωοπαραγωγής.
Τα μολυσμένα πτηνά παρουσιάζουν πρησμένο πρόσωπο ή λειρί, ρινική καταρροή, δυσκολία στην αναπνοή και εάν η μόλυνση είναι στο μέσο ους, αστάθεια. Η θεραπεία είναι με sulfadimethoxine (SDM), sulfamerazine, sulfamethazine και sulfaquinoxaline.
Η Παθολογική Γρίπη των Πτηνών είναι μια λοιμώδης ασθένεια από ιό, των άγριων πτηνών, ορνίθων και γαλόπουλων με παγκόσμια εμβέλεια. Μεταδίδεται ταχύτατα από τον αέρα, τις ακαθαρσίες, τους ανθρώπους, τα αυτοκίνητα, τις μύγες, τα σκουπίδια, τα έντομα και από ψόφια μολυσμένα πτηνά.
Η μόλυνση μπορεί να γίνει μέσω του πεπτικού συστήματος και από την επαφή με μολυσμένα πτηνά. Τα πτηνά που αναρρώνουν παραμένουν φορείς του ιού για αρκετές εβδομάδες.
Τα συμπτώματα είναι κυρίως αναπνευστικά, έλλειψη κινητικότητας, διάρροια και σε οξεία προσβολή το πρήξιμο του προσώπου, η κυάνωση και η αφυδάτωση με αναπνευστική δυσκολία. Δεν υπάρχει ειδική φαρμακευτική αγωγή παρά μόνο έμφαση στην υγιεινή και διαχωρισμό των πτηνών ανά ηλικία και είδος.
Fowl Pox – FP
Είναι μια λοιμώδης ασθένεια από ιό, με σχετικά αργή εξάπλωση, των ορνίθων κάθε ηλικίας. Από τα περιστέρια επίσης μπορεί να μεταδοθεί στις όρνιθες και τις γαλοπούλες. Μεταδίδεται με τον αέρα ή από μολυσμένα κουνούπια και μολυσμένες ψείρες. Από τον μολυσμένο αέρα ενός ορνιθώνα περνάει στο αίμα μέσω του επιπεφυκότος του ματιού, από πληγές του δέρματος ή μέσω του αναπνευστικού συστήματος.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι εξανθήματα και πληγές στις περιοχές χωρίς φτερά (κεφάλι, πόδια, κοιλιά κ.λ.π.), ατονία και αργή ανάπτυξη με αργή εξάπλωση στο κοπάδι είναι επίσης τυπικά συμπτώματα. Οι πληγές θεραπεύονται μετά από δύο εβδομάδες. Οι πληγές είναι δύο ειδών, οι στεγνές πληγές του δέρματος και οι υγρές που δημιουργούνται στο στόμα, τον φάρυγγα, τον λάρυγγα και την τραχεία, ελκώδους μορφής συνοδευόμενες από πρήξιμο.
Ο εμβολιασμός είναι απαραίτητος με κατάλληλα εμβόλια, με βελονάκι στην φτερούγα, σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου. Τοπική εφαρμογή των πληγών με κατάλληλο φάρμακο (silver nitrate) και αντιβίωση στο νερό για 2 – 3 ημέρες, θα βοηθήσει στην καταπολέμηση βακτηριδιακών λοιμώξεων.
Λοιμώδης Βρογχίτις (Infectious Bronchitis)
Μία οξεία και πολύ μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των ορνίθων που μεταδίδεται από τον αέρα, μολυσμένες τροφές, μολυσμένα ψόφια πτηνά και μολυσμένα τρωκτικά. Τα κλινικά συμπτώματα είναι μία γενική αδιαθεσία, μάζεμα των φτερών, καταρροή από τα μάτια και τα ρουθούνια και δυσκολία στην αναπνοή. Πληγές δημιουργούνται στην αναπνευστική οδό και μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε μέσα στο αυγό και δεν εκκολάπτονται.
Τα συμπτώματα σε νεαρά πτηνά αρχίζουν με μία επιπεφυκίτιδα, ακολουθεί καταρροή από την μύτη και τυρώδεις σχηματισμοί στην τραχεία που αυξανόμενοι προκαλούν ασφυξία. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία αλλά αντιβίωση για 3 – 5 ημέρες μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση βακτηριδιακών λοιμώξεων. Απαραίτητη η καλή υγιεινή και η καθαριότητα.
Λαρυγγοτραχειίτις (Laryngotracheitis)
Μία πολύ μεταδοτική ασθένεια από ιό των ορνίθων και των φασιανών. Χαρακτηρίζεται από σοβαρή αναπνευστική δυσκολία και αιμορραγούντα έλκη της τραχείας, που εμφανίζεται συνήθως σε πτηνά μεγαλύτερα από 14 εβδομάδες. Τα πτηνά που αναρρώνουν παραμένουν φορείς του ιού για μεγάλο διάστημα.
Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, από επαφή με μολυσμένους χώρους, από μολυσμένα ρούχα, παπούτσια κ.λ.π. Τα αρχικά συμπτώματα είναι καταρροή από τα μάτια, ακολουθεί μειωμένη κινητικότητα λόγω δυσκολίας στην αναπνοή, βήχας, φτάρνισμα και κούνημα του κεφαλιού για να απομακρύνουν τα έλκη από την αναπνευστική οδό. Τα πτηνά τεντώνουν τον λαιμό προσπαθώντας να αποφράξουν την τραχεία και να διευκολύνουν την αναπνοή δημιουργώντας έναν χαρακτηριστικό συριγμό (σφύριγμα). Με το βήξιμο αποβάλλουν ματωμένους θρόμβους από την τραχεία. Πολλά πτηνά ψοφάνε από ασφυξία.
Η θεραπεία είναι πολύ δύσκολη. Χορηγούμε αντιβιοτικά και εμβολιάζουμε τα μη προσβληθέντα πτηνά.
NewCastle Disease
Μία πολύ οξεία και άκρως μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των πτηνών κάθε ηλικίας, με μεγάλη θνησιμότητα σε νεαρά πουλιά. Όλα τα πτηνά κάθε ηλικίας είναι ευάλωτα σε αυτή την νόσο. Μπορεί να προκαλέσει μολύνσεις των ματιών στα άτομα που έρχονται σε επαφή με το μικρόβιο (εργαστήρια ή μονάδες εμβολιασμού).
Μεταδίδεται με τον αέρα, από μολυσμένα παπούτσια, ρούχα, μεταφορικά τροφών, επισκέπτες και άγρια πουλιά. Η μόλυνση περνάει και στα αυγά, αλλά τα μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε πριν εκκολαφθούν.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι η ξαφνική παρουσία της που μεταδίδεται γρήγορα σε όλο το κοπάδι, δυσανεξία, γουργούρισμα με την αναπνοή, τρεμούλιασμα, υδαρής ρινική καταρροή, δυσκολία στην ανάσα, πρήξιμο του προσώπου, παράλυση, τρεμούλιασμα και περιστροφή του λαιμού και οξεία φλεγμονή όλων των αναπνευστικών διόδων.
Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά η χορήγηση αντιβιοτικών για 3 με 5 ημέρες αποτρέπουν τις δευτερογενείς βακτηριδιακές μολύνσεις (e.coli). Πρόληψη με εμβολιασμό.
M. Gallisepticum (MG)
Μεταδοτική νόσος ορνίθων, θηραματικών πτηνών, περιστεριών και στρουθόμορφων κάθε ηλικίας που επηρεάζει περισσότερο τα νεαρά πτηνά. Μεταδίδεται άμεσα με την επαφή μεταξύ πτηνών και έμμεσα από σταγονίδια κατά την εκπνοή (έμμεση επαφή). Τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν ρινική καταρροή, αφρώδη έκκριση στα μάτια, και πρησμένα ιγμόρεια. Τα μολυσμένα πτηνά παρουσιάζουν αναπνευστικό ρόγχο, φταρνίσματα και γύρισμα του κεφαλιού τους.
Mπορεί η μετάδοση της νόσου να είναι πολύ αργή στο υπόλοιπο κοπάδι ή οξεία. Τα θεραπευμένα πτηνά παραμένουν φορείς της νόσου.
Η θεραπεία είναι η χορήγηση ερυθρομυκίνης, τυλοζίνης, σπεκτινομυκίνης και λινκομυκίνης στην τροφή, στο νερό ή ενέσιμα.
Φυματίωση (Avian Tuberculosis)
Χρόνια και αργά μεταδιδόμενη μολυσματική ασθένεια των ώριμων πτηνών που προκαλείται από ένα βακτήριο. Η μετάδοση συνήθως γίνεται σε μολυσμένο περιβάλλον από τα περιττώματα μολυσμένων πτηνών. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, από ζώο σε πτηνό και από πτηνό σε ζώο.
Τα κλινικά συμπτώματα περιλαμβάνουν απώλεια βάρους, γενική δυσανεξία και τα λειριά γέρνουν και χλομιάζουν. Δεν υπάρχει θεραπεία και απαιτείται του θανάτωση του κοπαδιού, καταπολέμηση των τρωκτικών και πλήρης απολύμανση των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού.
Λοιμώδης Κόρυζα (Infectious Coryza)
Οξεία και χρόνια μολυσματική νόσος του αναπνευστικού που προσβάλλει όρνιθες, φασιανούς και φραγκόκοτες που προκαλείται από ένα βακτήριο. Χαρακτηρίζεται από επιπεφυκίτιδα, καταρροϊκή φλεγμονή των βλεννωδών μεμβρανών της άνω αναπνευστικής οδού (ρουθούνια, ιγμόρεια, και άνω τραχεία), φτέρνισμα, πρήξιμο του προσώπου και μειωμένη ωοπαραγωγή. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό, συνηθέστερα από μολυσμένη τροφή και νερό. Τα θεραπευμένα πτηνά παραμένουν φορείς
Τα κλινικά συμπτώματα είναι το πρήξιμο γύρω από το πρόσωπο και το λειρί, πηχτή κολλώδης ρινική καταρροή (με άσχημη οσμή) και δυσκολία στην αναπνοή, μείωση στην κατανάλωση τροφής και νερού, καθώς και ωοπαραγωγής. Η ασθένεια μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες εάν συνδυάζεται με mycoplasma gallisepticum.
Η θεραπεία συνήθως είναι με sulfadimethoxine, sulfamethazine, sulfamerazine ή erythroymcin (Gallimycin).
Localized Pasteurellosis
Χρόνια μεταδοτική ασθένεια των ορνίθων που προκαλείται από ένα βακτήριο. Χαρακτηρίζεται από φλεγμονή του προσώπου και του λειριού. Η μετάδοση γίνεται από πτηνό σε πτηνό και από επαφή με μολυσμένο περιβάλλον (συνήθως μετά από ξέσπασμα fowl cholera).
Η μόλυνση συνήθως εισέρχεται στους ιστούς του πτηνού μέσω των βλεννωδών μεμβρανών του φάρυγγα ή της άνω αναπνευστικής οδού, αλλά μπορεί επίσης να εισέλθει μέσω επιφανειακών τραυμάτων. Γάτες και άλλα μικρά ζώα συντηρούν pasteurella στο στόμα τους και μολύνουν τα οικόσιτα πτηνά. Η ασθένεια μεταδίδεται αργά με πολύ μικρή θνησιμότητα και μικρή μείωση ωοπαραγωγής.
Τα μολυσμένα πτηνά παρουσιάζουν πρησμένο πρόσωπο ή λειρί, ρινική καταρροή, δυσκολία στην αναπνοή και εάν η μόλυνση είναι στο μέσο ους, αστάθεια. Η θεραπεία είναι με sulfadimethoxine (SDM), sulfamerazine, sulfamethazine και sulfaquinoxaline.
ΙΟΓΕΝΕΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ (VIRAL DISEASES)
Avian Encephalomyelitis
Βασικά ιογενής μόλυνση ορνίθων, γαλόπουλων και φασιανών. Ο ιός αναπτύσσεται στον κρόκο του αυγού και στον εγκέφαλο των εμβρύων μέσα στο αυγό. Πιο συνήθης σε κοτόπουλα μεταξύ ηλικίας 1 και 6 εβδομάδων. Μολυσμένα κοτόπουλα ηλικίας μεγαλύτερης των 5 εβδομάδων συνήθως αναπτύσσουν αντισώματα, χωρίς εμφανή κλινικά συμπτώματα την στιγμή της μόλυνσης.
Η μόλυνση μπορεί να γίνει όλο τον χρόνο, αλλά συνηθέστερα από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο. Ο συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης είναι από την μητέρα μέσω του αυγού στον νεοσσό, αλλά και επαφή με άμεση επαφή μεταξύ μολυσμένων νεοσσών με υγιείς ή έμμεση με την επαφή με μολυσμένη στρωμνή, τροφή ή νερό. Ο ιός μπορεί να επιζήσει τουλάχιστον 4 εβδομάδες στα περιττώματα.
Τα κλινικά συμπτώματα παρουσιάζονται μεταξύ της ηλικίας της 7ης και 10ης ημέρας. Tρεμουλιάσματα του κεφαλιού υποδηλώνουν την μόλυνση του κοπαδιού.
Τα μολυσμένα πτηνά αρχικά παρουσιάζουν μια απαθή έκφραση στα μάτια, ακολουθεί προοδευτικός αποσυντονισμός κινήσεων, λυγισμός των ποδιών (κάθισμα), τρεμούλιασμα του κεφαλιού και του λαιμού και τελικά παράλυση ή γενική κατάπτωση. Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί εργαστηριακά με έλεγχο αντισωμάτων.
Δεν υπάρχει θεραπεία σε οξεία ξεσπάσματα της ασθένειας. Ο έλεγχος είναι μέσω προφύλαξης μόνο. Τα προσβεβλημένα πτηνά θα πρέπει να θανατώνονται και να αποτεφρώνονται. Ως μέτρο προφύλαξης θα πρέπει τα προς εκκόλαψη αυγά να προέρχονται από γονείς με ανοσία που επιτυγχάνεται με τον κατάλληλο εμβολιασμό.
Coronaviral enteritis
Η Coronaviral enteritis είναι μια οξεία και πολύ μεταδοτική ασθένεια των γάλων κάθε ηλικίας. Μεταδίδεται με απορρόφηση από μολυσμένα υλικά και την κατάποση επιμολυσμένης τροφής. Δεν μεταδίδεται μέσω του αυγού, αλλά από άμεση και έμμεση επαφή. Tα άρρωστα πτηνά κρυώνουν, τερετίζουν και αποζητούν την ζέστη. Άλλα συμπτώματα είναι δυσανεξία, απώλεια ορέξεως και βάρους, διάρροια, αφυδάτωση, κυάνωση και τελικά θάνατος. Η θεραπεία συνίσταται σε χορήγηση αντιβιοτικών και βιταμινών στην τροφή τους.
Egg drop Syndrome
Η ασθένεια Egg drop syndrome είναι μεταδοτική νόσος των ωοπαραγωγικών ορνίθων και την χαρακτηρίζει το πολύ λεπτό κέλυφος των αυγών ή και η έλλειψη κελύφους. Δεν υπάρχει επιτυχής φαρμακευτική θεραπεία, παρά μόνο αποφυγή μετάδοσης με την απολύμανση των εκκολαπτικών μηχανών. Μετά την επόμενη πτερόρροια συνήθως η αυγοπαραγωγή αποκαθίσταται.
Equine Encephalitis in Birds
Μεταδοτική ασθένεια των πτηνών, θηλαστικών, ίππων και ανθρώπων προκαλούμενη από ιό. Φορείς του ιού είναι τα μολυσμένα με τον ιό κουνούπια. Τα συμπτώματα είναι ανορεξία, δυσκολία στην βάδιση και παράλυση. Απαιτείται εμβολιασμός των πτηνών σε ηλικία μεγαλύτερη των 6 εβδομάδων.
Infectious Bursal Disease
Οξεία μεταδοτική ασθένεια νεαρών ορνίθων που χαρακτηρίζεται από ήπια αναπνευστικά συμπτώματα, λευκά και υδαρή περιττώματα, δυσανεξία και φλεγμονή του στήθους. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό ή από επαφή με μολυσμένο περιβάλλον. Δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία παρά μόνο πρόληψη με τον κατάλληλο εμβολιασμό.
Avian lymphoid Leukosis
Νεοπλασματική ασθένεια των ορνίθων που χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό μεταστατικών όγκων σε ιστούς και ζωτικά όργανα. Ο ιός έχει μεγάλη περίοδο επώασης του και για αυτόν τον λόγο παρατηρείται μετά την ηλικία των 16 εβδομάδων. Η ασθένεια προκαλεί προοδευτική αδυναμία, κάμψη και χλόμιασμα του λειριού, πρησμένη κοιλιά και θάνατο. Στα τελικά στάδια εμφανίζεται πρασινωπή διάρροια. Δεν υπάρχει θεραπεία.
Marek’s Disease
Ιογενής νεοπλασματική ασθένεια των ορνίθων που χαρακτηρίζεται από σχηματισμούς όγκων στο νευρικό σύστημα, τα ζωτικά όργανα, τους μύες και τους ιστούς.
Προσβάλλει κοτόπουλα μεταξύ ηλικίας 2 με 16 εβδομάδων. Κατάλληλος εμβολιασμός προφυλάσσει από τον σχηματισμό όγκων αλλά όχι από την μόλυνση. Μολυσμένα πτηνά είναι μόνιμοι φορείς. Δεν υπάρχει θεραπεία.
Βασικά ιογενής μόλυνση ορνίθων, γαλόπουλων και φασιανών. Ο ιός αναπτύσσεται στον κρόκο του αυγού και στον εγκέφαλο των εμβρύων μέσα στο αυγό. Πιο συνήθης σε κοτόπουλα μεταξύ ηλικίας 1 και 6 εβδομάδων. Μολυσμένα κοτόπουλα ηλικίας μεγαλύτερης των 5 εβδομάδων συνήθως αναπτύσσουν αντισώματα, χωρίς εμφανή κλινικά συμπτώματα την στιγμή της μόλυνσης.
Η μόλυνση μπορεί να γίνει όλο τον χρόνο, αλλά συνηθέστερα από τον Ιανουάριο μέχρι τον Ιούνιο. Ο συνηθέστερος τρόπος μετάδοσης είναι από την μητέρα μέσω του αυγού στον νεοσσό, αλλά και επαφή με άμεση επαφή μεταξύ μολυσμένων νεοσσών με υγιείς ή έμμεση με την επαφή με μολυσμένη στρωμνή, τροφή ή νερό. Ο ιός μπορεί να επιζήσει τουλάχιστον 4 εβδομάδες στα περιττώματα.
Τα κλινικά συμπτώματα παρουσιάζονται μεταξύ της ηλικίας της 7ης και 10ης ημέρας. Tρεμουλιάσματα του κεφαλιού υποδηλώνουν την μόλυνση του κοπαδιού.
Τα μολυσμένα πτηνά αρχικά παρουσιάζουν μια απαθή έκφραση στα μάτια, ακολουθεί προοδευτικός αποσυντονισμός κινήσεων, λυγισμός των ποδιών (κάθισμα), τρεμούλιασμα του κεφαλιού και του λαιμού και τελικά παράλυση ή γενική κατάπτωση. Η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί εργαστηριακά με έλεγχο αντισωμάτων.
Δεν υπάρχει θεραπεία σε οξεία ξεσπάσματα της ασθένειας. Ο έλεγχος είναι μέσω προφύλαξης μόνο. Τα προσβεβλημένα πτηνά θα πρέπει να θανατώνονται και να αποτεφρώνονται. Ως μέτρο προφύλαξης θα πρέπει τα προς εκκόλαψη αυγά να προέρχονται από γονείς με ανοσία που επιτυγχάνεται με τον κατάλληλο εμβολιασμό.
Coronaviral enteritis
Η Coronaviral enteritis είναι μια οξεία και πολύ μεταδοτική ασθένεια των γάλων κάθε ηλικίας. Μεταδίδεται με απορρόφηση από μολυσμένα υλικά και την κατάποση επιμολυσμένης τροφής. Δεν μεταδίδεται μέσω του αυγού, αλλά από άμεση και έμμεση επαφή. Tα άρρωστα πτηνά κρυώνουν, τερετίζουν και αποζητούν την ζέστη. Άλλα συμπτώματα είναι δυσανεξία, απώλεια ορέξεως και βάρους, διάρροια, αφυδάτωση, κυάνωση και τελικά θάνατος. Η θεραπεία συνίσταται σε χορήγηση αντιβιοτικών και βιταμινών στην τροφή τους.
Egg drop Syndrome
Η ασθένεια Egg drop syndrome είναι μεταδοτική νόσος των ωοπαραγωγικών ορνίθων και την χαρακτηρίζει το πολύ λεπτό κέλυφος των αυγών ή και η έλλειψη κελύφους. Δεν υπάρχει επιτυχής φαρμακευτική θεραπεία, παρά μόνο αποφυγή μετάδοσης με την απολύμανση των εκκολαπτικών μηχανών. Μετά την επόμενη πτερόρροια συνήθως η αυγοπαραγωγή αποκαθίσταται.
Equine Encephalitis in Birds
Μεταδοτική ασθένεια των πτηνών, θηλαστικών, ίππων και ανθρώπων προκαλούμενη από ιό. Φορείς του ιού είναι τα μολυσμένα με τον ιό κουνούπια. Τα συμπτώματα είναι ανορεξία, δυσκολία στην βάδιση και παράλυση. Απαιτείται εμβολιασμός των πτηνών σε ηλικία μεγαλύτερη των 6 εβδομάδων.
Infectious Bursal Disease
Οξεία μεταδοτική ασθένεια νεαρών ορνίθων που χαρακτηρίζεται από ήπια αναπνευστικά συμπτώματα, λευκά και υδαρή περιττώματα, δυσανεξία και φλεγμονή του στήθους. Μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό ή από επαφή με μολυσμένο περιβάλλον. Δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία παρά μόνο πρόληψη με τον κατάλληλο εμβολιασμό.
Avian lymphoid Leukosis
Νεοπλασματική ασθένεια των ορνίθων που χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό μεταστατικών όγκων σε ιστούς και ζωτικά όργανα. Ο ιός έχει μεγάλη περίοδο επώασης του και για αυτόν τον λόγο παρατηρείται μετά την ηλικία των 16 εβδομάδων. Η ασθένεια προκαλεί προοδευτική αδυναμία, κάμψη και χλόμιασμα του λειριού, πρησμένη κοιλιά και θάνατο. Στα τελικά στάδια εμφανίζεται πρασινωπή διάρροια. Δεν υπάρχει θεραπεία.
Marek’s Disease
Ιογενής νεοπλασματική ασθένεια των ορνίθων που χαρακτηρίζεται από σχηματισμούς όγκων στο νευρικό σύστημα, τα ζωτικά όργανα, τους μύες και τους ιστούς.
Προσβάλλει κοτόπουλα μεταξύ ηλικίας 2 με 16 εβδομάδων. Κατάλληλος εμβολιασμός προφυλάσσει από τον σχηματισμό όγκων αλλά όχι από την μόλυνση. Μολυσμένα πτηνά είναι μόνιμοι φορείς. Δεν υπάρχει θεραπεία.
ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Από την πολυετή προσωπική μου εμπειρία, αλλά και από παρατηρήσεις φίλων μου ερασιτεχνών, η πλειονότητα των περιστατικών που παρουσιάζονται στην χώρα μας αφορούν κυρίως σε αναπνευστικές νόσους που οφείλονται γενικώς σε διάφορα στελέχη μυκοπλασμάτων και σε κοκκιδιώσεις σε νεαρά πτηνά (κόκκινη κουτσουλιά με αίμα).
Για την αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων μυκοπλασμάτων έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία διάφορες εναλλακτικές θεραπείες ως εξής:
α. στο πόσιμο νερό σκόνη Tylan για 4 ημέρες και στην συνέχεια σκόνη Consumix μαζί με πολυβιταμίνες για άλλες 4 ημέρες.
β. στο πόσιμο νερό σκόνη Lincospectin για 5 ημέρες
γ. στο πόσιμο νερό Baytril για 5 ημέρες
δ. στο πόσιμο νερό σκόνη Denagard για 3 – 5 ημέρες
Προσοχή πρέπει να δοθεί στις δοσολογίες του κάθε κατασκευαστή και ανάλογα με την βαρύτητα της νόσου θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι τι κάθε άρρωστο πτηνό θα έχει πρόσβαση, αλλά και θα πίνει το νερό με τα φάρμακα.
Σε μεμονωμένες περιπτώσεις και η ενέσιμη Lincospectin έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων κοκκιδιώσεων άριστα αποτελέσματα έχει η χρήση της σκόνης ESB3 στο πόσιμο νερό για 3 ημέρες ή του υγρού Baycox στο πόσιμο νερό.
Για την αντιμετώπιση αυτών των περιπτώσεων μυκοπλασμάτων έχουν δοκιμαστεί με επιτυχία διάφορες εναλλακτικές θεραπείες ως εξής:
α. στο πόσιμο νερό σκόνη Tylan για 4 ημέρες και στην συνέχεια σκόνη Consumix μαζί με πολυβιταμίνες για άλλες 4 ημέρες.
β. στο πόσιμο νερό σκόνη Lincospectin για 5 ημέρες
γ. στο πόσιμο νερό Baytril για 5 ημέρες
δ. στο πόσιμο νερό σκόνη Denagard για 3 – 5 ημέρες
Προσοχή πρέπει να δοθεί στις δοσολογίες του κάθε κατασκευαστή και ανάλογα με την βαρύτητα της νόσου θα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι τι κάθε άρρωστο πτηνό θα έχει πρόσβαση, αλλά και θα πίνει το νερό με τα φάρμακα.
Σε μεμονωμένες περιπτώσεις και η ενέσιμη Lincospectin έχει ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Για την αντιμετώπιση των περιπτώσεων κοκκιδιώσεων άριστα αποτελέσματα έχει η χρήση της σκόνης ESB3 στο πόσιμο νερό για 3 ημέρες ή του υγρού Baycox στο πόσιμο νερό.
Ιατροφαρμακευτικά
Οι μεγάλες πτηνοτροφικές μονάδες απασχολούν μονίμως έμπειρους κτηνιάτρους οι οποίοι παρακολουθούν τα πτηνά και εφαρμόζουν προληπτική ιατρική και εμβολιασμούς που ο απλός ερασιτέχνης είναι πρακτικά αδύνατο να ακολουθήσει.
Οι εμβολιασμοί πρέπει να ξεκινήσουν από τις πρώτες μέρες ζωής των νεοσσών, με συγκεκριμένο πρόγραμμα π.χ. την τρίτη μέρα, την δέκατη, την τριακοστή κ.λ.π. πράγμα που καθιστά αδύνατη την εφαρμογή του σε κάποια ερασιτεχνική φάρμα χωρίς κάθετη παραγωγή. Η οργανωμένη μονάδα ξεκινάει τον κύκλο με μερικές χιλιάδες νεοσσούς, εφαρμόζοντας προληπτικούς εμβολιασμούς και αντιβιώσεις σε τακτά διαστήματα μέχρι το τέλος του κύκλου.
Ο ερασιτέχνης μπορεί να έχει εκκολάψεις κάθε μέρα και να ανατρέφει νεοσσούς ποικίλων ηλικιών, πράγμα που κάνει πολύ δύσκολη την εφαρμογή κάποιου συγκεκριμένου εμβολιαστικού ή φαρμακευτικού προγράμματος.
Υπάρχουν φυσικά κάποιοι συγκεκριμένοι εμβολιασμοί που είναι σχετικά εύκολο να γίνουν όπως για την ψευδοπανώλη αλλά το πλήρες πρόγραμμα είναι πρακτικά πολύ δύσκολο να γίνει από τον ερασιτέχνη.
Αυτό που είναι απαραίτητο είναι η περιοδική αποπαρασίτωση με ένα καλό ανθελμινθικό, που εφαρμόζεται εύκολα στο πόσιμο νερό, και η χρήση κάποιων αντικοκκιδιακών, που μπορεί να προστεθούν στην τροφή τους.
Παρότι η διάγνωση των διαφόρων ασθενειών είναι καθαρά θέμα εξειδικευμένου σε πτηνά κτηνιάτρου, με σχετική παρατήρηση μπορούμε να διαπιστώσουμε διάφορα προβλήματα που πιθανά να μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε μόνοι μας ή να ενημερώσουμε τον κτηνίατρο μας σχετικά.
Οι εμβολιασμοί πρέπει να ξεκινήσουν από τις πρώτες μέρες ζωής των νεοσσών, με συγκεκριμένο πρόγραμμα π.χ. την τρίτη μέρα, την δέκατη, την τριακοστή κ.λ.π. πράγμα που καθιστά αδύνατη την εφαρμογή του σε κάποια ερασιτεχνική φάρμα χωρίς κάθετη παραγωγή. Η οργανωμένη μονάδα ξεκινάει τον κύκλο με μερικές χιλιάδες νεοσσούς, εφαρμόζοντας προληπτικούς εμβολιασμούς και αντιβιώσεις σε τακτά διαστήματα μέχρι το τέλος του κύκλου.
Ο ερασιτέχνης μπορεί να έχει εκκολάψεις κάθε μέρα και να ανατρέφει νεοσσούς ποικίλων ηλικιών, πράγμα που κάνει πολύ δύσκολη την εφαρμογή κάποιου συγκεκριμένου εμβολιαστικού ή φαρμακευτικού προγράμματος.
Υπάρχουν φυσικά κάποιοι συγκεκριμένοι εμβολιασμοί που είναι σχετικά εύκολο να γίνουν όπως για την ψευδοπανώλη αλλά το πλήρες πρόγραμμα είναι πρακτικά πολύ δύσκολο να γίνει από τον ερασιτέχνη.
Αυτό που είναι απαραίτητο είναι η περιοδική αποπαρασίτωση με ένα καλό ανθελμινθικό, που εφαρμόζεται εύκολα στο πόσιμο νερό, και η χρήση κάποιων αντικοκκιδιακών, που μπορεί να προστεθούν στην τροφή τους.
Παρότι η διάγνωση των διαφόρων ασθενειών είναι καθαρά θέμα εξειδικευμένου σε πτηνά κτηνιάτρου, με σχετική παρατήρηση μπορούμε να διαπιστώσουμε διάφορα προβλήματα που πιθανά να μπορέσουμε να τα αντιμετωπίσουμε μόνοι μας ή να ενημερώσουμε τον κτηνίατρο μας σχετικά.
Ασθένειες που σχετίζονται με τα περιστέρια
Σαλμονέλλωση πτηνών συντροφιάς
(αποσπάσματα της μελέτης του Ζωοτεχνολόγου Β. Σελέκου )
Enoxlisi-kid1Η Σαλμονέλλα ανήκει σε μια ομάδα βακτηρίων, τα εντεροβακτηριοειδή, η οποία περιλαμβάνει τα πλέον παθογόνα gram αρνητικά βακτήρια, όπως η E. Coli, η Klebsiella, o Proteus και η Yersinia (που προκαλεί την πανούκλα). Το μεγαλύτερο πρόβλημα κατά την μόλυνση είναι η παραγωγή ενδοτοξινών στον οργανισμό του πτηνού.
Η Σαλμονέλλωση των πτηνών είναι μια παλιά και αρκετά γνωστή ασθένεια.Συναντάται με πολλά ονόματα (pullorum disease), τύφος των πτηνών, παράτυφος, παράλυση των πτερύγων και των ποδιών, κ.τ.λ.) διότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ενα σύνολο ασθενειών παρά για μια μόνο ασθένεια. Όλες οι μορφές αυτών των διαφορετικών νόσων προκαλούνται από βακτήρια του γένους Salmonella το οποίο συμπεριλαμβάνει, ανάλογα με τον τύπο, τρία είδη, αλλά πάνω από 2000 ορότυπους (οι μικροβιολόγοι δημιουργούν ορότυπους, ή ονόματα για τους μικροοργανισμούς εξετάζοντας τους συνδιασμούς των αντιγόνων επιφανείας των βακτηριακών κυττάρων).
Δυο απο τα είδη Σαλμονέλλας είναι ακίνητα (S.pullorum και S.gallinarum) και προσβάλουν κυρίως όρνιθες και ινδόρνιθες. Η ασθένεια που ονομάζεται pullorum disease, είναι επίσης γνωστή σαν λευκή διάρροια, προκαλείται απο την Salmonella pollorum και προσβάλλει κυρίως νεαρά ορνίθια και ινδορνίθια μικρότερα των τεσσάρων εβδομάδων. Είναι αρκετά ασυνήθιστο για κατοικίδια πουλιά ή άλλα αγρια πτηνά να εμφανίζουν αυτή την ασθένεια.
Ο τύφος των πτηνών, που προκαλείται απο την Salmonella gallinarum, προσβάλλει επίσης κυρίως τα πουλερικά αλλά μπορεί να εμφανιστεί περιστασιακά και σε θηραματικά και άγρια πτηνά. Παρατηρείται σε πτηνά όλων των ηλικιών αλλά παρουσιάζει μεγαλύτερη θνησιμότητα στα νεαρά πτηνά. Εμφανίζεται στα κατοικίδια πουλιά σπανιότερα ακόμα και απο την λευκή διάρροια. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τα κατοικίδια πτηνά όσον αφορά όλες αυτές τις ασθένειες είναι η παράλληλη διατήρηση πουλερικών της αυλής. Τα κατοικίδια πουλερικά δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιούνται για την επώαση αυγών παπαγάλων εκτός αν είναι απαλλαγμένα και ελεγμένα από αυτές ή και άλλες ασθένειες των πτηνών.
Enoxlisi-beardΟι περισσότεροι τύποι Σαλμονελλών που προσβάλλουν τα πτηνά συντροφιάς δεν προκαλούν σοβαρές ασθένειες στον άνθρωπο. Τα μικρά παιδιά όμως και οι ηλικιωμένοι, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Η πρόληψη των κρουσμάτων Σαλμονέλλωσης είναι υπευθυνότητα των ζωοτεχνών και των κτηνιάτρων, οι οποίοι πρέπει να ελέγχουν και να προλαμβάνουν την Σαλμονέλλωση στα πτηνά όχι μόνο από οικονομική πλευρά, αλλά και σαν μια ουσιαστική προσπάθεια στην μείωση της εμφάνισης ανθρώπινων μολύνσεων. Γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε αυτή την ασθένεια.
Μερικά πτηνά πεθαίνουν μετά απο μία περισσότερο ή λιγότερο παρατεταμένη νόσηση απο την ασθένεια, αλλά μερικά μπορεί να αναρρώσουν και στην συνέχεια γίνονται φορείς και διασπείρουν συνεχώς τα βακτήρια με τα κόπρανα ή τις εκκρίσεις τους, τα οποία μπορεί να μολύνουν άλλα πτηνά. Λόγω της μετάδοσης μέσω των κοπράνων συχνά εκτίθενται και οι ανθρώποι στον κίνδυνο μόλυνσης.
Στα πτηνά που διατηρούμε σαν κατοικίδια, η μετάδοση παρατυφοειδών μικροοργανισμών γίνεται κυρίως απο την πεπτική οδό, αν και συμβαίνει επίσης και μετάδοση μέσω του αέρα (αποξήρανση και διασπορά στον αέρα) των μικροοργανισμών που υπάρχουν στα κόπρανα. Enoxlisi-Kid2Η κατανάλωση τροφής ή νερού που έχει μολυνθεί απο ποντικούς, μύγες ή άλλα παράσιτα αποτελεί την σημαντικότερη αιτία. Η μόλυνση περνά εύκολα απο τα θηλυκά πτηνά στα αυγά τους όταν αυτά γεννηθούν.
Επιπλέον μετά την γέννησή τους τα αυγά μπορούν να μολυνθούν απο μολυσμένα κόπρανα και να προκληθεί η νόσος. Είναι πραγματικά καλύτερα για αυτά τα έμβρυα να πεθαίνουν πριν την εκκόλαψη διότι εάν προσαρμοστούν στη Σαλμονέλλα μπορούν να τη μεταδώσουν στους χώρους ανάπτυξης των νεοσσών.
Δεν πρέπει παράλληλα να ξεχνάμε όμως την αντοχή που αναπτύσσουν τα βακτήρια προς τα αντιβιοτικά. Οι Σαλμονέλλες άρχισαν να εμφανίζουν αντοχή στα αντιβιοτικά εδώ και 25 πλέον χρόνια.
Κρυπτοκοκκίαση
Η μόλυνση από κρυπτόκοκκο, ένα παράσιτο, που μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα ή πνευμονία.
Ιστοπλάσμωση
Η αρχική εντόπιση της σοβαρής αυτής μόλυνσης γίνεται συνήθως στους πνεύμονες. Πολύ υψηλό ποσοστό της μόλυνσης, όμως αναλογικά λίγα τα κλινικά περιστατικά.
Η κλινική εικόνα ποικίλει
οξεία πνευμονική ιστοπλάσμωση: γριππώδης συνδρομή, με πυρετό, κόπωση, μη παραγωγικό βήχα, R+
χρόνια πνευμονική ιστοπλάσμωση: κλινική και ακτινολογική εικόνα φυματίωσης, με σπήλαια. Ατομα μέσης ηλικίας και υπερήλικες
οξεία γενικευμένη ιστοπλάσμωση: υψηλός πυρετός, ηπατοσπληνομεγαλία με αναιμία, λευκοπενία που καταλήγει, χωρίς θεραπεία, σε θάνατο. Σε παιδιά και ανοσοκατασταλμένους
χρόνια γενικευμένη ιστοπλάσμωση: διαλλείπων πυρετός, χάσιμο βάρους, πολλαπλή σπλαχνική εντόπιση σε ενήλικες
Ψιττάκωση
Enoxlisi-parkolΕίναι μια μολυσματική νόσος που προκαλείται απο ένα βακτήριο με το όνομα Chlamydiapsittaci.Τα πτηνά μπορεί να φέρουν το βακτήριο χωρίς να νοσούν για χρόνια, μέχρι να εκδηλωθεί μετά απο κάποια καταπόνηση.
Η λοίμωξη αφορά το πεπτικό , το αναπνευστικό αλλά μπορεί να πάρει και μορφή γενικευμένης λοίμωξης.
Η νόσος μπορεί να μεταδοθεί και σε άλλα ζώα ακόμα και στον ΑΝΘΡΩΠΟ.
Η νόσος στον άνθρωπο συμβαίνει συνήθως μετά την εκθεσή του σε μικροοργανισμούς του αέρα η της σκόνης σε κλωβοστοιχίες πτηνών,σε πτηνοτροφεία η μετά απο πολύ στενή επαφή έστω και με ένα μολυσμένο πτηνό.
Συνήθως προσβάλλονται άτομα με καταπονημένο ανοσοποιητικό σύστημα και πάντως υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία.
Τα συμπτώματα της ψιττάκωσης στον άνθρωπο περιλαμβάνουν βήχα, πόνο στο στέρνο, πυρετό, κρυάδες και εμετό. Η χορήγηση αντιβιοτικών είναι μια πρώτη λύση για την αντιμετώπισή της αλλά σε περίπτωση εγκυμοσύνης πρέπει να απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας, ώστε να υποβληθείτε σε εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν έχει προσβληθεί και το έμβρυο και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην ανάπτυξή του.
Πνευμονίτιδα
Πνευμονίτιδα είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται στην ανάφλεξη του ιστού πνευμόνων. Πνευμονία είναι ένας τύπος πνευμονίτιδας που προκαλείται από μόλυνση. Πολλοί άλλοι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν την πνευμονίτιδα, συμπεριλαμβανομένης της αναπνοής στη ζωική οργή, της εισπνοής των μικρών μορίων τροφίμων «κάτω από το λανθασμένο σωλήνα» και της λήψης της θεραπείας ακτινοβολίας στο στήθος σας.
Αιτίες
Πνευμονία
Θεραπεία ακτινοβολίας
Σηψαιμία
Δυσμενής αντίδραση στα φάρμακα
Υπερευαισθησία στους εισπνεόμενους πράκτορες
Ασθένεια του Newcastle
Peristeri-AngryΜία πολύ οξεία και άκρως μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των πτηνών κάθε ηλικίας, με μεγάλη θνησιμότητα σε νεαρά πουλιά. Όλα τα πτηνά κάθε ηλικίας, οι άνθρωποι και τα άλλα θηλαστικά είναι ευάλωτα σε αυτή την νόσο.Μπορεί να προκαλέσει μολύνσεις των ματιών στα άτομα που έρχονται σε επαφή με το μικρόβιο (εργαστήρια ή μονάδες εμβολιασμού).Μεταδίδεται με τον αέρα, από μολυσμένα παπούτσια, ρούχα, μεταφορικά τροφών, επισκέπτες και άγρια πουλιά. Η μόλυνση περνάει και στα αυγά, αλλά τα μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε πριν εκκολαφθούν.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι η ξαφνική προσβολή και η ταχύτατη μετάδοση στο κοπάδι, η δυσφορία, το βραχνό τιτίβισμα, η αναζήτηση ζέστης, η καταροή απο τα ρουθούνια, η δυσκολία αναπνοής, το πρήξιμο του προσώπου, η παράλυση, το τρεμούλιασμα και η περιστροφή του λαιμού και οξεία φλεγμονή όλων των αναπνευστικών διόδων. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά η χορήγηση αντιβιοτικών για 3 με 5 ημέρες αποτρέπουν τις δευτερογενείς μολύνσεις από βακτηρίδια (e.coli). Πρόληψη επιτυγχάνεται με εμβολιασμό.
(αποσπάσματα της μελέτης του Ζωοτεχνολόγου Β. Σελέκου )
Enoxlisi-kid1Η Σαλμονέλλα ανήκει σε μια ομάδα βακτηρίων, τα εντεροβακτηριοειδή, η οποία περιλαμβάνει τα πλέον παθογόνα gram αρνητικά βακτήρια, όπως η E. Coli, η Klebsiella, o Proteus και η Yersinia (που προκαλεί την πανούκλα). Το μεγαλύτερο πρόβλημα κατά την μόλυνση είναι η παραγωγή ενδοτοξινών στον οργανισμό του πτηνού.
Η Σαλμονέλλωση των πτηνών είναι μια παλιά και αρκετά γνωστή ασθένεια.Συναντάται με πολλά ονόματα (pullorum disease), τύφος των πτηνών, παράτυφος, παράλυση των πτερύγων και των ποδιών, κ.τ.λ.) διότι στην πραγματικότητα πρόκειται για ενα σύνολο ασθενειών παρά για μια μόνο ασθένεια. Όλες οι μορφές αυτών των διαφορετικών νόσων προκαλούνται από βακτήρια του γένους Salmonella το οποίο συμπεριλαμβάνει, ανάλογα με τον τύπο, τρία είδη, αλλά πάνω από 2000 ορότυπους (οι μικροβιολόγοι δημιουργούν ορότυπους, ή ονόματα για τους μικροοργανισμούς εξετάζοντας τους συνδιασμούς των αντιγόνων επιφανείας των βακτηριακών κυττάρων).
Δυο απο τα είδη Σαλμονέλλας είναι ακίνητα (S.pullorum και S.gallinarum) και προσβάλουν κυρίως όρνιθες και ινδόρνιθες. Η ασθένεια που ονομάζεται pullorum disease, είναι επίσης γνωστή σαν λευκή διάρροια, προκαλείται απο την Salmonella pollorum και προσβάλλει κυρίως νεαρά ορνίθια και ινδορνίθια μικρότερα των τεσσάρων εβδομάδων. Είναι αρκετά ασυνήθιστο για κατοικίδια πουλιά ή άλλα αγρια πτηνά να εμφανίζουν αυτή την ασθένεια.
Ο τύφος των πτηνών, που προκαλείται απο την Salmonella gallinarum, προσβάλλει επίσης κυρίως τα πουλερικά αλλά μπορεί να εμφανιστεί περιστασιακά και σε θηραματικά και άγρια πτηνά. Παρατηρείται σε πτηνά όλων των ηλικιών αλλά παρουσιάζει μεγαλύτερη θνησιμότητα στα νεαρά πτηνά. Εμφανίζεται στα κατοικίδια πουλιά σπανιότερα ακόμα και απο την λευκή διάρροια. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τα κατοικίδια πτηνά όσον αφορά όλες αυτές τις ασθένειες είναι η παράλληλη διατήρηση πουλερικών της αυλής. Τα κατοικίδια πουλερικά δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιούνται για την επώαση αυγών παπαγάλων εκτός αν είναι απαλλαγμένα και ελεγμένα από αυτές ή και άλλες ασθένειες των πτηνών.
Enoxlisi-beardΟι περισσότεροι τύποι Σαλμονελλών που προσβάλλουν τα πτηνά συντροφιάς δεν προκαλούν σοβαρές ασθένειες στον άνθρωπο. Τα μικρά παιδιά όμως και οι ηλικιωμένοι, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Η πρόληψη των κρουσμάτων Σαλμονέλλωσης είναι υπευθυνότητα των ζωοτεχνών και των κτηνιάτρων, οι οποίοι πρέπει να ελέγχουν και να προλαμβάνουν την Σαλμονέλλωση στα πτηνά όχι μόνο από οικονομική πλευρά, αλλά και σαν μια ουσιαστική προσπάθεια στην μείωση της εμφάνισης ανθρώπινων μολύνσεων. Γι’ αυτό το λόγο είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε αυτή την ασθένεια.
Μερικά πτηνά πεθαίνουν μετά απο μία περισσότερο ή λιγότερο παρατεταμένη νόσηση απο την ασθένεια, αλλά μερικά μπορεί να αναρρώσουν και στην συνέχεια γίνονται φορείς και διασπείρουν συνεχώς τα βακτήρια με τα κόπρανα ή τις εκκρίσεις τους, τα οποία μπορεί να μολύνουν άλλα πτηνά. Λόγω της μετάδοσης μέσω των κοπράνων συχνά εκτίθενται και οι ανθρώποι στον κίνδυνο μόλυνσης.
Στα πτηνά που διατηρούμε σαν κατοικίδια, η μετάδοση παρατυφοειδών μικροοργανισμών γίνεται κυρίως απο την πεπτική οδό, αν και συμβαίνει επίσης και μετάδοση μέσω του αέρα (αποξήρανση και διασπορά στον αέρα) των μικροοργανισμών που υπάρχουν στα κόπρανα. Enoxlisi-Kid2Η κατανάλωση τροφής ή νερού που έχει μολυνθεί απο ποντικούς, μύγες ή άλλα παράσιτα αποτελεί την σημαντικότερη αιτία. Η μόλυνση περνά εύκολα απο τα θηλυκά πτηνά στα αυγά τους όταν αυτά γεννηθούν.
Επιπλέον μετά την γέννησή τους τα αυγά μπορούν να μολυνθούν απο μολυσμένα κόπρανα και να προκληθεί η νόσος. Είναι πραγματικά καλύτερα για αυτά τα έμβρυα να πεθαίνουν πριν την εκκόλαψη διότι εάν προσαρμοστούν στη Σαλμονέλλα μπορούν να τη μεταδώσουν στους χώρους ανάπτυξης των νεοσσών.
Δεν πρέπει παράλληλα να ξεχνάμε όμως την αντοχή που αναπτύσσουν τα βακτήρια προς τα αντιβιοτικά. Οι Σαλμονέλλες άρχισαν να εμφανίζουν αντοχή στα αντιβιοτικά εδώ και 25 πλέον χρόνια.
Κρυπτοκοκκίαση
Η μόλυνση από κρυπτόκοκκο, ένα παράσιτο, που μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα ή πνευμονία.
Ιστοπλάσμωση
Η αρχική εντόπιση της σοβαρής αυτής μόλυνσης γίνεται συνήθως στους πνεύμονες. Πολύ υψηλό ποσοστό της μόλυνσης, όμως αναλογικά λίγα τα κλινικά περιστατικά.
Η κλινική εικόνα ποικίλει
οξεία πνευμονική ιστοπλάσμωση: γριππώδης συνδρομή, με πυρετό, κόπωση, μη παραγωγικό βήχα, R+
χρόνια πνευμονική ιστοπλάσμωση: κλινική και ακτινολογική εικόνα φυματίωσης, με σπήλαια. Ατομα μέσης ηλικίας και υπερήλικες
οξεία γενικευμένη ιστοπλάσμωση: υψηλός πυρετός, ηπατοσπληνομεγαλία με αναιμία, λευκοπενία που καταλήγει, χωρίς θεραπεία, σε θάνατο. Σε παιδιά και ανοσοκατασταλμένους
χρόνια γενικευμένη ιστοπλάσμωση: διαλλείπων πυρετός, χάσιμο βάρους, πολλαπλή σπλαχνική εντόπιση σε ενήλικες
Ψιττάκωση
Enoxlisi-parkolΕίναι μια μολυσματική νόσος που προκαλείται απο ένα βακτήριο με το όνομα Chlamydiapsittaci.Τα πτηνά μπορεί να φέρουν το βακτήριο χωρίς να νοσούν για χρόνια, μέχρι να εκδηλωθεί μετά απο κάποια καταπόνηση.
Η λοίμωξη αφορά το πεπτικό , το αναπνευστικό αλλά μπορεί να πάρει και μορφή γενικευμένης λοίμωξης.
Η νόσος μπορεί να μεταδοθεί και σε άλλα ζώα ακόμα και στον ΑΝΘΡΩΠΟ.
Η νόσος στον άνθρωπο συμβαίνει συνήθως μετά την εκθεσή του σε μικροοργανισμούς του αέρα η της σκόνης σε κλωβοστοιχίες πτηνών,σε πτηνοτροφεία η μετά απο πολύ στενή επαφή έστω και με ένα μολυσμένο πτηνό.
Συνήθως προσβάλλονται άτομα με καταπονημένο ανοσοποιητικό σύστημα και πάντως υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία.
Τα συμπτώματα της ψιττάκωσης στον άνθρωπο περιλαμβάνουν βήχα, πόνο στο στέρνο, πυρετό, κρυάδες και εμετό. Η χορήγηση αντιβιοτικών είναι μια πρώτη λύση για την αντιμετώπισή της αλλά σε περίπτωση εγκυμοσύνης πρέπει να απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας, ώστε να υποβληθείτε σε εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν έχει προσβληθεί και το έμβρυο και τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στην ανάπτυξή του.
Πνευμονίτιδα
Πνευμονίτιδα είναι ένας γενικός όρος που αναφέρεται στην ανάφλεξη του ιστού πνευμόνων. Πνευμονία είναι ένας τύπος πνευμονίτιδας που προκαλείται από μόλυνση. Πολλοί άλλοι παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν την πνευμονίτιδα, συμπεριλαμβανομένης της αναπνοής στη ζωική οργή, της εισπνοής των μικρών μορίων τροφίμων «κάτω από το λανθασμένο σωλήνα» και της λήψης της θεραπείας ακτινοβολίας στο στήθος σας.
Αιτίες
Πνευμονία
Θεραπεία ακτινοβολίας
Σηψαιμία
Δυσμενής αντίδραση στα φάρμακα
Υπερευαισθησία στους εισπνεόμενους πράκτορες
Ασθένεια του Newcastle
Peristeri-AngryΜία πολύ οξεία και άκρως μεταδοτική ασθένεια του αναπνευστικού των πτηνών κάθε ηλικίας, με μεγάλη θνησιμότητα σε νεαρά πουλιά. Όλα τα πτηνά κάθε ηλικίας, οι άνθρωποι και τα άλλα θηλαστικά είναι ευάλωτα σε αυτή την νόσο.Μπορεί να προκαλέσει μολύνσεις των ματιών στα άτομα που έρχονται σε επαφή με το μικρόβιο (εργαστήρια ή μονάδες εμβολιασμού).Μεταδίδεται με τον αέρα, από μολυσμένα παπούτσια, ρούχα, μεταφορικά τροφών, επισκέπτες και άγρια πουλιά. Η μόλυνση περνάει και στα αυγά, αλλά τα μολυσμένα έμβρυα ψοφάνε πριν εκκολαφθούν.
Τα κλινικά συμπτώματα είναι η ξαφνική προσβολή και η ταχύτατη μετάδοση στο κοπάδι, η δυσφορία, το βραχνό τιτίβισμα, η αναζήτηση ζέστης, η καταροή απο τα ρουθούνια, η δυσκολία αναπνοής, το πρήξιμο του προσώπου, η παράλυση, το τρεμούλιασμα και η περιστροφή του λαιμού και οξεία φλεγμονή όλων των αναπνευστικών διόδων. Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, αλλά η χορήγηση αντιβιοτικών για 3 με 5 ημέρες αποτρέπουν τις δευτερογενείς μολύνσεις από βακτηρίδια (e.coli). Πρόληψη επιτυγχάνεται με εμβολιασμό.
ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Οι βασικές ασθένειες του Αναπνευστικού Συστήματος οφείλονται σε ιούς, βακτήρια, μυκοπλάσματα, φλεγμονές, καιρικές συνθήκες. Οι κυριότερες από αυτές είναι οι :
1. ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
2. ΓΡΙΠΗ
3. ΨΙΤΤΑΚΩΣΗ - ΟΡΝΙΘΩΣΗ
4. ΑΣΘΜΑ
5. ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΣΑΚΩΝ (Χ.Α.Ν.)
6. ΤΡΑΧΕΙΟ - ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ
7. ΣΥΡΙΓΓΙΤΙΔΑ
8. ΨΕΥΔΟΠΑΝΩΛΗ
ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Εκτροφεία τα οποία είναι σε υπόγεια , ταράτσες ή έχουν κατεύθυνση προς τον Βορά ή την Ανατολή έχουν πολλές πιθανότητες να έχουν προβλήματα και αυτό διότι η υγρασία είναι συχνά μεγαλύτερη από 60 % τον χειμώνα και οι Βόρειοι άνεμοι συν την υγρασία επιβαρύνουν το Αναπνευστικό Σύστημα. Αντίστοιχα οι Ανατολικοί με την υγρασία συχνά κάτω του 40 % και το ξηρό περιβάλλον δημιουργούν τα ίδια προβλήματα . Έτσι καλό θα είναι να γίνει χρήση ιονιστή - υγραντήρα για να έχουμε σταθερή υγρασία και όσοι έχουν το εκτροφείο σε ανοιχτό χώρο καλό θα είναι να κάνουν ένα προστατευτικό τοίχος και να περιορίσουν την έκθεση των πουλιών στον κρύο αέρα το χειμώνα και τον ξηρό το καλοκαίρι.
ΓΡΙΠΗ
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μάστιγα η γρίπη των πτηνών Παγκοσμίως και πολλοί εκτροφείς έχουν δει ολόκληρο το κοπάδι τους να εξαφανίζεται από αυτή την αρρώστια. Υπεύθυνα είναι τα στελέχη μυξοΪών της ομάδας Α. Ο τρόπος μετάδοσης γίνεται με την επαφή των μεταναστευτικών πτηνών .
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Παρατηρείται βήχας, πταρνησμός, δύσπνοια, δακρύρροια, ανορεξία, αταξία, εντερικά προβλήματα, ενώ μειώνεται η ωοτοκία, η εκκολαπτικότητα και η γονιμότητα. Χαρακτηριστική είναι η διόγκωση των υποκόγχιων κόλπων, με βλεννώδες εξίδρωμα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Δεν υπάρχει ειδικό φάρμακο ή εμβόλιο. Για δευτερογενείς λοιμώξεις συνίσταται για 5-7 ημέρες θεραπεία με αντιβιοτικά και στη συνέχεια χορήγηση βιταμινών για 10 συνεχείς ημέρες στο νερό για την τόνωση του οργανισμού και την βοήθεια του ανοσοποιητικού συστήματος.
ΨΙΤΤΑΚΩΣΗ ή ΟΡΝΙΘΩΣΗ
Είναι μολυσματική νόσος, που προκαλείται από βακτήριο ( Χλαμύδιο) και εμφανίζεται με υπεροξεία, οξεία και χρόνια μορφή. Μπορεί να μεταδοθεί και στον Άνθρωπο.
Η νόσος χαρακτηρίζεται από γενικευμένη λοίμωξη, που εντοπίζεται κυρίως στο αναπνευστικό σύστημα. Η μετάδοση γίνεται συνήθως μέσω της αναπνευστικού οδού, αλλά μερικές φορές μπορεί να γίνει και από την πεπτική οδό μέσω των περιττωμάτων. Το Χλαμύδιο ανιχνεύεται στα ρινικά - οφθαλμικά εκκρίματα μολυσμένων πτηνών τα οποία είναι φορείς του βακτηρίου ακόμα βρίσκεται στα πτερά και τα περιττώματα. Η νόσος μεταδίδεται και στους νεοσσούς από τους γονείς με το τάϊσμα. Ακόμα μπορούν να την μεταδώσουν οι ψείρες - ακάρεα μέσο του αίματος.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Η περίοδος επώασης κυμαίνεται από 3 – 100 ημέρες και εξαρτάται από τη λοιμογόνο δύναμη του εμπλεκομένου στελέχους.
Α. Υπεροξεία μορφή : Ο θάνατος επέρχεται σε 12- 48 ώρες , χωρίς ιδιαιτέρα κλινικά συμπτώματα.
Β. Οξεία μορφή : Παρατηρείται πυρετός, ανορεξία, κατήφεια, γενική κατάπτωση. Τα πουλιά δεν μπορούν να κουρνιάσουν, περπατούν δύσκολα και το πτέρωμα τους είναι ανορθωμένο. Τα βλέφαρα τους είναι ημίκλειστα, οι φτερούγες πέφτουν προς τα κάτω. Παρατηρείται ρίγος και υπνηλία. Ακολουθεί επιπεφυκίτιδα, δύσπνοια και ρινικό- οφθαλμικό έκκριμα. Τα περιττώματα παρουσιάζουν ένα γκριζοπράσινο χρώμα και κολλούν στο πτέρωμα γύρω από την αμάρα.. Ο θάνατος επέρχεται σε 4 – 15 ημέρες με νευρικά συμπτώματα.
Γ. Χρόνια μορφή : Παρατηρείται έντονη επιπεφυκίτιδα, που είναι η μόνη εξωτερική ορατή εκδήλωση της νόσου, αδυνάτισμα και παράλυση. Αναπνευστικά συμπτώματα, ρινικά- οφθαλμικά εκκρίματα απουσιάζουν. Συχνά, δευτερογενείς λοιμώξεις που επιβαρύνουν τη βασική νόσο είναι αυτές που επιταχύνουν το θάνατο. Αν αυτές απουσιάζουν, κάποια πουλιά είναι δυνατόν να επιβιώσουν, αλλά παραμένουν φορείς Χλαμυδίων για πολλούς μήνες.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Όταν η νόσος είναι προχωρημένη, είναι προτιμότερη η θανάτωση του πουλιού, για να προληφθεί η μετάδοση της νόσου στον Άνθρωπο . Δραστικά φάρμακα θεωρούνται οι τετρακυκλίνες, η χλωραμφενικόλη και η ενροφλοξασίνη.
ΑΣΘΜΑ
Στα πτηνά και κυρίως στα καναρίνια το Άσθμα δεν είναι παρά μια έκφραση ενός συνδρόμου με ποικίλη αιτιολογία. Σημαντικότεροι παράγοντες είναι :
Α. Η προέλευση και το είδος πτηνού, κάποια είδη είναι ευαίσθητα και όταν βρεθούν σε διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που γεννήθηκαν εκδηλώνετε η ασθένεια. Αυτός είναι και ο λόγος όπου τα ντόπια πουλιά είναι πιο ανθεκτικά.
Β. Ενδοκρινικές μεταβολές κατά τη διάρκεια της επώασης ή της αλλαγής του πτερώματος .
Γ. Χημικές ουσίες και αλλεργιογόνα.
Δ. Μύκητες και βακτήρια.
Ε. Προσβολή του αναπνευστικού συστήματος ( τραχεία) από το ακάρι Sternostomum traxacheacolum.
ΣΤ. Ιοί , όπως ο ιός της ευλογιάς.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Η κλασική μορφή του Άσθματος είναι χρόνια. Παρατηρούνται σπασμώδεις συσπάσεις των βρόγχων με εξίδρωση και πνευμονικό οίδημα, ακολουθούμενες από καρδιακές ανωμαλίες. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία βλένης στην τραχεία και τους βρόγχους η δύσπνοια. Η αναπνοή επιταχύνεται και ακούγονται χαρακτηριστικοί συριγμοί. Το πουλί παραμένει ακίνητο με μισόκλειστα μάτια και ανορθωμένο πτέρωμα.
Κατά την διάρκεια ασθματικού παροξυσμού, το πουλί πέφτει από τα καλάμια του κλουβιού με ανοιχτό το ράμφος και τεντωμένο τον λαιμό .Σε αυτή την κατάσταση η αναπνοή του πουλιού γίνεται θορυβώδης , με σφυρίγματα που προκαλούνται από το βλεννώδες έκκριμα στους βρόγχους.. Αν ο παροξυσμός συνεχιστεί , το πουλί χάνει τις αισθήσεις του και πεθαίνει από ασφυξία.
Σε περιπτώσεις προσβολής από ακάρι, το πουλί ανοίγει συνεχώς το ράμφος , βήχει σπασμωδικά και προσπαθεί να απορρίψει τα ακάρεα, που γίνονται ορατά στη γλώσσα και το στόμα.
ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΗ – ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΣΑΚΩΝ (Χ.Α.Ν.)
Η ασθένεια είναι γνωστή και ως χρόνια αναπνευστική νόσος (ΧΑΝ) των πουλιών ή έαρ σακ (CRD) και προσβάλει κυρίως τους αεροφόρους σάκους ( αεροθαλάμους).Οφείλεται στην παρουσία ενός μυκοπλάσματος, το οποίο μπορεί να μεταδοθεί από τους γονείς στους νεοσσούς. Διακρίνουμε 3 μορφές.
Α. Αμιγής μορφή.
Στα ρουθούνια παρατηρείται ορώδες έκκριμα, που με την πάροδο του χρόνου γίνεται βλεννώδες (παχύρευστο και θολό), ενώ όταν επικάθεται σκόνη σχηματίζεται μελανό επίστρωμα. Το πουλί κουνάει το κεφάλι, πταρνίζεται και βήχει. Πολλές φορές αναπτύσσεται επιπεφυκίτιδα με οφθαλμικό έκκριμα (δακρύρροια), με αποτέλεσμα να κολλούν το ένα ή και τα δυο βλέφαρα. Στις βαριές περιπτώσεις παρατηρείται κατήφεια, ανορεξία και ανορθωμένο πτέρωμα.
Β. Επιπλεκόμενη με ιούς μορφή
Στην εμφάνιση της ενοχοποιούνται οι ιοί της ψευδοπανώλης , της λοιμώδους βρογχίτιδας και της ευλογιάς. Στην περίπτωση αυτή, τα προαναφερθέντα αναπνευστικά συμπτώματα γίνονται εντονότερα και επίμονα, η αντίσταση των πουλιών μειώνεται αισθητά και τελικά υποκύπτουν.
Γ. Μορφή επιπλεκόμενη με κολοβακτηρίδια.
Η μορφή αυτή είναι ιδιαίτερα βαριά, με πιο έντονα αναπνευστικά συμπτώματα και ταχύτερη κατάληξη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Η ΧΑΝ αντιμετωπίζεται με χορήγηση αντιβιοτικών , σουλφοναμιδών ή σουλφοναμιδών με κινολόνες.
ΚΟΡΥΖΑ – ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Χαρακτηρίζεται από τοπική φλεγμονή των βλεννογόνων της ρινικής κοιλότητας. Η νόσος αυτή είναι οξεία και οφείλεται σε τοξινογόνο και ισχυρά παθογόνο βακτήριο, τον αιμόφιλο. Πολλές φορές ο αιμόφιλος συνυπάρχει με μυκοπλάσματα, ενώ μπορεί να συμμετέχουν και άλλα παθογόνα, όπως κολοβακτηρίδια, σταφυλόκοκκοι, πρωτέας και ψευδομονάδες.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Δακρύρροια και καταρροή με πυώδες εξίδρωμα. Καταρροϊκή επιπεφυκίτιδα, με υποδόριο οίδημα γύρω από τα μάτιά. Το πτέρωμα γύρω από τα ρουθούνια είναι κολλημένο . Ακούγονται σφυρίγματα κατά την αναπνοή, το πτηνό πταρνίζεται με τριγμούς του ράμφους και χάνει τη ζωτικότητα του. Ακολουθεί εμφανής δύσπνοια ( ανοιχτό ράμφος συνεχώς).
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Προσεκτικός καθαρισμός των ρινικών κοιλοτήτων με βαμβάκι εμποτισμένο σε διάλυμα χλωρεξιδίνης και χορήγηση αντιβιοτικών, σουλφοναμιδών ή κινολονών , στο νερό για 5 - 7 ημέρες.
ΤΡΑΧΕΙΟ - ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ
Προσβολή της τραχείας και των βρόγχων από:
Α. Τον ιό της βρογχίτιδας, το βακτήριο της κόρυζας και την ψευδομονάδα .
Β. Την παρουσία παράσιτων στην τραχεία
Γ. Την δυσπλασία του θυρεοειδούς αδένα.
Η νόσος επιβαρύνεται από αναθυμιάσεις επιβλαβών ουσιών ( εισπνοή καπνού, εξατμίσεις αυτοκινήτων κ.α.).
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Παρατηρείται ανησυχία και ανόρθωση του πτερώματος , ξηρός βήχας τραχύς ρόγχος και προσπαθεί να αναπνοή με ανοιχτό το ράμφος.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ :Ο ιός της βρογχίτιδας δεν καταπολεμάται με φάρμακα αλλά με προληπτικό εμβόλιο, που δυστυχώς δεν είναι εμπορικά διαθέσιμο για τα ωδικά πτηνά.
ΣΥΡΙΓΓΙΤΙΔΑ
Είναι μια ασθένεια των φωνητικών οργάνων των ωδικών πτηνών και τα αίτια περιλαμβάνουν :
Α. Τη λοίμωξη των φωνητικών οργάνων από σταφυλόκοκκους, στρεπτόκοκκους, ψευδομονάδες, ιούς, μύκητες, που καταλήγει συνήθως στη δημιουργία συριγγίου.
Β. Διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, ο οποίος ασκεί συνεχή πίεση στα φωνητικά όργανα.
Γ. Παρουσία όγκου, καλοήθους ή κακοήθους στο σημείο αυτό.
Και στις τρεις περιπτώσεις παρατηρούνται σχεδόν τα ίδια κλινικά συμπτώματα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Απώλεια σταδιακά της φωνής και εκπέμπει διακεκομμένες μικρές φωνές και ρυθμικούς, σταθερούς τριγμούς.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Δεν υπάρχει θεραπεία , αν η νόσος οφείλεται στην παρουσία όγκου. Ο όγκος πιέζει και εμποδίζει την αναπνοή του πτηνού , το οποίο πεθαίνει από ασφυξία.
Στην περίπτωση συριγγίου, επιβάλλεται η χορήγηση αντιβιοτικών, σουλφοναμιδών ή κινολονών. Αν η θεραπεία καθυστερήσει, δημιουργείται στο συρίγγιο μια πυώδης και τυρώδης μάζα, η οποία διογκώνεται και προκαλεί ασφυξία. Επιβάλλεται επέμβαση και αφαίρεση της τυρώδους μάζας του συριγγίου.
ΨΕΥΔΟΠΑΝΩΛΗ
Μεταδοτική ασθένεια, που προσβάλει όλα τα ωδικά και καλλωπιστικά πτηνά του κλουβιού και της βολιερας, ιδιαίτερα τα ψιτακοειδη. Οφείλεται σε παραμυξοϊό. Υπάρχουν πολλά στελέχη του ιού, που ταξινομούνται σε εντεροτροπικά, πνευμονοτροπικα, και νευροτροπικά. Η μετάδοσή του ιού γίνεται με επαφή, από τα περιττώματα ή τα πτερά μολυσμένων ιθαγενών ή εισαγόμενων πτηνών , δια της πεπτικής ή αναπνευστικής οδού. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω του αυγού.
ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Τα νοσήματα αυτά προσβάλουν τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, συνήθως η προσβολή γίνεται από άλλα άρρωστα πτηνά τα οποία μεταφέρουμε δίχως να έχουν περάσει από καραντίνα στο χώρο μας. Πρέπει λοιπόν να βάζουμε σε καραντίνα τουλάχιστον για 25 με 30 ημέρες όλα τα νέα πτηνά, όπου θα τους γίνουν οι απαραίτητες προληπτικές χορηγήσεις φαρμάκων για εξωτερικά και εσωτερικά ακάραια(ψείρες, παράσιτα κ.α ) Φορείς κάποιας ασθένειας μπορεί να είναι και τα άγρια ωδικά πτηνά που συχνά εισάγουμε στους κλειστούς χώρους εκτροφής μας(bird room).
Τα νεαρά πτηνά συνήθως πάσχουν από κολοβακτηρίδια (Escherichia coli) που προσβάλουν πολλά εσωτερικά όργανα τους όπως τα νεφρά, το έντερο κ.α
Συμπτώματα: Σχεδόν σε όλες τις ασθένειες τα σημάδια είναι κοινά όπως κατήφεια, ανορεξία, διάρροια, απώλεια βάρους(καρίνιασμα), ανορθωμένο πτέρωμα κ.α Θα πρέπει να γίνεται έγκαιρα αντιληπτό το πρόβλημα και να χορηγείται άμεσα το συνιστώμενο από ειδικό γιατρό φάρμακο(π.χ αντιβιοτικά).
ΣΑΛΜΟΝΕΛΩΣΗ
Αυτή η ασθένεια περιλαμβάνει πολλούς τύπους, είναι μια πολύ κοινή ασθένεια μεταξύ των πτηνών αλλά και των ανθρώπων, εάν τα πτηνά πάσχουν από αυτήν θα έχουν λευκού χρώματος κόπρανα, επίσης μπορεί να πάσχουν από παρεμφερείς τύπου ασθένειες όπως από τύφο η άλλες παρατυφικές καταστάσεις. Η περιοχή της αμάρας τους είναι λερωμένη και τα κόπρανα τους έχουν μια έντονη δυσοσμία.
Ο παράτυφος είναι μια κοινή ασθένεια στα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς( περιστέρια, καναρίνια, ψιττακοειδή κ.α ). Υπάρχουν δυο μορφές η οποίες προσβάλουν τα πτηνά μας, η χρόνια μορφή και η οξεία. Στην οξεία μορφή παρατηρούμε την γενική συμπτωματολογία ανορεξία, διάρροια, ακατάστατο πτέρωμα, κατήφεια. Ενώ στην χρόνια μορφή παρατηρούμε αστάθεια νευρικά δηλαδή συμπτώματα, μόλυνση του βλεννογόνου του κερατοειδή- επιπεφυκίτιδα , καρίνιασμα-χάσιμο βάρους. Πρέπει να προσέχουμε και να χρησιμοποιούμε γάντια όταν χειριζόμαστε πτηνά με υποψία αυτής της ασθένειας, μην ερχόμαστε σε άμεση επαφή με τα κόπρανα τους διοτι η ασθένεια αυτή μπορεί να μεταδοθεί εύκολα και σε εμάς Η συχνότερη μόλυνση στα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς (ωδικά πτηνά , περιστέρια κ.α) γίνεται από την salmonella typhimurium. Καλή δράση ενάντια αυτής της ασθένειας έχουν τα παρακάτω φάρμακα οι σουλφοναμιδούχα, οι κινολόνες κ.α. Εμβολιασμός γίνεται μέχρι σήμερα μόνο στα περιστέρια, ξένοι εκτροφείς μου έχουν αναφέρει ότι έχουν κάνει πειραματισμούς και στα καναρίνια. Το εμβόλιο γίνεται υποδόρια στο τράχηλο. Όμως όπως εμείς μπορεί να κολλήσουμε μερικές ασθένειες όπως τις παρατυφικές από τα πτηνά μας. έτσι μπορεί να εμείς να προσβάλουμε τα πτηνά ένα είμαστε άρρωστοι. Γι\'αυτό πρέπει να δίνουμε μεγάλη προσοχή στις μέρες που πάσχουμε από κάποια ίωση(βάζουμε ειδική μάσκα στο πρόσωπο μας), ακομα περισσότερο όταν εισάγουμε στα δωμάτια της εκτροφής μας ξένου ανθρώπους.
ΧΛΑΜΥΔΙΩΣΗ-ΟΡΝΙΘΩΣΗ
Είναι ασθένεια που προσβάλει τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, συνήθως την συναντάμε και με το όνομα ψιττάκωση διοτι προσβάλει ιδιαίτερα τα παπαγαλοειδή. Επίσημα η ασθένεια ονομάζεται Chlamydia psittaci. Είναι ίσως η πιο σοβαρή ασθένεια που μπορεί να προσβάλει και τον άνθρωπο, ο μολυσματικός παράγοντας παραμένει ζώντας για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στα κόπρανα των πτηνών. Η κύρια μολυσματική είσοδος είναι η αναπνευστική οδός, όμως μπορεί να μεταδοθεί και μέσο των κοπράνων, όταν υγιή πτηνά έρθουν σε επαφή με κόπρανα από άρρωστα, η έναν πέσουν ακαθαρσίες τους μέσα στο νερό, η στις τροφές τους.
Τα πτηνά που προσβάλλονται μπορεί να μην νοσήσουν και να είναι φορείς τις ασθένειας, αλλά εάν εκδηλωθεί υπάρχει με δυο μορφές της οξεία και την χρόνια μορφή. Οι νεοσσοί είναι αυτοί που προσβάλλονται πιο εύκολα και είναι πιο αδύναμοι να αντεπεξέλθουν στην ασθένεια αυτή. Τα πτηνά που νοσούν συνήθως έχουν κόπρανα, διάρροια πράσινου χρώματος , είναι εξασθενημένα και έχουν δύσπνοια, επιπεφυκίτιδα, βγάζουν υγρό στην περιοχή γύρω από το ράμφος τους και των οφθαλμών τους. Κάθε ημέρα που περνά υπάρχει μια σταδιακή αύξηση της ανορεξία τους, με αποτέλεσμα την απώλεια βάρους(καρίνιασμα) που έχει σαν τελικό αποτέλεσμα τον θάνατο έπειτα από μερικές μέρες.
Στα πτηνά αυτά χρησιμοποιούμε φάρμακα που περιέχουν doxycycline, chlortetracycline καθως και άλλα συστατικά. Συνήθως στα πτηνά μας χορηγούμε 5 ημέρες συνεχώς τα φάρμακα για θεραπεία και 3 για πρόληψη. Μαζί πάντα χορηγούμε μέσα στο ίδιο νερό πολυβιταμίνες, έπειτα από κάθε θεραπεία δίδουμε στα πτηνά μας προβιοτικά για 5 ημέρες τουλάχιστον ώστε να επανέλθει η εντερική τους χλωρίδα σε κανονικά επίπεδα.
ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
Είναι μια ασθένεια που προσβάλει τα πτηνά με το βακτήριο mycobacterium anium, η φυματίωση(tuberculosis) οφείλετε είτε σε κακές συνθήκες υγιεινής είτε σε υπερπληθυσμό. Όλα τα οικόσιτα πτηνά εκτροφής χτυπά αυτή η νόσος, τα καναρίνια, τα περιστέρια, τα ψιττακοειδή. Ακομα και στα άγρια ωδικά πτηνά που συλλαμβάνονται από την φύση έχουμε κρούσματα της ασθένειας. Η κύρια πηγή μετάδοσης της νόσου αυτής είναι η πεπτική οδός, μέσω των κοπράνων τους τα πτηνά μολύνονται, όμως υπάρχουν και άλλες δευτερεύουσες πηγές μολύνσεως όπως από παράσιτα, η από το αναπνευστικό σύστημα.
Μετά την προσβολή θα δούμε το πτηνό να έχει ανορθωμένο πτέρωμα , βρώμικο στην περιοχή της αμάρας, πρήξιμο στην κοιλιακή χώρα και νευροπαραλιτικά συμπτώματα.
Η ασθένεια αυτή είναι πολύ ύπουλη διοτι δεν κάνει εμφανή τα συμπτώματα της παρά μόνο στο τελευταίο στάδιο προσβολής, που τότε είναι πολύ αργά για θεραπεία. Η ανίχνευση της ασθένεια γίνεται μόνο εργαστηριακά
ΨΕΥΔΟΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
Είναι μια λοιμώδης ασθένεια που πλήττει τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, πλήττει τα πτηνά σε δυο μορφές στην οξεία και στην χρόνια. Συνήθως τα πτηνά εμφανίζουν μικρούς όγκους σε διάφορα όργανα τους. Η Yersina pseudo tuberculosis είναι υπεύθυνη για την προσβολή των πτηνών, το gram-αρνητικό βακτηρίδιο αναπτύσσεται κάτω από χαμηλές θερμοκρασίες στα καναρίνια, στα περιστέρια και στα παπαγαλοειδή-ψιττακοειδή.
Στα καναρίνια η προσβολή είναι ταχεία σε οξεία μορφή, ενώ στα περιστέρια και στα παπαγαλοειδή η προσβολή γίνεται με την χρόνια μορφή.
Συνήθως πλήττει τα δωμάτια πτηνών(bird room) όταν εισάγουμε μέσα σε αυτά κάποιο πτηνό που ήδη νοσεί. Συνήθως φορείς τις ασθένειας είναι τα άγρια πτηνά αφού η ασθένεια αυτή υπάρχει μεταξύ των ελευθέρων πτηνών, σε αυτά τα πτηνά δεν είναι εμφανείς η ασθένεια.
Η ασθένεια αυτή μεταδίδετε όπως ανάφερα από τα άγρια πτηνά που εισάγουμε στα δωμάτια μας π.χ άγριες καρδερίνες, φλώρους κ.α Όπως επίσης από ποντίκια όταν αυτά εισέρχονται μέσα στα δωμάτια των πτηνών, με τα περιττώματα τους μολύνουν τα εκτροφεία μας.
Την περίοδο του χειμώνα όταν υπάρχει η φυσική εξασθένιση στον οργανισμό των πτηνών εμφανίζεται η ασθένεια αυτή.
Ακομα ο συνωστισμός, οι κακές συνθήκες διαβίωσης και οι τροφές που δεν περιέχουν κατάλληλους σπόρους οι φρέσκους σπόρους.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν τα πτηνά είναι τα συνήθεις κλινικά σημάδια κατήφεια ανορθωμένο πτέρωμα, διάρροια, αφυδάτωση, καρίνιασμα-αδυνάτισμα, δύσπνοια.
Στην χρόνια μορφή τα πτηνά παρουσιάζουν νευροπαραλιτικές καταστάσεις, αστάθεια παράλυση, χωλότητα απροθυμία μετακίνησης αστάθεια.
Όταν η ασθένεια αυτή πλήξη τα πτηνά μας η θνησιμότητα είναι πολύ μεγάλη , πρέπει να χορηγούμε στα πτηνά μας αντιβιοτικά, η θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα εάν η νόσο έχει οξεία μορφή και επομένως και ταχεία εξέλιξη.
Συμπτώματα υπνηλία, ανορεξία, ανορθωμένο πτέρωμα, μια καλή λύση είναι η χορήγηση ενροφλοξασίνη σε δόση 140-150 mg ανά λίτρο για 5 ημέρες, επίσης καλή δράση έχει η ampicilin, amocilini κ.α
Η απολύμανση στο χώρο παίζει βασικό ρόλο και πρέπει να γίνεται πολύ συχνά ιδιαίτερα εάν δούμε τα συμπτώματα της νόσου.
Κακές συνθήκες διαβίωσης και λήψη πολυκαιρισμένη-μουχλιασμένης τροφής επιδεινώνουν την κατάσταση. Επομένως θα πρέπει να υπάρχουν άριστες συνθήκες υγιεινής στα κλουβιά στα σκεύη παροχής τροφής και πόσιμου νερού.
ΙΟΓΕΝΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Οι ασθένειες αυτές μεταφέρονται στα πτηνά μας από ιούς, κύρια μολυσματική είσοδος είναι η αναπνευστική οδός μέσο του αέρα, η μέσο παρασίτων(ακάραια). Φυσικά η μόλυνση μπορεί να γίνει μέσο κάποιου πτηνού φορέα π.χ που εισάγονται στο δωμάτιο πτηνών μας ενός άγριου ωδικού πτηνού μιας καρδερίνας. Ακομα μπορεί να μεταδοθεί μέσο μολυσμένων από κόπρανα τροφών καθώς και νερού.
Συμπτώματα: Όπως σε όλες τις ασθένειες έτσι και εδώ είναι γνωστά τα συμπτώματα ακινησία, κατήφεια, ανορθωμένο πτέρωμα, το ξεχωριστό δείγμα είναι οι κύστες πάνω στο γυμνό δέρμα του πτηνού γύρω από τους οφθαλμούς τους, στο ράμφος τους, τα άκρα τους κ.α
Θεραπευτική μέθοδος να ανταποκρίνεται σε αυτήν την ασθένεια δεν υπάρχει όσα πτηνά επιζήσουν διαθέτουν αντισώματα όμως μπορεί να είναι και φορείς της ασθένειας. Τα πτηνά υποστηρίζονται με πολυβιταμίνες και άλλα σκευάσματα που σκοπό έχουν να βοηθήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα των πτηνών. Όλα τα μέτρα λοιπόν που μπορούμε να λάβουμε έχουν προληπτικό χαρακτήρα όπως ο εμβολιασμός του πληθυσμούς μας τους θερινούς μήνες και ο ψεκασμός του χώρου με εντομοαποθητικά σκευάσματα.
ΕΥΛΟΓΙΑ-ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΔΑ
Η ασθένεια αυτή συνήθως πλήττει της εκτροφές, κύρια είσοδος στον οργανισμό των πτηνών θεωρούνται οι τραυματισμένες επιφάνεια των πτηνών. Αυτό συμβαίνει συχνά μεταξύ των νέων πτηνών(κανιβαλισμός) είτε μεταξύ των αρσενικών πτηνών που διεκδικούν την αρχηγία. Πάνω στα τραύματα αυτά τσιμπούν τα πτηνά μολυσμένα από την νόσο παράσιτα, κουνούπια, και έτσι έπειτα μεταδίδετε από πτηνό σε πτηνό. Η νόσο αυτή έχει δερματική μορφή, γίνεται εμφανείς κυρίως στα άκρα τους και στην περιοχή γύρω από τους οφθαλμούς των πτηνών. Σε αυτές τις περιοχές βλέπουμε μια δερματική αλλοίωση μια φουσκάλα, στην περίπτωση της διφθερίτιδας έχουμε προσβολή στο αναπνευστικό σύστημα των πτηνών, σε αυτή την περίπτωση θα δούμε μέσα στο ράμφος της αλλοιώσεις που προκαλεί. Αυτή η νόσος δεν έχει θεραπευτικά μέσα αλλά κυρίως προληπτικά και σταθεροποιητικά. Χρησιμοποιούμε αντιβιοτικά ευρέου φάσματος για να καταπολεμήσουμε τις επιμολύνσεις. Τοπικά πάνω στις φουσκάλες μπορούμε να χορηγούμε αλοιφές με αντιβιοτική, αντιμυκητιακή δράση καθώς και κορτιζονούχες ουσίες. Οι εκτροφείς ωδικών πτηνών καθώς και άλλων οικόσιτων πτηνών όπως περιστεριών εμβολιάζουν τους πληθυσμούς τους κατά αυτής της ασθένειας του θερινούς μήνες. Υπάρχει ειδικό εμβόλιο και για τα καναρίνια που δυστυχώς δεν εισάγεται στην χώρα μας, ωστόσο πολλοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το αντίστοιχο των περιστεριών. Άλλοι τοποθετούν γύρω από τα δωμάτια της εκτροφής τους βότανα που έχουν εντομοαποθητική δράση, βάζουν ψηλές σήτες στα παράθυρα ώστε να μην εισχωρούν στο χώρο τους έντομα. Μεγάλη προσοχή θέλει όταν χτυπηθεί κάποιο bird room από αυτή την νόσο, όσα από τα πτηνά επιζήσουν μπορεί να είναι φορείς της ασθένειας αυτής. Ο εμβολιασμός λοιπόν σε αυτούς του πληθυσμούς είναι απαραίτητος, γίνεται τοπικά στην κάτω πλευρά της φτερούγα των πτηνών με περόνη πάνω σε γυμνό δέρμα. Εκεί τρυπούμε σε χώρο που δεν υπάρχουν αιμοφόρα αγγεία το δέρμα για να εισχωρήσει το αδρανοποιημένο στέλεχος της νόσου στον οργανισμό του πτηνού. Έπειτα από 8-10 ημέρες ελέγχουμε την περιοχή του εμβολιασμού για να δούμε υπάρχει εξάνθημα-οζίδιο σε αυτή την περιοχή και εάν είναι επιτυχής ο εμβολιασμός. Στα περιστέρια το εμβόλιο το κάνουμε στην περιοχή του μηρού τους, αφαιρούμε μερικά φτερά από εκείνη την περιοχή και με ένα μικρό βουρτσάκι κάνουμε επάλειψη της περιοχής. Έπειτα από μερικές μέρες έχουμε εξάνθημα(κοκκινίλα) στην περιοχή αυτή.
Η κατάλληλη περίοδος εμβολιασμού είναι η αρχές του καλοκαιριού τα νέα πτηνά που πρωτοεμβολιάζουμε θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 2-3 μηνών, γίνεται επανάληψη του εμβολιασμού κάθε χρόνο την ίδια περίπου περίοδο σε όλα μας τα πτηνά.
1. ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
2. ΓΡΙΠΗ
3. ΨΙΤΤΑΚΩΣΗ - ΟΡΝΙΘΩΣΗ
4. ΑΣΘΜΑ
5. ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΗ ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΣΑΚΩΝ (Χ.Α.Ν.)
6. ΤΡΑΧΕΙΟ - ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ
7. ΣΥΡΙΓΓΙΤΙΔΑ
8. ΨΕΥΔΟΠΑΝΩΛΗ
ΚΑΙΡΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ- ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ
Εκτροφεία τα οποία είναι σε υπόγεια , ταράτσες ή έχουν κατεύθυνση προς τον Βορά ή την Ανατολή έχουν πολλές πιθανότητες να έχουν προβλήματα και αυτό διότι η υγρασία είναι συχνά μεγαλύτερη από 60 % τον χειμώνα και οι Βόρειοι άνεμοι συν την υγρασία επιβαρύνουν το Αναπνευστικό Σύστημα. Αντίστοιχα οι Ανατολικοί με την υγρασία συχνά κάτω του 40 % και το ξηρό περιβάλλον δημιουργούν τα ίδια προβλήματα . Έτσι καλό θα είναι να γίνει χρήση ιονιστή - υγραντήρα για να έχουμε σταθερή υγρασία και όσοι έχουν το εκτροφείο σε ανοιχτό χώρο καλό θα είναι να κάνουν ένα προστατευτικό τοίχος και να περιορίσουν την έκθεση των πουλιών στον κρύο αέρα το χειμώνα και τον ξηρό το καλοκαίρι.
ΓΡΙΠΗ
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μάστιγα η γρίπη των πτηνών Παγκοσμίως και πολλοί εκτροφείς έχουν δει ολόκληρο το κοπάδι τους να εξαφανίζεται από αυτή την αρρώστια. Υπεύθυνα είναι τα στελέχη μυξοΪών της ομάδας Α. Ο τρόπος μετάδοσης γίνεται με την επαφή των μεταναστευτικών πτηνών .
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Παρατηρείται βήχας, πταρνησμός, δύσπνοια, δακρύρροια, ανορεξία, αταξία, εντερικά προβλήματα, ενώ μειώνεται η ωοτοκία, η εκκολαπτικότητα και η γονιμότητα. Χαρακτηριστική είναι η διόγκωση των υποκόγχιων κόλπων, με βλεννώδες εξίδρωμα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Δεν υπάρχει ειδικό φάρμακο ή εμβόλιο. Για δευτερογενείς λοιμώξεις συνίσταται για 5-7 ημέρες θεραπεία με αντιβιοτικά και στη συνέχεια χορήγηση βιταμινών για 10 συνεχείς ημέρες στο νερό για την τόνωση του οργανισμού και την βοήθεια του ανοσοποιητικού συστήματος.
ΨΙΤΤΑΚΩΣΗ ή ΟΡΝΙΘΩΣΗ
Είναι μολυσματική νόσος, που προκαλείται από βακτήριο ( Χλαμύδιο) και εμφανίζεται με υπεροξεία, οξεία και χρόνια μορφή. Μπορεί να μεταδοθεί και στον Άνθρωπο.
Η νόσος χαρακτηρίζεται από γενικευμένη λοίμωξη, που εντοπίζεται κυρίως στο αναπνευστικό σύστημα. Η μετάδοση γίνεται συνήθως μέσω της αναπνευστικού οδού, αλλά μερικές φορές μπορεί να γίνει και από την πεπτική οδό μέσω των περιττωμάτων. Το Χλαμύδιο ανιχνεύεται στα ρινικά - οφθαλμικά εκκρίματα μολυσμένων πτηνών τα οποία είναι φορείς του βακτηρίου ακόμα βρίσκεται στα πτερά και τα περιττώματα. Η νόσος μεταδίδεται και στους νεοσσούς από τους γονείς με το τάϊσμα. Ακόμα μπορούν να την μεταδώσουν οι ψείρες - ακάρεα μέσο του αίματος.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Η περίοδος επώασης κυμαίνεται από 3 – 100 ημέρες και εξαρτάται από τη λοιμογόνο δύναμη του εμπλεκομένου στελέχους.
Α. Υπεροξεία μορφή : Ο θάνατος επέρχεται σε 12- 48 ώρες , χωρίς ιδιαιτέρα κλινικά συμπτώματα.
Β. Οξεία μορφή : Παρατηρείται πυρετός, ανορεξία, κατήφεια, γενική κατάπτωση. Τα πουλιά δεν μπορούν να κουρνιάσουν, περπατούν δύσκολα και το πτέρωμα τους είναι ανορθωμένο. Τα βλέφαρα τους είναι ημίκλειστα, οι φτερούγες πέφτουν προς τα κάτω. Παρατηρείται ρίγος και υπνηλία. Ακολουθεί επιπεφυκίτιδα, δύσπνοια και ρινικό- οφθαλμικό έκκριμα. Τα περιττώματα παρουσιάζουν ένα γκριζοπράσινο χρώμα και κολλούν στο πτέρωμα γύρω από την αμάρα.. Ο θάνατος επέρχεται σε 4 – 15 ημέρες με νευρικά συμπτώματα.
Γ. Χρόνια μορφή : Παρατηρείται έντονη επιπεφυκίτιδα, που είναι η μόνη εξωτερική ορατή εκδήλωση της νόσου, αδυνάτισμα και παράλυση. Αναπνευστικά συμπτώματα, ρινικά- οφθαλμικά εκκρίματα απουσιάζουν. Συχνά, δευτερογενείς λοιμώξεις που επιβαρύνουν τη βασική νόσο είναι αυτές που επιταχύνουν το θάνατο. Αν αυτές απουσιάζουν, κάποια πουλιά είναι δυνατόν να επιβιώσουν, αλλά παραμένουν φορείς Χλαμυδίων για πολλούς μήνες.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Όταν η νόσος είναι προχωρημένη, είναι προτιμότερη η θανάτωση του πουλιού, για να προληφθεί η μετάδοση της νόσου στον Άνθρωπο . Δραστικά φάρμακα θεωρούνται οι τετρακυκλίνες, η χλωραμφενικόλη και η ενροφλοξασίνη.
ΑΣΘΜΑ
Στα πτηνά και κυρίως στα καναρίνια το Άσθμα δεν είναι παρά μια έκφραση ενός συνδρόμου με ποικίλη αιτιολογία. Σημαντικότεροι παράγοντες είναι :
Α. Η προέλευση και το είδος πτηνού, κάποια είδη είναι ευαίσθητα και όταν βρεθούν σε διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που γεννήθηκαν εκδηλώνετε η ασθένεια. Αυτός είναι και ο λόγος όπου τα ντόπια πουλιά είναι πιο ανθεκτικά.
Β. Ενδοκρινικές μεταβολές κατά τη διάρκεια της επώασης ή της αλλαγής του πτερώματος .
Γ. Χημικές ουσίες και αλλεργιογόνα.
Δ. Μύκητες και βακτήρια.
Ε. Προσβολή του αναπνευστικού συστήματος ( τραχεία) από το ακάρι Sternostomum traxacheacolum.
ΣΤ. Ιοί , όπως ο ιός της ευλογιάς.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Η κλασική μορφή του Άσθματος είναι χρόνια. Παρατηρούνται σπασμώδεις συσπάσεις των βρόγχων με εξίδρωση και πνευμονικό οίδημα, ακολουθούμενες από καρδιακές ανωμαλίες. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία βλένης στην τραχεία και τους βρόγχους η δύσπνοια. Η αναπνοή επιταχύνεται και ακούγονται χαρακτηριστικοί συριγμοί. Το πουλί παραμένει ακίνητο με μισόκλειστα μάτια και ανορθωμένο πτέρωμα.
Κατά την διάρκεια ασθματικού παροξυσμού, το πουλί πέφτει από τα καλάμια του κλουβιού με ανοιχτό το ράμφος και τεντωμένο τον λαιμό .Σε αυτή την κατάσταση η αναπνοή του πουλιού γίνεται θορυβώδης , με σφυρίγματα που προκαλούνται από το βλεννώδες έκκριμα στους βρόγχους.. Αν ο παροξυσμός συνεχιστεί , το πουλί χάνει τις αισθήσεις του και πεθαίνει από ασφυξία.
Σε περιπτώσεις προσβολής από ακάρι, το πουλί ανοίγει συνεχώς το ράμφος , βήχει σπασμωδικά και προσπαθεί να απορρίψει τα ακάρεα, που γίνονται ορατά στη γλώσσα και το στόμα.
ΜΥΚΟΠΛΑΣΜΩΣΗ – ΑΣΘΕΝΕΙΑ ΑΕΡΟΦΟΡΩΝ ΣΑΚΩΝ (Χ.Α.Ν.)
Η ασθένεια είναι γνωστή και ως χρόνια αναπνευστική νόσος (ΧΑΝ) των πουλιών ή έαρ σακ (CRD) και προσβάλει κυρίως τους αεροφόρους σάκους ( αεροθαλάμους).Οφείλεται στην παρουσία ενός μυκοπλάσματος, το οποίο μπορεί να μεταδοθεί από τους γονείς στους νεοσσούς. Διακρίνουμε 3 μορφές.
Α. Αμιγής μορφή.
Στα ρουθούνια παρατηρείται ορώδες έκκριμα, που με την πάροδο του χρόνου γίνεται βλεννώδες (παχύρευστο και θολό), ενώ όταν επικάθεται σκόνη σχηματίζεται μελανό επίστρωμα. Το πουλί κουνάει το κεφάλι, πταρνίζεται και βήχει. Πολλές φορές αναπτύσσεται επιπεφυκίτιδα με οφθαλμικό έκκριμα (δακρύρροια), με αποτέλεσμα να κολλούν το ένα ή και τα δυο βλέφαρα. Στις βαριές περιπτώσεις παρατηρείται κατήφεια, ανορεξία και ανορθωμένο πτέρωμα.
Β. Επιπλεκόμενη με ιούς μορφή
Στην εμφάνιση της ενοχοποιούνται οι ιοί της ψευδοπανώλης , της λοιμώδους βρογχίτιδας και της ευλογιάς. Στην περίπτωση αυτή, τα προαναφερθέντα αναπνευστικά συμπτώματα γίνονται εντονότερα και επίμονα, η αντίσταση των πουλιών μειώνεται αισθητά και τελικά υποκύπτουν.
Γ. Μορφή επιπλεκόμενη με κολοβακτηρίδια.
Η μορφή αυτή είναι ιδιαίτερα βαριά, με πιο έντονα αναπνευστικά συμπτώματα και ταχύτερη κατάληξη.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Η ΧΑΝ αντιμετωπίζεται με χορήγηση αντιβιοτικών , σουλφοναμιδών ή σουλφοναμιδών με κινολόνες.
ΚΟΡΥΖΑ – ΡΙΝΙΤΙΔΑ
Χαρακτηρίζεται από τοπική φλεγμονή των βλεννογόνων της ρινικής κοιλότητας. Η νόσος αυτή είναι οξεία και οφείλεται σε τοξινογόνο και ισχυρά παθογόνο βακτήριο, τον αιμόφιλο. Πολλές φορές ο αιμόφιλος συνυπάρχει με μυκοπλάσματα, ενώ μπορεί να συμμετέχουν και άλλα παθογόνα, όπως κολοβακτηρίδια, σταφυλόκοκκοι, πρωτέας και ψευδομονάδες.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Δακρύρροια και καταρροή με πυώδες εξίδρωμα. Καταρροϊκή επιπεφυκίτιδα, με υποδόριο οίδημα γύρω από τα μάτιά. Το πτέρωμα γύρω από τα ρουθούνια είναι κολλημένο . Ακούγονται σφυρίγματα κατά την αναπνοή, το πτηνό πταρνίζεται με τριγμούς του ράμφους και χάνει τη ζωτικότητα του. Ακολουθεί εμφανής δύσπνοια ( ανοιχτό ράμφος συνεχώς).
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Προσεκτικός καθαρισμός των ρινικών κοιλοτήτων με βαμβάκι εμποτισμένο σε διάλυμα χλωρεξιδίνης και χορήγηση αντιβιοτικών, σουλφοναμιδών ή κινολονών , στο νερό για 5 - 7 ημέρες.
ΤΡΑΧΕΙΟ - ΒΡΟΓΧΙΤΙΔΑ
Προσβολή της τραχείας και των βρόγχων από:
Α. Τον ιό της βρογχίτιδας, το βακτήριο της κόρυζας και την ψευδομονάδα .
Β. Την παρουσία παράσιτων στην τραχεία
Γ. Την δυσπλασία του θυρεοειδούς αδένα.
Η νόσος επιβαρύνεται από αναθυμιάσεις επιβλαβών ουσιών ( εισπνοή καπνού, εξατμίσεις αυτοκινήτων κ.α.).
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Παρατηρείται ανησυχία και ανόρθωση του πτερώματος , ξηρός βήχας τραχύς ρόγχος και προσπαθεί να αναπνοή με ανοιχτό το ράμφος.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ :Ο ιός της βρογχίτιδας δεν καταπολεμάται με φάρμακα αλλά με προληπτικό εμβόλιο, που δυστυχώς δεν είναι εμπορικά διαθέσιμο για τα ωδικά πτηνά.
ΣΥΡΙΓΓΙΤΙΔΑ
Είναι μια ασθένεια των φωνητικών οργάνων των ωδικών πτηνών και τα αίτια περιλαμβάνουν :
Α. Τη λοίμωξη των φωνητικών οργάνων από σταφυλόκοκκους, στρεπτόκοκκους, ψευδομονάδες, ιούς, μύκητες, που καταλήγει συνήθως στη δημιουργία συριγγίου.
Β. Διόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, ο οποίος ασκεί συνεχή πίεση στα φωνητικά όργανα.
Γ. Παρουσία όγκου, καλοήθους ή κακοήθους στο σημείο αυτό.
Και στις τρεις περιπτώσεις παρατηρούνται σχεδόν τα ίδια κλινικά συμπτώματα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ: Απώλεια σταδιακά της φωνής και εκπέμπει διακεκομμένες μικρές φωνές και ρυθμικούς, σταθερούς τριγμούς.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ : Δεν υπάρχει θεραπεία , αν η νόσος οφείλεται στην παρουσία όγκου. Ο όγκος πιέζει και εμποδίζει την αναπνοή του πτηνού , το οποίο πεθαίνει από ασφυξία.
Στην περίπτωση συριγγίου, επιβάλλεται η χορήγηση αντιβιοτικών, σουλφοναμιδών ή κινολονών. Αν η θεραπεία καθυστερήσει, δημιουργείται στο συρίγγιο μια πυώδης και τυρώδης μάζα, η οποία διογκώνεται και προκαλεί ασφυξία. Επιβάλλεται επέμβαση και αφαίρεση της τυρώδους μάζας του συριγγίου.
ΨΕΥΔΟΠΑΝΩΛΗ
Μεταδοτική ασθένεια, που προσβάλει όλα τα ωδικά και καλλωπιστικά πτηνά του κλουβιού και της βολιερας, ιδιαίτερα τα ψιτακοειδη. Οφείλεται σε παραμυξοϊό. Υπάρχουν πολλά στελέχη του ιού, που ταξινομούνται σε εντεροτροπικά, πνευμονοτροπικα, και νευροτροπικά. Η μετάδοσή του ιού γίνεται με επαφή, από τα περιττώματα ή τα πτερά μολυσμένων ιθαγενών ή εισαγόμενων πτηνών , δια της πεπτικής ή αναπνευστικής οδού. Ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και μέσω του αυγού.
ΒΑΚΤΗΡΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Τα νοσήματα αυτά προσβάλουν τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, συνήθως η προσβολή γίνεται από άλλα άρρωστα πτηνά τα οποία μεταφέρουμε δίχως να έχουν περάσει από καραντίνα στο χώρο μας. Πρέπει λοιπόν να βάζουμε σε καραντίνα τουλάχιστον για 25 με 30 ημέρες όλα τα νέα πτηνά, όπου θα τους γίνουν οι απαραίτητες προληπτικές χορηγήσεις φαρμάκων για εξωτερικά και εσωτερικά ακάραια(ψείρες, παράσιτα κ.α ) Φορείς κάποιας ασθένειας μπορεί να είναι και τα άγρια ωδικά πτηνά που συχνά εισάγουμε στους κλειστούς χώρους εκτροφής μας(bird room).
Τα νεαρά πτηνά συνήθως πάσχουν από κολοβακτηρίδια (Escherichia coli) που προσβάλουν πολλά εσωτερικά όργανα τους όπως τα νεφρά, το έντερο κ.α
Συμπτώματα: Σχεδόν σε όλες τις ασθένειες τα σημάδια είναι κοινά όπως κατήφεια, ανορεξία, διάρροια, απώλεια βάρους(καρίνιασμα), ανορθωμένο πτέρωμα κ.α Θα πρέπει να γίνεται έγκαιρα αντιληπτό το πρόβλημα και να χορηγείται άμεσα το συνιστώμενο από ειδικό γιατρό φάρμακο(π.χ αντιβιοτικά).
ΣΑΛΜΟΝΕΛΩΣΗ
Αυτή η ασθένεια περιλαμβάνει πολλούς τύπους, είναι μια πολύ κοινή ασθένεια μεταξύ των πτηνών αλλά και των ανθρώπων, εάν τα πτηνά πάσχουν από αυτήν θα έχουν λευκού χρώματος κόπρανα, επίσης μπορεί να πάσχουν από παρεμφερείς τύπου ασθένειες όπως από τύφο η άλλες παρατυφικές καταστάσεις. Η περιοχή της αμάρας τους είναι λερωμένη και τα κόπρανα τους έχουν μια έντονη δυσοσμία.
Ο παράτυφος είναι μια κοινή ασθένεια στα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς( περιστέρια, καναρίνια, ψιττακοειδή κ.α ). Υπάρχουν δυο μορφές η οποίες προσβάλουν τα πτηνά μας, η χρόνια μορφή και η οξεία. Στην οξεία μορφή παρατηρούμε την γενική συμπτωματολογία ανορεξία, διάρροια, ακατάστατο πτέρωμα, κατήφεια. Ενώ στην χρόνια μορφή παρατηρούμε αστάθεια νευρικά δηλαδή συμπτώματα, μόλυνση του βλεννογόνου του κερατοειδή- επιπεφυκίτιδα , καρίνιασμα-χάσιμο βάρους. Πρέπει να προσέχουμε και να χρησιμοποιούμε γάντια όταν χειριζόμαστε πτηνά με υποψία αυτής της ασθένειας, μην ερχόμαστε σε άμεση επαφή με τα κόπρανα τους διοτι η ασθένεια αυτή μπορεί να μεταδοθεί εύκολα και σε εμάς Η συχνότερη μόλυνση στα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς (ωδικά πτηνά , περιστέρια κ.α) γίνεται από την salmonella typhimurium. Καλή δράση ενάντια αυτής της ασθένειας έχουν τα παρακάτω φάρμακα οι σουλφοναμιδούχα, οι κινολόνες κ.α. Εμβολιασμός γίνεται μέχρι σήμερα μόνο στα περιστέρια, ξένοι εκτροφείς μου έχουν αναφέρει ότι έχουν κάνει πειραματισμούς και στα καναρίνια. Το εμβόλιο γίνεται υποδόρια στο τράχηλο. Όμως όπως εμείς μπορεί να κολλήσουμε μερικές ασθένειες όπως τις παρατυφικές από τα πτηνά μας. έτσι μπορεί να εμείς να προσβάλουμε τα πτηνά ένα είμαστε άρρωστοι. Γι\'αυτό πρέπει να δίνουμε μεγάλη προσοχή στις μέρες που πάσχουμε από κάποια ίωση(βάζουμε ειδική μάσκα στο πρόσωπο μας), ακομα περισσότερο όταν εισάγουμε στα δωμάτια της εκτροφής μας ξένου ανθρώπους.
ΧΛΑΜΥΔΙΩΣΗ-ΟΡΝΙΘΩΣΗ
Είναι ασθένεια που προσβάλει τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, συνήθως την συναντάμε και με το όνομα ψιττάκωση διοτι προσβάλει ιδιαίτερα τα παπαγαλοειδή. Επίσημα η ασθένεια ονομάζεται Chlamydia psittaci. Είναι ίσως η πιο σοβαρή ασθένεια που μπορεί να προσβάλει και τον άνθρωπο, ο μολυσματικός παράγοντας παραμένει ζώντας για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα στα κόπρανα των πτηνών. Η κύρια μολυσματική είσοδος είναι η αναπνευστική οδός, όμως μπορεί να μεταδοθεί και μέσο των κοπράνων, όταν υγιή πτηνά έρθουν σε επαφή με κόπρανα από άρρωστα, η έναν πέσουν ακαθαρσίες τους μέσα στο νερό, η στις τροφές τους.
Τα πτηνά που προσβάλλονται μπορεί να μην νοσήσουν και να είναι φορείς τις ασθένειας, αλλά εάν εκδηλωθεί υπάρχει με δυο μορφές της οξεία και την χρόνια μορφή. Οι νεοσσοί είναι αυτοί που προσβάλλονται πιο εύκολα και είναι πιο αδύναμοι να αντεπεξέλθουν στην ασθένεια αυτή. Τα πτηνά που νοσούν συνήθως έχουν κόπρανα, διάρροια πράσινου χρώματος , είναι εξασθενημένα και έχουν δύσπνοια, επιπεφυκίτιδα, βγάζουν υγρό στην περιοχή γύρω από το ράμφος τους και των οφθαλμών τους. Κάθε ημέρα που περνά υπάρχει μια σταδιακή αύξηση της ανορεξία τους, με αποτέλεσμα την απώλεια βάρους(καρίνιασμα) που έχει σαν τελικό αποτέλεσμα τον θάνατο έπειτα από μερικές μέρες.
Στα πτηνά αυτά χρησιμοποιούμε φάρμακα που περιέχουν doxycycline, chlortetracycline καθως και άλλα συστατικά. Συνήθως στα πτηνά μας χορηγούμε 5 ημέρες συνεχώς τα φάρμακα για θεραπεία και 3 για πρόληψη. Μαζί πάντα χορηγούμε μέσα στο ίδιο νερό πολυβιταμίνες, έπειτα από κάθε θεραπεία δίδουμε στα πτηνά μας προβιοτικά για 5 ημέρες τουλάχιστον ώστε να επανέλθει η εντερική τους χλωρίδα σε κανονικά επίπεδα.
ΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
Είναι μια ασθένεια που προσβάλει τα πτηνά με το βακτήριο mycobacterium anium, η φυματίωση(tuberculosis) οφείλετε είτε σε κακές συνθήκες υγιεινής είτε σε υπερπληθυσμό. Όλα τα οικόσιτα πτηνά εκτροφής χτυπά αυτή η νόσος, τα καναρίνια, τα περιστέρια, τα ψιττακοειδή. Ακομα και στα άγρια ωδικά πτηνά που συλλαμβάνονται από την φύση έχουμε κρούσματα της ασθένειας. Η κύρια πηγή μετάδοσης της νόσου αυτής είναι η πεπτική οδός, μέσω των κοπράνων τους τα πτηνά μολύνονται, όμως υπάρχουν και άλλες δευτερεύουσες πηγές μολύνσεως όπως από παράσιτα, η από το αναπνευστικό σύστημα.
Μετά την προσβολή θα δούμε το πτηνό να έχει ανορθωμένο πτέρωμα , βρώμικο στην περιοχή της αμάρας, πρήξιμο στην κοιλιακή χώρα και νευροπαραλιτικά συμπτώματα.
Η ασθένεια αυτή είναι πολύ ύπουλη διοτι δεν κάνει εμφανή τα συμπτώματα της παρά μόνο στο τελευταίο στάδιο προσβολής, που τότε είναι πολύ αργά για θεραπεία. Η ανίχνευση της ασθένεια γίνεται μόνο εργαστηριακά
ΨΕΥΔΟΦΥΜΑΤΙΩΣΗ
Είναι μια λοιμώδης ασθένεια που πλήττει τα οικόσιτα πτηνά συντροφιάς, πλήττει τα πτηνά σε δυο μορφές στην οξεία και στην χρόνια. Συνήθως τα πτηνά εμφανίζουν μικρούς όγκους σε διάφορα όργανα τους. Η Yersina pseudo tuberculosis είναι υπεύθυνη για την προσβολή των πτηνών, το gram-αρνητικό βακτηρίδιο αναπτύσσεται κάτω από χαμηλές θερμοκρασίες στα καναρίνια, στα περιστέρια και στα παπαγαλοειδή-ψιττακοειδή.
Στα καναρίνια η προσβολή είναι ταχεία σε οξεία μορφή, ενώ στα περιστέρια και στα παπαγαλοειδή η προσβολή γίνεται με την χρόνια μορφή.
Συνήθως πλήττει τα δωμάτια πτηνών(bird room) όταν εισάγουμε μέσα σε αυτά κάποιο πτηνό που ήδη νοσεί. Συνήθως φορείς τις ασθένειας είναι τα άγρια πτηνά αφού η ασθένεια αυτή υπάρχει μεταξύ των ελευθέρων πτηνών, σε αυτά τα πτηνά δεν είναι εμφανείς η ασθένεια.
Η ασθένεια αυτή μεταδίδετε όπως ανάφερα από τα άγρια πτηνά που εισάγουμε στα δωμάτια μας π.χ άγριες καρδερίνες, φλώρους κ.α Όπως επίσης από ποντίκια όταν αυτά εισέρχονται μέσα στα δωμάτια των πτηνών, με τα περιττώματα τους μολύνουν τα εκτροφεία μας.
Την περίοδο του χειμώνα όταν υπάρχει η φυσική εξασθένιση στον οργανισμό των πτηνών εμφανίζεται η ασθένεια αυτή.
Ακομα ο συνωστισμός, οι κακές συνθήκες διαβίωσης και οι τροφές που δεν περιέχουν κατάλληλους σπόρους οι φρέσκους σπόρους.
Τα συμπτώματα που παρουσιάζουν τα πτηνά είναι τα συνήθεις κλινικά σημάδια κατήφεια ανορθωμένο πτέρωμα, διάρροια, αφυδάτωση, καρίνιασμα-αδυνάτισμα, δύσπνοια.
Στην χρόνια μορφή τα πτηνά παρουσιάζουν νευροπαραλιτικές καταστάσεις, αστάθεια παράλυση, χωλότητα απροθυμία μετακίνησης αστάθεια.
Όταν η ασθένεια αυτή πλήξη τα πτηνά μας η θνησιμότητα είναι πολύ μεγάλη , πρέπει να χορηγούμε στα πτηνά μας αντιβιοτικά, η θεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα εάν η νόσο έχει οξεία μορφή και επομένως και ταχεία εξέλιξη.
Συμπτώματα υπνηλία, ανορεξία, ανορθωμένο πτέρωμα, μια καλή λύση είναι η χορήγηση ενροφλοξασίνη σε δόση 140-150 mg ανά λίτρο για 5 ημέρες, επίσης καλή δράση έχει η ampicilin, amocilini κ.α
Η απολύμανση στο χώρο παίζει βασικό ρόλο και πρέπει να γίνεται πολύ συχνά ιδιαίτερα εάν δούμε τα συμπτώματα της νόσου.
Κακές συνθήκες διαβίωσης και λήψη πολυκαιρισμένη-μουχλιασμένης τροφής επιδεινώνουν την κατάσταση. Επομένως θα πρέπει να υπάρχουν άριστες συνθήκες υγιεινής στα κλουβιά στα σκεύη παροχής τροφής και πόσιμου νερού.
ΙΟΓΕΝΗΣ ΝΟΣΗΜΑΤΑ
Οι ασθένειες αυτές μεταφέρονται στα πτηνά μας από ιούς, κύρια μολυσματική είσοδος είναι η αναπνευστική οδός μέσο του αέρα, η μέσο παρασίτων(ακάραια). Φυσικά η μόλυνση μπορεί να γίνει μέσο κάποιου πτηνού φορέα π.χ που εισάγονται στο δωμάτιο πτηνών μας ενός άγριου ωδικού πτηνού μιας καρδερίνας. Ακομα μπορεί να μεταδοθεί μέσο μολυσμένων από κόπρανα τροφών καθώς και νερού.
Συμπτώματα: Όπως σε όλες τις ασθένειες έτσι και εδώ είναι γνωστά τα συμπτώματα ακινησία, κατήφεια, ανορθωμένο πτέρωμα, το ξεχωριστό δείγμα είναι οι κύστες πάνω στο γυμνό δέρμα του πτηνού γύρω από τους οφθαλμούς τους, στο ράμφος τους, τα άκρα τους κ.α
Θεραπευτική μέθοδος να ανταποκρίνεται σε αυτήν την ασθένεια δεν υπάρχει όσα πτηνά επιζήσουν διαθέτουν αντισώματα όμως μπορεί να είναι και φορείς της ασθένειας. Τα πτηνά υποστηρίζονται με πολυβιταμίνες και άλλα σκευάσματα που σκοπό έχουν να βοηθήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα των πτηνών. Όλα τα μέτρα λοιπόν που μπορούμε να λάβουμε έχουν προληπτικό χαρακτήρα όπως ο εμβολιασμός του πληθυσμούς μας τους θερινούς μήνες και ο ψεκασμός του χώρου με εντομοαποθητικά σκευάσματα.
ΕΥΛΟΓΙΑ-ΔΙΦΘΕΡΙΤΙΔΑ
Η ασθένεια αυτή συνήθως πλήττει της εκτροφές, κύρια είσοδος στον οργανισμό των πτηνών θεωρούνται οι τραυματισμένες επιφάνεια των πτηνών. Αυτό συμβαίνει συχνά μεταξύ των νέων πτηνών(κανιβαλισμός) είτε μεταξύ των αρσενικών πτηνών που διεκδικούν την αρχηγία. Πάνω στα τραύματα αυτά τσιμπούν τα πτηνά μολυσμένα από την νόσο παράσιτα, κουνούπια, και έτσι έπειτα μεταδίδετε από πτηνό σε πτηνό. Η νόσο αυτή έχει δερματική μορφή, γίνεται εμφανείς κυρίως στα άκρα τους και στην περιοχή γύρω από τους οφθαλμούς των πτηνών. Σε αυτές τις περιοχές βλέπουμε μια δερματική αλλοίωση μια φουσκάλα, στην περίπτωση της διφθερίτιδας έχουμε προσβολή στο αναπνευστικό σύστημα των πτηνών, σε αυτή την περίπτωση θα δούμε μέσα στο ράμφος της αλλοιώσεις που προκαλεί. Αυτή η νόσος δεν έχει θεραπευτικά μέσα αλλά κυρίως προληπτικά και σταθεροποιητικά. Χρησιμοποιούμε αντιβιοτικά ευρέου φάσματος για να καταπολεμήσουμε τις επιμολύνσεις. Τοπικά πάνω στις φουσκάλες μπορούμε να χορηγούμε αλοιφές με αντιβιοτική, αντιμυκητιακή δράση καθώς και κορτιζονούχες ουσίες. Οι εκτροφείς ωδικών πτηνών καθώς και άλλων οικόσιτων πτηνών όπως περιστεριών εμβολιάζουν τους πληθυσμούς τους κατά αυτής της ασθένειας του θερινούς μήνες. Υπάρχει ειδικό εμβόλιο και για τα καναρίνια που δυστυχώς δεν εισάγεται στην χώρα μας, ωστόσο πολλοί εκτροφείς χρησιμοποιούν το αντίστοιχο των περιστεριών. Άλλοι τοποθετούν γύρω από τα δωμάτια της εκτροφής τους βότανα που έχουν εντομοαποθητική δράση, βάζουν ψηλές σήτες στα παράθυρα ώστε να μην εισχωρούν στο χώρο τους έντομα. Μεγάλη προσοχή θέλει όταν χτυπηθεί κάποιο bird room από αυτή την νόσο, όσα από τα πτηνά επιζήσουν μπορεί να είναι φορείς της ασθένειας αυτής. Ο εμβολιασμός λοιπόν σε αυτούς του πληθυσμούς είναι απαραίτητος, γίνεται τοπικά στην κάτω πλευρά της φτερούγα των πτηνών με περόνη πάνω σε γυμνό δέρμα. Εκεί τρυπούμε σε χώρο που δεν υπάρχουν αιμοφόρα αγγεία το δέρμα για να εισχωρήσει το αδρανοποιημένο στέλεχος της νόσου στον οργανισμό του πτηνού. Έπειτα από 8-10 ημέρες ελέγχουμε την περιοχή του εμβολιασμού για να δούμε υπάρχει εξάνθημα-οζίδιο σε αυτή την περιοχή και εάν είναι επιτυχής ο εμβολιασμός. Στα περιστέρια το εμβόλιο το κάνουμε στην περιοχή του μηρού τους, αφαιρούμε μερικά φτερά από εκείνη την περιοχή και με ένα μικρό βουρτσάκι κάνουμε επάλειψη της περιοχής. Έπειτα από μερικές μέρες έχουμε εξάνθημα(κοκκινίλα) στην περιοχή αυτή.
Η κατάλληλη περίοδος εμβολιασμού είναι η αρχές του καλοκαιριού τα νέα πτηνά που πρωτοεμβολιάζουμε θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 2-3 μηνών, γίνεται επανάληψη του εμβολιασμού κάθε χρόνο την ίδια περίπου περίοδο σε όλα μας τα πτηνά.
Η κοκκιδίωση
ένα πολύ καλό άρθρο για τη κοκκιδίωση.
Η ΚΟΚΚΙΔΙΩΣΗ ΣΤΑ ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΑ ΠΤΗΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΤΗΝΑ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
*Το κείμενο και οι φωτογραφίες είναι μια ευγενική προσφορά προς τους Έλληνες εκτροφείς, του φίλου Ιταλού ιατρού Gino Conzo.
O Dr. Conzo είναι κτηνίατρος, ειδικευμένος πτηνοπαθολόγος και επίσημος ιατρός της F.O.I Ιταλίας, κατασκευαστής των προϊόντων Geavet για πτηνά www.geavet.com
Thank you Dr. Conzo
Γενικά
Η κοκκιδίωση είναι πασίγνωστη από καιρό, στην εκτροφή των κοτόπουλων και των άλλων ομοειδών πτηνών της διατροφικής αλυσίδας με σκοπό το κέρδος. Είναι όμως και μια αρρώστια που συναντάται επίσης και στους εκτροφείς διακοσμητικών πτηνών, καθώς μπορεί να «χτυπήσει» αναρίθμητα είδη. Αποτελεί δε συχνά γι αυτούς μία μεγαλύτερη πρόκληση η διάγνωση της ασθένειας παρά η θεραπεία της.
Όπως συμβαίνει και με άλλες ασθένειες των πτηνών, οι δυσκολίες που μπορούν να προκύψουν είναι πολλές, εάν κανείς προσπαθήσει να θέσει την κοκκιδίωση των πτηνών συντροφιάς σε ίδια αναλογία με αυτήν των οικόσιτων πουλερικών, χωρίς να λάβει υπόψη τις πολλές και μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στα είδη των κοκκιδίων μεταξύ των διαφορετικών ειδών των πτηνών.
Για τον λόγο αυτόν λοιπόν, θα εξετάσουμε λεπτομερώς την συγκεκριμένη κοκκιδίωση που είναι κοινή στους χομπίστες εκτροφείς και αφορά την τάξη των Passeriformes, και συγκεκριμένα, τα καναρίνια τα οποία και ανήκουν σε αυτήν την τάξη.
Τα κοκκίδια: Τι είναι και ποιά είδη προσβάλουν.
Με τον γενικό όρο «κοκκίδια» εννοούμε τα μονοκύτταρα παράσιτα που ανήκουν στην ομάδα των Πρωτόζωων. Είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση των κοκκιδίων σε βλαστοκυτταρική μορφή, ευρισκόμενη στο εσωτερικό των κυττάρων του οργανισμού του πτηνού που παρασιτεί και σε μια μορφή ανθεκτικής κύστης καλούμενη Ωοκύστη που αναγεννιέται στο εξωτερικό περιβάλλον, όταν έχει αποβληθεί από τα κόπρανα του φτερωτού οικοδεσπότη. Στο εσωτερικό των ωοκυστών, οι οποίες είναι ελαχίστων διαστάσεων (20-25 micron) και ορατές αποκλειστικά με το μικροσκόπιο, υφίστανται άλλες δομές, οι λεγόμενες Σποροκύστες, οι οποίες περιέχουν και τα μολυσματικά στοιχεία που ονομάζονται Σποροζωίδια .
Τα πουλιά προσβάλλονται με την κατάποση των ωοκυστών των κοκκιδίων που έχουν αποβληθεί, όπως προείπαμε, από τα κόπρανα των άλλων μολυσμένων πτηνών και μολύνουν την τροφή και το πόσιμο νερό. Οι ωοκύστες είναι απαραίτητο να παραμείνουν σε εξωτερικό περιβάλλον για ικανό χρονικό διάστημα ούτως ώστε να γίνει η «σπορογέννεση», η ωρίμανση δηλαδή των ωοκυστών μέσω της δημιουργίας των σποροκυστών (και των σχετικών σποροζωϊτών που εμπεριέχονται σε αυτές). Συνεπώς, οι ωοκύστες δεν είναι μολυσμένες μόλις αποβάλλονται μαζί με τα κόπρανα, αλλά μολύνονται σε ένα χρονικό διάστημα που ποικίλει από 48 έως 72 ώρες.Η σπορογέννεση ευνοείται από το ζεστό-υγρό κλίμα, το οποίο μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία της μόλυνσης σε 24 ώρες, ενώ αντιθέτως η περίοδος αυτή επιμηκύνεται σε ένα μη ευνοϊκό περιβάλλον (ψυχρό κλίμα).
Όταν οι σποροζωϊτες βρίσκονται στο εσωτερικό του εντέρου των πτηνών, έχοντας απελευθερωθεί από το κυστικό τους περίβλημα, εισχωρούν στα εντερικά κύτταρα (επιθήλιο) και μέσω διαφόρων κύκλων αναπαραγωγής, δημιουργούν μια αποικία η οποία θα μολύνει περαιτέρω και άλλα εντερικά κύτταρα. Στο τέλος αυτών των κύκλων αναπαραγωγής, σχηματίζονται κάποια ιδιαίτερα στοιχεία, οι λεγόμενοι γαμετοκύτες, από την ένωση των οποίων θα προκύψουν οι ωοκύστες που αργότερα θα αποβληθούν στο εξωτερικό περιβάλλον από τα κόπρανα.
Από τα είδη που ενδιαφέρουν τους εκτροφείς, τα κοκκίδια προσβάλλουν πολύ συχνά τα είδη Fringillidae, Estrildidae και Tucans, ενώ λιγότερο συχνά προσβάλλονται τα παπαγαλοειδή (συγκεκριμένα οι Lori, Lorichetti, Loricoli και το παπαγαλάκι melopsittacus ondulatus).
Είναι σημαντικό να ληφθεί γενικώς υπόψη, ότι τα πουλιά που ανήκουν στα Passeriforms συνήθως προσβάλλονται από κοκκίδια της οικογένειας Isospora spp. ενώ τα κοτόπουλα , και τα άλλα πτηνά που είναι ομοειδή του κοτόπουλου καθώς και τα ομοειδή των περιστεριών προσβάλλονται από κοκκίδια της οικογένειας Eimeria spp. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά είδη κοκκιδίων είναι καθαρά ορατή στο οπτικό μικροσκόπιο παρατηρώντας τις ωοκύστες:
Αυτές του τύπου Eimeria spp. εμπεριέχουν 4 σποροκύστες, καθεμία εκ των οποίων φιλοξενεί 2 σποροζωήτες αντίθετα, στα κοκκίδια της οικογένειας Isospora spp. υπάρχουν 2 μόνο σποροκύστες (αλλά εμπεριέχονται 4 σποροζωήτες στην καθεμιά).
Ένα χαρακτηριστικό των κοκκιδίων είναι ότι προσβάλλει ιδιαίτερα συγκεκριμένα είδη, αυτό σημαίνει ότι από τα Isospora spp. που προσβάλουν τα καναρίνια, για παράδειγμα, δεν νοσούν οι καρδερίνες και το αντίστροφο. Μια τέτοια κατάσταση διαπιστώνεται και για άλλα είδη πτηνών, έτσι δεν θα ήταν παράξενο να παρατηρηθεί σε εκτροφείο που φιλοξενεί διαφορετικά είδη Fringillidae ή Estrildidae, να προσβάλλονται από κοκκιδίωση μόνο μερικά είδη, ενώ άλλα να μην αρρωσταίνουν. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να έχουμε σταυρωτή μόλυνση σε είδη που είναι παρόμοια μεταξύ τους, αλλά γενικώς τέτοιου είδους μόλυνση εξελίσσεται χωρίς συμπτώματα, επομένως δεν προκαλεί αρρώστια, και ολοκληρώνεται από μόνη της φυσικά δίχως να είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία.
Τα συμπτώματα της κοκκιδίωσης
Στις κλασσικές μορφές της κοκκιδίωσης, έχουμε απαραίτητα και εντερικές βλάβες, κάτι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει και στα κοτόπουλα, εξ αιτίας της εγκατάστασης παρασίτων στην περιοχή του εντέρου. Συνεπώς, το πουλί που νοσεί παρουσιάζει οίδημα στην κοιλιά , που μπορεί να φαίνεται και ερεθισμένη κυρίως στον εντερικό δακτύλιο.
Τα κόπρανα πιθανά να είναι ογκώδη, μαλακά ή να υπάρχει κανονική διάρροια με παρουσία βλέννας ή ακόμα και αίματος. Τα μολυσμένα πουλιά φαίνονται σε γενικές γραμμές μάλλον αδηφάγα, ψάχνοντας για σπόρους ή τροφές πιο λιπαρές και με περισσότερη ενέργεια. Παρόλα αυτά, το πουλί που νοσεί θα αδυνατίζει προοδευτικά (με κυριώτερο αποτέλεσμα την γνωστή καρίνα) καθώς οι εντερικές βλάβες που έχουν προκληθεί από τα κοκκίδια δεν επιτρέπουν στο έντερο την απορρόφηση/αφομοίωση των θρεπτικών ουσιών.Επιπρόσθετα, υπάρχουν μερικά είδη κοκκιδίων που τα χαρακτηρίζει διαφορετικός βιολογικός κύκλος, στην περίπτωση αυτή παρατηρείται εγκατάσταση των παρασίτων σε διαφορετικές περιοχές από αυτή του εντέρου. Τα κοκκίδια αυτά συγκαταλέγονται στο είδος Ατοξόπλασμα, ενώ η νόσος ονομάζεται Ατοξοπλάσμωση (παλαιότερα ονομαζότανε Λανγκεστερέλλα). Τα πρωτόζωα αυτά δεν διαφέρουν μορφολογικά από τα Ισόσπορα, μετά όμως από την αρχική εγκατάσταση τους στο έντερο, τείνουν να προσεγγίζουν, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του εσωτερικού των λεμφοκυττάρων και άλλα όργανα όπως το συκώτι, την σπλήνα, τους μυς και τον εγκέφαλο. Από τη στιγμή που μολύνονται περισσότερα όργανα, η εξέλιξη της νόσου είναι πιο σοβαρή με αυξημένη θνησιμότητα και πιο έντονα συμπτώματα. Πράγματι, στις εντερικές βλάβες έρχονται να προστεθούν και οι βλάβες των άλλων οργάνων, στα οποία (πέραν του οιδήματος και του ερεθισμού της κοιλιακής χώρας), είναι εύκολο να παρατηρηθεί , στο σημείο της κοιλιακής χώρας, μια ευρεία σκούρα κηλίδα που αντιστοιχεί στο περίβλημα του συκωτιού που έχει οίδημα.
Το πουλί που νοσεί παρουσιάζει οκνηρία και ανακατεμένο φτέρωμα συχνά δε, συνυπάρχουν συμπτώματα νευρολογικά όπως η αστάθεια στο βάδισμα, η αστάθεια στο κράτημα του κεφαλιού και η δυσκολία-αστάθεια να κουρνιάσει. Όταν η αρρώστια προσβάλλει τα θηλυκά σε περίοδο εγκυμοσύνης, μπορεί να γίνει κατακράτηση των αυγών με συχνό θάνατο των θηλυκών στη φωλιά.
Τα νεαρά πουλιά από τη στιγμή του απογαλακτισμού και μέχρι το τέλος της πρώτης πτερόρροιας, είναι πιο ευπαθή καθόσον το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι ακόμα ολοκληρωμένο και το στρες που δημιουργεί το κοπάδι χαμηλώνει τις μελλοντικές άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπρόσθετα, κάθε αγχωτικό γεγονός (στρεσσογόνος παράγοντας) μπορεί να προκαλέσει κοκκιδιακή μόλυνση με υποκλινικά συμπτώματα (μη εμφανή) και κατόπιν να τη μετατρέψει σε κανονική μόλυνση με εμφανή κλινικά συμπτώματα.
Η μεγαλύτερη μολυσματικότητα που έχουν τα κοκκίδια της οικογενείας του Ατοξοπλάσματος διευρύνει την ευπάθεια και έτσι δεν είναι ασυνήθιστο να μολύνονται και επιρρεπή ενήλικα πουλιά, που ήδη υπόκεινται σε « φυσιολογικό στρες» κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου.Η Ατοξοπλάσμωση είναι ιδιαιτέρως συχνή στην Καρδερίνα (Carduelis-carduelis) και σε άλλα ομοειδή της Ευρώπης και της Νοτίου Αμερικής (Lucherino testa nera=μαυροκέφαλος σπίνος, Negrito della Bolivia, κ.λ.π).
Η διάγνωση της κοκκιδίωσης.
Τα κλινικά συμπτώματα μπορούν να αποτελέσουν μια σαφή ένδειξη, αλλά από μόνα τους, όπως και τα νεκροσκοπικά ευρήματα, δεν αρκούν για μια σίγουρη διάγνωση. Μια απλή παρασιτολογική εξέταση των κοπράνων, καλύτερα μετά από εμπλουτισμό, επιτρέπει την διαπίστωση , σε μικροσκοπική παρατήρηση ( 100 μεγεθύνσεις είναι αρκετές), της ύπαρξης των ωοκυστών των κοκκιδίων, και ότι , το πουλί είναι μολυσμένο. Απαραίτητη είναι η λήψη κοπράνων που έχουν αποβληθεί καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας, αφού σε πολλά είδη η αποβολή των ωοκυστών με τα κόπρανα δεν είναι διαρκής, αλλά συντελείται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, γενικά προς το μεσημέρι ή αργά το απόγευμα.¨ Η ύπαρξη των ωοκυστών μπορεί να δηλώνει ότι το πτηνό είναι « μολυσμένο», αλλά δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι «άρρωστο», καθώς συχνά συναντούμε πουλιά που είναι φορείς κοκκιδίων αλλά υγιή. Αυτά όμως, διασκορπίζουν τα κοκκίδια στο περιβάλλον και μπορούν να μολύνουν άλλα πουλιά, πιο ευπαθή (με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα), του ιδίου είδους. Στις περιπτώσεις των Ατοξοπλασμώσεων παρατηρούνται τυπικές βλάβες στο συκώτι και τη σπλήνα και μια δειγματοληψία μια σειράς τέτοιων οργάνων επιτρέπει (στην εξέταση με μικροσκόπιο αφού έχει προηγηθεί ο κατάλληλος χρωματισμός) την διαπίστωση των παρασιτικών προσαρτήσεων στο κυτόπλασμα των λεμφοκυττάρων και των μακροφάγων.
Η θεραπεία της κοκκιδίωσης
Τα φάρμακα που ανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπεία κατά της κοκκιδίωσης είναι προς το παρόν το Toltrazuril (Baycox) και η Sulfaclorpiridazine. Είναι προτιμότερο να χορηγούνται τέτοια φάρμακα (σε αναλογία 250-300mg/lt πόσιμου νερού) σε δύο δόσεις 5 ημερών στις οποίες θα μεσολαβούν 2 μέρες παύσης. Στην περίπτωση των Ατοξοπλασμώσεων είναι δυνατή η χορήγηση των ίδιων φαρμάκων, λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι η μόλυνση αυτή είναι πιο επίμονη/ανθεκτική σε τέτοιες θεραπείες και μπορεί να κριθούν αναγκαίοι περισσότεροι από δύο κύκλοι θεραπείας. Κατά την αντι-κοκκιδιακή θεραπεία, συνιστάται η πρόβλεψη για καθημερινή καθαριότητα του πατώματος του εκτροφείου και της σχετικής σχάρας, ούτως ώστε να αποφευχθούν εκ νέου μολύνσεις από τη σπορογέννεση δια των αποβλημένων κοπράνων.
Τα φάρμακα, με βάση τα φουράνια και τις τετρακυκλίνες, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά για τα κοκκίδια του κοτόπουλου, χρησιμοποιούνται πολλές φορές και από τους εκτροφείς καλωπιστικών πτηνών λόγω της εύκολης πρόσβασης των στα εκτροφεία. Αυτά μπορούν να έχουν διάφορες χρήσεις στον μετριασμό των συμπτωμάτων των κοκκιδίων στο έντερο του καναρινιού.Δεν συνιστώνται όμως στα άλλα είδη των Fringillidae δεδομένου ότι καταλήγουν να είναι σχεδόν πάντα κοκκιδιοστατικά διακόπτοντας τον πολλαπλασιασμό των κοκκιδίων μόνο προσωρινά δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι η θεραπεία πάει καλά. Σε αυτό, το κριτήριο της θεραπείας των κοκκιδίων στα Passeriformes διαφέρει αισθητά σε σύγκριση με αυτό της θεραπείας του κοτόπουλου. Πράγματι, στο τελευταίο προτιμάται η χρήση των κοκκιδιοστατικών φαρμάκων με σκοπό τη διατήρηση των κοκκιδίων σε χαμηλό επίπεδο μέσα στο έντερο και την πρόκληση μιας κάποιας ανοσίας του οργανισμού σε αυτά.
Αυτό συμβαίνει διότι το κοτόπουλο έχει πολύ σύντομη ζωή (συχνά όχι πάνω από 50 ημέρες διότι σφάζονται) και ο σκοπός της εκτροφής αυτών των πτηνών εμποδίζει τις διαρκείς θεραπείες με πιο δυνατά φάρμακα.
Στην εκτροφή όμως των Fringillidae ή άλλων πτηνών συντροφιάς, εάν ο στόχος ήταν η διατήρηση ενός συγκεκριμένου (χαμηλού) αριθμού κοκκιδίων στο έντερο, τότε τα πουλιά αυτά θα εκτίθεντο στον κίνδυνο της ανάπτυξης της αρρώστιας σε περίπτωση που το ανοσοποιητικό σύστημα θα αδυνατούσε σε κάποιο ενδεχόμενο αγχωτικό συμβάν (στρες). Ακόμη και αν μερικοί οίκοι παραγωγής φαρμάκων ορνιθολογικής χρήσης, προτρέπουν στη χρήση αντικοκκιδιακών προϊόντων με σκοπό την πρόληψη, μια τέτοια πρακτική δε συνιστάται, καθόσον οι αντικοκκιδιακές θεραπείες πρέπει να εκτελούνταν μόνο σε περίπτωση πραγματικής ανάγκης σε μια εκτροφή (σε περίπτωση δηλαδή βέβαιης διάγνωσης της ασθένειας) όπου δεν θα υπάρχει και ο κίνδυνος να δηλητηριαστούν οι απόγονοί του (τα πουλιά τους) με φάρμακα που, όπως και να έχει, παρουσιάζουν κάποιο βαθμό τοξικότητας.
Ενώ για τα κοτόπουλα έχουν παρασκευαστεί εμβόλια για την πρόληψη του κοκκιδίων, κάτι τέτοιο είναι δύσκολα εφικτό (προπαντός για οικονομικούς λόγους) για τα πτηνά συντροφιάς σε εκτροφείο. Πράγματι, θα χρειάζονταν να παρασκευαστούν διαφορετικά εμβόλια για κάθε ένα είδος από τη στιγμή που όσα είναι τα πτηνά τέτοιων εκτροφείων τόσες είναι και οι κατηγορίες κοκκιδίων που τα προσβάλλουν.
Η πρόληψη της κοκκιδίωσης
Τα κοκκίδια μπορούν εύκολα να προληφθού, θέτοντας σε καραντίνα τα ύποπτα πουλιά και ακλουθώντας κατάλληλη αγωγή σε περίπτωση που είναι θετικά σε παρασιτολογική εξέταση των κοπράνων. Καλό θα ήταν η εξέταση αυτή να γίνει στην αρχή της καραντίνας παρά στο τέλος της, καθόσον μια τέτοια εξέταση θα είχε πανεύκολα αρνητικό αποτέλεσμα εφόσον θα είχε χορηγηθεί προηγουμένως στα πουλιά θεραπεία με σουλφοναμίδες την περίοδο ακριβώς πριν από την διεξαγωγή της εξέτασης. Προκειμένου να αποφευχθούν ενδεχόμενες μολύνσεις στα νεαρά πουλιά, καλό θα ήταν να γίνει παρασιτολογικός έλεγχος των γεννητόρων τουλάχιστον δύο μήνες πριν από την αναπαραγωγή. Από τη στιγμή δε που θα υπάρχουν σε κοπάδι τα νεαρά, μια σχάρα/πλέγμα στο πάτωμα του εκτροφείου το οποίο θα εμποδίζει την επαφή των πτηνών με τα κόπρανά τους, περιορίζει τις πιθανότητες μολύνσεως σε περίπτωση που τα κοκκίδια υπάρχουν σε κάποια από αυτά.
Μερικά προβλήματα παραπάνω παρουσιάζουν τα καναρίνια που εκτρέφονται ελεύθερα μαζί με τα άγρια (καρδερίνες, φλώρια κ.λ.π) αφού έτσι έρχονται σε επαφή με αυτά τα ομοειδή τους, τα οποία σταθερά και πάγια φιλοξενούν κοκκίδια στο έντερό τους.
Διαφορές μεταξύ της κοκκιδίασης και της ατοξοπλάσμωσης.
ΚΟΚΚΙΔΙΩΣΗ ΑΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗ
Αιτιολογία Isospora spp. Atoxoplasma spp.
Επώαση 5-7 ημέρες 9-10 ημέρες
Τοποθεσία των παράσιτων Μέσα στο έντερο Μέσα και έξω από το έντερο
Ευαισθησία των ενηλίκων Μικρή Υψηλή
Κύρια συμπτώματα
Διάρροια, αδυνάτισμα-εξασθένηση Νευρικότητα, διάρροια, αδυνάτισμα – εξασθένηση, κατάπτωση, νευρικά συμπτώματα
Διάρκεια της μόλυνσης Μερικές εβδομάδες Μερικούς μήνες
Θνησιμότητα Χαμηλή (10-20%) Υψηλή (80%)
Πιο κοινά ορατά συμπτώματα Καταρροϊκή ή αιμορραγική εντερίτιδα Καταρροϊκή ή αιμορραγική εντερίτιδα, ηπατίτιδα με νεκρωτικές εστίες, περικαρδίτιδα, διόγκωση της σπλήνας
Θεραπεία Γενικά εφικτή Συχνά πολύ δύσκολη
Η ΚΟΚΚΙΔΙΩΣΗ ΣΤΑ ΚΑΛΛΩΠΙΣΤΙΚΑ ΠΤΗΝΑ ΚΑΙ ΤΑ ΠΤΗΝΑ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ
*Το κείμενο και οι φωτογραφίες είναι μια ευγενική προσφορά προς τους Έλληνες εκτροφείς, του φίλου Ιταλού ιατρού Gino Conzo.
O Dr. Conzo είναι κτηνίατρος, ειδικευμένος πτηνοπαθολόγος και επίσημος ιατρός της F.O.I Ιταλίας, κατασκευαστής των προϊόντων Geavet για πτηνά www.geavet.com
Thank you Dr. Conzo
Γενικά
Η κοκκιδίωση είναι πασίγνωστη από καιρό, στην εκτροφή των κοτόπουλων και των άλλων ομοειδών πτηνών της διατροφικής αλυσίδας με σκοπό το κέρδος. Είναι όμως και μια αρρώστια που συναντάται επίσης και στους εκτροφείς διακοσμητικών πτηνών, καθώς μπορεί να «χτυπήσει» αναρίθμητα είδη. Αποτελεί δε συχνά γι αυτούς μία μεγαλύτερη πρόκληση η διάγνωση της ασθένειας παρά η θεραπεία της.
Όπως συμβαίνει και με άλλες ασθένειες των πτηνών, οι δυσκολίες που μπορούν να προκύψουν είναι πολλές, εάν κανείς προσπαθήσει να θέσει την κοκκιδίωση των πτηνών συντροφιάς σε ίδια αναλογία με αυτήν των οικόσιτων πουλερικών, χωρίς να λάβει υπόψη τις πολλές και μεγάλες διαφορές που υπάρχουν στα είδη των κοκκιδίων μεταξύ των διαφορετικών ειδών των πτηνών.
Για τον λόγο αυτόν λοιπόν, θα εξετάσουμε λεπτομερώς την συγκεκριμένη κοκκιδίωση που είναι κοινή στους χομπίστες εκτροφείς και αφορά την τάξη των Passeriformes, και συγκεκριμένα, τα καναρίνια τα οποία και ανήκουν σε αυτήν την τάξη.
Τα κοκκίδια: Τι είναι και ποιά είδη προσβάλουν.
Με τον γενικό όρο «κοκκίδια» εννοούμε τα μονοκύτταρα παράσιτα που ανήκουν στην ομάδα των Πρωτόζωων. Είναι πολύ πιθανή η εμφάνιση των κοκκιδίων σε βλαστοκυτταρική μορφή, ευρισκόμενη στο εσωτερικό των κυττάρων του οργανισμού του πτηνού που παρασιτεί και σε μια μορφή ανθεκτικής κύστης καλούμενη Ωοκύστη που αναγεννιέται στο εξωτερικό περιβάλλον, όταν έχει αποβληθεί από τα κόπρανα του φτερωτού οικοδεσπότη. Στο εσωτερικό των ωοκυστών, οι οποίες είναι ελαχίστων διαστάσεων (20-25 micron) και ορατές αποκλειστικά με το μικροσκόπιο, υφίστανται άλλες δομές, οι λεγόμενες Σποροκύστες, οι οποίες περιέχουν και τα μολυσματικά στοιχεία που ονομάζονται Σποροζωίδια .
Τα πουλιά προσβάλλονται με την κατάποση των ωοκυστών των κοκκιδίων που έχουν αποβληθεί, όπως προείπαμε, από τα κόπρανα των άλλων μολυσμένων πτηνών και μολύνουν την τροφή και το πόσιμο νερό. Οι ωοκύστες είναι απαραίτητο να παραμείνουν σε εξωτερικό περιβάλλον για ικανό χρονικό διάστημα ούτως ώστε να γίνει η «σπορογέννεση», η ωρίμανση δηλαδή των ωοκυστών μέσω της δημιουργίας των σποροκυστών (και των σχετικών σποροζωϊτών που εμπεριέχονται σε αυτές). Συνεπώς, οι ωοκύστες δεν είναι μολυσμένες μόλις αποβάλλονται μαζί με τα κόπρανα, αλλά μολύνονται σε ένα χρονικό διάστημα που ποικίλει από 48 έως 72 ώρες.Η σπορογέννεση ευνοείται από το ζεστό-υγρό κλίμα, το οποίο μπορεί να επιταχύνει τη διαδικασία της μόλυνσης σε 24 ώρες, ενώ αντιθέτως η περίοδος αυτή επιμηκύνεται σε ένα μη ευνοϊκό περιβάλλον (ψυχρό κλίμα).
Όταν οι σποροζωϊτες βρίσκονται στο εσωτερικό του εντέρου των πτηνών, έχοντας απελευθερωθεί από το κυστικό τους περίβλημα, εισχωρούν στα εντερικά κύτταρα (επιθήλιο) και μέσω διαφόρων κύκλων αναπαραγωγής, δημιουργούν μια αποικία η οποία θα μολύνει περαιτέρω και άλλα εντερικά κύτταρα. Στο τέλος αυτών των κύκλων αναπαραγωγής, σχηματίζονται κάποια ιδιαίτερα στοιχεία, οι λεγόμενοι γαμετοκύτες, από την ένωση των οποίων θα προκύψουν οι ωοκύστες που αργότερα θα αποβληθούν στο εξωτερικό περιβάλλον από τα κόπρανα.
Από τα είδη που ενδιαφέρουν τους εκτροφείς, τα κοκκίδια προσβάλλουν πολύ συχνά τα είδη Fringillidae, Estrildidae και Tucans, ενώ λιγότερο συχνά προσβάλλονται τα παπαγαλοειδή (συγκεκριμένα οι Lori, Lorichetti, Loricoli και το παπαγαλάκι melopsittacus ondulatus).
Είναι σημαντικό να ληφθεί γενικώς υπόψη, ότι τα πουλιά που ανήκουν στα Passeriforms συνήθως προσβάλλονται από κοκκίδια της οικογένειας Isospora spp. ενώ τα κοτόπουλα , και τα άλλα πτηνά που είναι ομοειδή του κοτόπουλου καθώς και τα ομοειδή των περιστεριών προσβάλλονται από κοκκίδια της οικογένειας Eimeria spp. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο αυτά είδη κοκκιδίων είναι καθαρά ορατή στο οπτικό μικροσκόπιο παρατηρώντας τις ωοκύστες:
Αυτές του τύπου Eimeria spp. εμπεριέχουν 4 σποροκύστες, καθεμία εκ των οποίων φιλοξενεί 2 σποροζωήτες αντίθετα, στα κοκκίδια της οικογένειας Isospora spp. υπάρχουν 2 μόνο σποροκύστες (αλλά εμπεριέχονται 4 σποροζωήτες στην καθεμιά).
Ένα χαρακτηριστικό των κοκκιδίων είναι ότι προσβάλλει ιδιαίτερα συγκεκριμένα είδη, αυτό σημαίνει ότι από τα Isospora spp. που προσβάλουν τα καναρίνια, για παράδειγμα, δεν νοσούν οι καρδερίνες και το αντίστροφο. Μια τέτοια κατάσταση διαπιστώνεται και για άλλα είδη πτηνών, έτσι δεν θα ήταν παράξενο να παρατηρηθεί σε εκτροφείο που φιλοξενεί διαφορετικά είδη Fringillidae ή Estrildidae, να προσβάλλονται από κοκκιδίωση μόνο μερικά είδη, ενώ άλλα να μην αρρωσταίνουν. Σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να έχουμε σταυρωτή μόλυνση σε είδη που είναι παρόμοια μεταξύ τους, αλλά γενικώς τέτοιου είδους μόλυνση εξελίσσεται χωρίς συμπτώματα, επομένως δεν προκαλεί αρρώστια, και ολοκληρώνεται από μόνη της φυσικά δίχως να είναι απαραίτητη κάποια θεραπεία.
Τα συμπτώματα της κοκκιδίωσης
Στις κλασσικές μορφές της κοκκιδίωσης, έχουμε απαραίτητα και εντερικές βλάβες, κάτι παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει και στα κοτόπουλα, εξ αιτίας της εγκατάστασης παρασίτων στην περιοχή του εντέρου. Συνεπώς, το πουλί που νοσεί παρουσιάζει οίδημα στην κοιλιά , που μπορεί να φαίνεται και ερεθισμένη κυρίως στον εντερικό δακτύλιο.
Τα κόπρανα πιθανά να είναι ογκώδη, μαλακά ή να υπάρχει κανονική διάρροια με παρουσία βλέννας ή ακόμα και αίματος. Τα μολυσμένα πουλιά φαίνονται σε γενικές γραμμές μάλλον αδηφάγα, ψάχνοντας για σπόρους ή τροφές πιο λιπαρές και με περισσότερη ενέργεια. Παρόλα αυτά, το πουλί που νοσεί θα αδυνατίζει προοδευτικά (με κυριώτερο αποτέλεσμα την γνωστή καρίνα) καθώς οι εντερικές βλάβες που έχουν προκληθεί από τα κοκκίδια δεν επιτρέπουν στο έντερο την απορρόφηση/αφομοίωση των θρεπτικών ουσιών.Επιπρόσθετα, υπάρχουν μερικά είδη κοκκιδίων που τα χαρακτηρίζει διαφορετικός βιολογικός κύκλος, στην περίπτωση αυτή παρατηρείται εγκατάσταση των παρασίτων σε διαφορετικές περιοχές από αυτή του εντέρου. Τα κοκκίδια αυτά συγκαταλέγονται στο είδος Ατοξόπλασμα, ενώ η νόσος ονομάζεται Ατοξοπλάσμωση (παλαιότερα ονομαζότανε Λανγκεστερέλλα). Τα πρωτόζωα αυτά δεν διαφέρουν μορφολογικά από τα Ισόσπορα, μετά όμως από την αρχική εγκατάσταση τους στο έντερο, τείνουν να προσεγγίζουν, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και του εσωτερικού των λεμφοκυττάρων και άλλα όργανα όπως το συκώτι, την σπλήνα, τους μυς και τον εγκέφαλο. Από τη στιγμή που μολύνονται περισσότερα όργανα, η εξέλιξη της νόσου είναι πιο σοβαρή με αυξημένη θνησιμότητα και πιο έντονα συμπτώματα. Πράγματι, στις εντερικές βλάβες έρχονται να προστεθούν και οι βλάβες των άλλων οργάνων, στα οποία (πέραν του οιδήματος και του ερεθισμού της κοιλιακής χώρας), είναι εύκολο να παρατηρηθεί , στο σημείο της κοιλιακής χώρας, μια ευρεία σκούρα κηλίδα που αντιστοιχεί στο περίβλημα του συκωτιού που έχει οίδημα.
Το πουλί που νοσεί παρουσιάζει οκνηρία και ανακατεμένο φτέρωμα συχνά δε, συνυπάρχουν συμπτώματα νευρολογικά όπως η αστάθεια στο βάδισμα, η αστάθεια στο κράτημα του κεφαλιού και η δυσκολία-αστάθεια να κουρνιάσει. Όταν η αρρώστια προσβάλλει τα θηλυκά σε περίοδο εγκυμοσύνης, μπορεί να γίνει κατακράτηση των αυγών με συχνό θάνατο των θηλυκών στη φωλιά.
Τα νεαρά πουλιά από τη στιγμή του απογαλακτισμού και μέχρι το τέλος της πρώτης πτερόρροιας, είναι πιο ευπαθή καθόσον το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν είναι ακόμα ολοκληρωμένο και το στρες που δημιουργεί το κοπάδι χαμηλώνει τις μελλοντικές άμυνες του ανοσοποιητικού συστήματος. Επιπρόσθετα, κάθε αγχωτικό γεγονός (στρεσσογόνος παράγοντας) μπορεί να προκαλέσει κοκκιδιακή μόλυνση με υποκλινικά συμπτώματα (μη εμφανή) και κατόπιν να τη μετατρέψει σε κανονική μόλυνση με εμφανή κλινικά συμπτώματα.
Η μεγαλύτερη μολυσματικότητα που έχουν τα κοκκίδια της οικογενείας του Ατοξοπλάσματος διευρύνει την ευπάθεια και έτσι δεν είναι ασυνήθιστο να μολύνονται και επιρρεπή ενήλικα πουλιά, που ήδη υπόκεινται σε « φυσιολογικό στρες» κατά την διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου.Η Ατοξοπλάσμωση είναι ιδιαιτέρως συχνή στην Καρδερίνα (Carduelis-carduelis) και σε άλλα ομοειδή της Ευρώπης και της Νοτίου Αμερικής (Lucherino testa nera=μαυροκέφαλος σπίνος, Negrito della Bolivia, κ.λ.π).
Η διάγνωση της κοκκιδίωσης.
Τα κλινικά συμπτώματα μπορούν να αποτελέσουν μια σαφή ένδειξη, αλλά από μόνα τους, όπως και τα νεκροσκοπικά ευρήματα, δεν αρκούν για μια σίγουρη διάγνωση. Μια απλή παρασιτολογική εξέταση των κοπράνων, καλύτερα μετά από εμπλουτισμό, επιτρέπει την διαπίστωση , σε μικροσκοπική παρατήρηση ( 100 μεγεθύνσεις είναι αρκετές), της ύπαρξης των ωοκυστών των κοκκιδίων, και ότι , το πουλί είναι μολυσμένο. Απαραίτητη είναι η λήψη κοπράνων που έχουν αποβληθεί καθ όλη τη διάρκεια της ημέρας, αφού σε πολλά είδη η αποβολή των ωοκυστών με τα κόπρανα δεν είναι διαρκής, αλλά συντελείται σε συγκεκριμένες ώρες της ημέρας, γενικά προς το μεσημέρι ή αργά το απόγευμα.¨ Η ύπαρξη των ωοκυστών μπορεί να δηλώνει ότι το πτηνό είναι « μολυσμένο», αλλά δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι «άρρωστο», καθώς συχνά συναντούμε πουλιά που είναι φορείς κοκκιδίων αλλά υγιή. Αυτά όμως, διασκορπίζουν τα κοκκίδια στο περιβάλλον και μπορούν να μολύνουν άλλα πουλιά, πιο ευπαθή (με χαμηλό ανοσοποιητικό σύστημα), του ιδίου είδους. Στις περιπτώσεις των Ατοξοπλασμώσεων παρατηρούνται τυπικές βλάβες στο συκώτι και τη σπλήνα και μια δειγματοληψία μια σειράς τέτοιων οργάνων επιτρέπει (στην εξέταση με μικροσκόπιο αφού έχει προηγηθεί ο κατάλληλος χρωματισμός) την διαπίστωση των παρασιτικών προσαρτήσεων στο κυτόπλασμα των λεμφοκυττάρων και των μακροφάγων.
Η θεραπεία της κοκκιδίωσης
Τα φάρμακα που ανταποκρίνονται καλύτερα στη θεραπεία κατά της κοκκιδίωσης είναι προς το παρόν το Toltrazuril (Baycox) και η Sulfaclorpiridazine. Είναι προτιμότερο να χορηγούνται τέτοια φάρμακα (σε αναλογία 250-300mg/lt πόσιμου νερού) σε δύο δόσεις 5 ημερών στις οποίες θα μεσολαβούν 2 μέρες παύσης. Στην περίπτωση των Ατοξοπλασμώσεων είναι δυνατή η χορήγηση των ίδιων φαρμάκων, λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι η μόλυνση αυτή είναι πιο επίμονη/ανθεκτική σε τέτοιες θεραπείες και μπορεί να κριθούν αναγκαίοι περισσότεροι από δύο κύκλοι θεραπείας. Κατά την αντι-κοκκιδιακή θεραπεία, συνιστάται η πρόβλεψη για καθημερινή καθαριότητα του πατώματος του εκτροφείου και της σχετικής σχάρας, ούτως ώστε να αποφευχθούν εκ νέου μολύνσεις από τη σπορογέννεση δια των αποβλημένων κοπράνων.
Τα φάρμακα, με βάση τα φουράνια και τις τετρακυκλίνες, τα οποία χρησιμοποιούνται συχνά για τα κοκκίδια του κοτόπουλου, χρησιμοποιούνται πολλές φορές και από τους εκτροφείς καλωπιστικών πτηνών λόγω της εύκολης πρόσβασης των στα εκτροφεία. Αυτά μπορούν να έχουν διάφορες χρήσεις στον μετριασμό των συμπτωμάτων των κοκκιδίων στο έντερο του καναρινιού.Δεν συνιστώνται όμως στα άλλα είδη των Fringillidae δεδομένου ότι καταλήγουν να είναι σχεδόν πάντα κοκκιδιοστατικά διακόπτοντας τον πολλαπλασιασμό των κοκκιδίων μόνο προσωρινά δίνοντας την ψευδαίσθηση ότι η θεραπεία πάει καλά. Σε αυτό, το κριτήριο της θεραπείας των κοκκιδίων στα Passeriformes διαφέρει αισθητά σε σύγκριση με αυτό της θεραπείας του κοτόπουλου. Πράγματι, στο τελευταίο προτιμάται η χρήση των κοκκιδιοστατικών φαρμάκων με σκοπό τη διατήρηση των κοκκιδίων σε χαμηλό επίπεδο μέσα στο έντερο και την πρόκληση μιας κάποιας ανοσίας του οργανισμού σε αυτά.
Αυτό συμβαίνει διότι το κοτόπουλο έχει πολύ σύντομη ζωή (συχνά όχι πάνω από 50 ημέρες διότι σφάζονται) και ο σκοπός της εκτροφής αυτών των πτηνών εμποδίζει τις διαρκείς θεραπείες με πιο δυνατά φάρμακα.
Στην εκτροφή όμως των Fringillidae ή άλλων πτηνών συντροφιάς, εάν ο στόχος ήταν η διατήρηση ενός συγκεκριμένου (χαμηλού) αριθμού κοκκιδίων στο έντερο, τότε τα πουλιά αυτά θα εκτίθεντο στον κίνδυνο της ανάπτυξης της αρρώστιας σε περίπτωση που το ανοσοποιητικό σύστημα θα αδυνατούσε σε κάποιο ενδεχόμενο αγχωτικό συμβάν (στρες). Ακόμη και αν μερικοί οίκοι παραγωγής φαρμάκων ορνιθολογικής χρήσης, προτρέπουν στη χρήση αντικοκκιδιακών προϊόντων με σκοπό την πρόληψη, μια τέτοια πρακτική δε συνιστάται, καθόσον οι αντικοκκιδιακές θεραπείες πρέπει να εκτελούνταν μόνο σε περίπτωση πραγματικής ανάγκης σε μια εκτροφή (σε περίπτωση δηλαδή βέβαιης διάγνωσης της ασθένειας) όπου δεν θα υπάρχει και ο κίνδυνος να δηλητηριαστούν οι απόγονοί του (τα πουλιά τους) με φάρμακα που, όπως και να έχει, παρουσιάζουν κάποιο βαθμό τοξικότητας.
Ενώ για τα κοτόπουλα έχουν παρασκευαστεί εμβόλια για την πρόληψη του κοκκιδίων, κάτι τέτοιο είναι δύσκολα εφικτό (προπαντός για οικονομικούς λόγους) για τα πτηνά συντροφιάς σε εκτροφείο. Πράγματι, θα χρειάζονταν να παρασκευαστούν διαφορετικά εμβόλια για κάθε ένα είδος από τη στιγμή που όσα είναι τα πτηνά τέτοιων εκτροφείων τόσες είναι και οι κατηγορίες κοκκιδίων που τα προσβάλλουν.
Η πρόληψη της κοκκιδίωσης
Τα κοκκίδια μπορούν εύκολα να προληφθού, θέτοντας σε καραντίνα τα ύποπτα πουλιά και ακλουθώντας κατάλληλη αγωγή σε περίπτωση που είναι θετικά σε παρασιτολογική εξέταση των κοπράνων. Καλό θα ήταν η εξέταση αυτή να γίνει στην αρχή της καραντίνας παρά στο τέλος της, καθόσον μια τέτοια εξέταση θα είχε πανεύκολα αρνητικό αποτέλεσμα εφόσον θα είχε χορηγηθεί προηγουμένως στα πουλιά θεραπεία με σουλφοναμίδες την περίοδο ακριβώς πριν από την διεξαγωγή της εξέτασης. Προκειμένου να αποφευχθούν ενδεχόμενες μολύνσεις στα νεαρά πουλιά, καλό θα ήταν να γίνει παρασιτολογικός έλεγχος των γεννητόρων τουλάχιστον δύο μήνες πριν από την αναπαραγωγή. Από τη στιγμή δε που θα υπάρχουν σε κοπάδι τα νεαρά, μια σχάρα/πλέγμα στο πάτωμα του εκτροφείου το οποίο θα εμποδίζει την επαφή των πτηνών με τα κόπρανά τους, περιορίζει τις πιθανότητες μολύνσεως σε περίπτωση που τα κοκκίδια υπάρχουν σε κάποια από αυτά.
Μερικά προβλήματα παραπάνω παρουσιάζουν τα καναρίνια που εκτρέφονται ελεύθερα μαζί με τα άγρια (καρδερίνες, φλώρια κ.λ.π) αφού έτσι έρχονται σε επαφή με αυτά τα ομοειδή τους, τα οποία σταθερά και πάγια φιλοξενούν κοκκίδια στο έντερό τους.
Διαφορές μεταξύ της κοκκιδίασης και της ατοξοπλάσμωσης.
ΚΟΚΚΙΔΙΩΣΗ ΑΤΟΞΟΠΛΑΣΜΩΣΗ
Αιτιολογία Isospora spp. Atoxoplasma spp.
Επώαση 5-7 ημέρες 9-10 ημέρες
Τοποθεσία των παράσιτων Μέσα στο έντερο Μέσα και έξω από το έντερο
Ευαισθησία των ενηλίκων Μικρή Υψηλή
Κύρια συμπτώματα
Διάρροια, αδυνάτισμα-εξασθένηση Νευρικότητα, διάρροια, αδυνάτισμα – εξασθένηση, κατάπτωση, νευρικά συμπτώματα
Διάρκεια της μόλυνσης Μερικές εβδομάδες Μερικούς μήνες
Θνησιμότητα Χαμηλή (10-20%) Υψηλή (80%)
Πιο κοινά ορατά συμπτώματα Καταρροϊκή ή αιμορραγική εντερίτιδα Καταρροϊκή ή αιμορραγική εντερίτιδα, ηπατίτιδα με νεκρωτικές εστίες, περικαρδίτιδα, διόγκωση της σπλήνας
Θεραπεία Γενικά εφικτή Συχνά πολύ δύσκολη
Pigeon Βιβλίο Υγείας
Το τελευταίο βιβλίο του δρ Μάρσαλ "Υγεία περιστέρι" είναι τώρα διαθέσιμη από Νοσοκομείο Ζώων Carlingford. Αυτό το πολυαναμενόμενο βιβλίο είναι 160 σελίδες και έχει σχεδιαστεί για να ενδυναμώσει περιστέρι ερασιτέχνες με τις γνώσεις που απαιτούνται για να αναπτύξουν και να διατηρήσουν μια ομάδα που κερδίζει αγώνα. Περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο κεφάλαιο για τα πρακτικά μέρη των περιστεριών αγώνων καθώς και αναλυτικές πληροφορίες για όλα τα άλλα στάδια. Έχουν Pigeon ασθένειες έχουν συζητηθεί και οι κατάλληλες στρατηγικές θεραπείας περιγράφονται με σαφήνεια για κάθε ασθένεια.
Pigeon περιεχόμενα Βιβλίο Υγείας:
Κεφάλαιο 1 Υγεία & Ευτυχία
Σημάδια της καλής υγείας
Essentials of Health & Happiness
Καθαρίστε Τροφίμων
Ισορροπημένη διατροφή
Καθαρό Νερό
Τακτική Λουτρά
Ηλιακό φως
Άσκηση & Fitness
Επαρκής δωματίου
Καθαρίστε Loft
Good Design Loft
Η καλή διαχείριση Loft
Η συνετή χρήση των φαρμάκων
Κεφάλαιο 2 Εποχιακά Προγράμματα Υγείας
Προ της αναπαραγωγής Πρόγραμμα Καθαρισμού
Αναπαραγωγής Πρόγραμμα για την Υγεία
Ο απογαλακτισμός Προγράμματα Υγείας
Νέοι προγράμματος για την υγεία των πτηνών
Πτερορρέω Πρόγραμμα για την Υγεία
Εμφάνιση Πρόγραμμα Προετοιμασίας για Fancy Περιστέρια
Πρόγραμμα Διαγωνισμός για Περιστέρια Performance
Κεφάλαιο 3 Fitness & Φόρμα
Αξιολόγηση Γυμναστήριο με κλινική εξέταση
Μάτια & βλέφαρα
Ρουθούνια
Στόμα
Καλλιέργεια
Θωρακικούς μυς
Κατάσταση Σώματος
Ποιότητα Αστραπή
Εμφάνιση στο Loft
Loft πτητική δραστηριότητα
Περιττώματα
Αναπνευστικές λοιμώξεις και Απώλεια Fitness
Τα συμπτώματα των λοιμώξεων του αναπνευστικού
Κατάσταση Φυλή
Κατάλογος ελέγχου της κατάστασης κούρσας
Κεφάλαιο 4 Υγείας Περίοδος Φυλή
Ο αθλητισμός του περιστεριού Racing
Προετοιμασίες Φυλή
Προ-Αγώνας Πρόγραμμα Καθαρισμού
Αρχές για μια επιτυχημένη σεζόν Φυλή
Φυσική κατάσταση και συσκευασία για Racing άνοιξη
Επιστρέφοντας Θεραπείες Bird Race
Προγράμματα Περίοδος Φυλή
Επιλογή Team Race
Πρόγραμμα Race 1 - Προστατεύει Fitness & Φόρμα
Πρόγραμμα Race 2 - Protectuion από Airsac ασθένεια μετά την πρώτη κούρσα
Πρόγραμμα Race 3 - αναμονής στον Προστασίας
Συνεχίζεται προληπτικές θεραπείες Κατά τη διάρκεια του αγώνα
Οι ψείρες, Mite Worm και Πρόληψης
Κοκκιδίωσης Πρόληψης
Κάτοικος Προγράμματα νόσου κατά τη διάρκεια Racing
Πρόγραμμα Race 4 - Resident Mycoplasma (Airsac) Πρόγραμμα
Πρόγραμμα Race 5 - Υγρή επεξεργασία Καρκίνωμα
Αγώνας Προγράμματα 6α και 6β - Ecoli / Τσίχλα Θεραπεία
Πρόγραμμα Race 7 - Τσίχλα / Μύκητας Θεραπεία
Πρόγραμμα Αγώνας 8 - Streptococcus Θεραπεία
Κεφάλαιο 5 Άλλες Ασθένειες & Θεραπείες τους
Σαράκι
Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής
Καρκίνωμα Πρόληψη & Fvite
Στεγνό Καρκίνωμα στο Nest
Καρκίνωμα Navel
Καρκίνωμα σε Squeakers
Κυκλοϊού
Ευλογιά
Μόλυνσης από σαλμονέλα
Υγρή επεξεργασία Nest
Κότα Θεραπεία Παράλυση
Κεφάλαιο 6 Φαρμάκων
Η επιλογή ενός Ιατρικής
Χρησιμοποιώντας σωστά Φαρμάκων
Κοκτέιλ Ιατρικής
Θεραπεία Salmonella
Καρκίνωμα Φαρμάκων
Θεραπεία κοκκιδίωσης
Αναπνευστική Θεραπείες
Streptococcus θεραπεία
Θεραπείες Worm
Συνδυασμένες θεραπείες Worm, Ψείρες & Mite
Κεφάλαιο 7 Νερό, Loft & Τροφίμων Καθαρισμός
Καθαρισμός Νερού
Καθαρισμός Loft
Cleanser Τροφίμων
Κεφάλαιο 8 Προϊόντα Υγείας
Συμπληρώματα Υγείας
Συμπληρώματα Ορυκτών
Κοχύλια Άγγελος
Bloomford
F-Vite
HiCal
Βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και λιπαρά οξέα
Dufoplus
Dufoplus / Ioford / Megamix Combo
E-σκόνη
Ioford
Ioford / Megamix Combo
Turbobooster
Turbobooster & Bloomford Combo
Ενέργεια & Ανάκτηση Συμπληρώματα
Άλατα Φυλή Δημοσίευση
Παράρτημα
Μικροσκοπική Έλεγχος των περιττωμάτων
Pigeon περιεχόμενα Βιβλίο Υγείας:
Κεφάλαιο 1 Υγεία & Ευτυχία
Σημάδια της καλής υγείας
Essentials of Health & Happiness
Καθαρίστε Τροφίμων
Ισορροπημένη διατροφή
Καθαρό Νερό
Τακτική Λουτρά
Ηλιακό φως
Άσκηση & Fitness
Επαρκής δωματίου
Καθαρίστε Loft
Good Design Loft
Η καλή διαχείριση Loft
Η συνετή χρήση των φαρμάκων
Κεφάλαιο 2 Εποχιακά Προγράμματα Υγείας
Προ της αναπαραγωγής Πρόγραμμα Καθαρισμού
Αναπαραγωγής Πρόγραμμα για την Υγεία
Ο απογαλακτισμός Προγράμματα Υγείας
Νέοι προγράμματος για την υγεία των πτηνών
Πτερορρέω Πρόγραμμα για την Υγεία
Εμφάνιση Πρόγραμμα Προετοιμασίας για Fancy Περιστέρια
Πρόγραμμα Διαγωνισμός για Περιστέρια Performance
Κεφάλαιο 3 Fitness & Φόρμα
Αξιολόγηση Γυμναστήριο με κλινική εξέταση
Μάτια & βλέφαρα
Ρουθούνια
Στόμα
Καλλιέργεια
Θωρακικούς μυς
Κατάσταση Σώματος
Ποιότητα Αστραπή
Εμφάνιση στο Loft
Loft πτητική δραστηριότητα
Περιττώματα
Αναπνευστικές λοιμώξεις και Απώλεια Fitness
Τα συμπτώματα των λοιμώξεων του αναπνευστικού
Κατάσταση Φυλή
Κατάλογος ελέγχου της κατάστασης κούρσας
Κεφάλαιο 4 Υγείας Περίοδος Φυλή
Ο αθλητισμός του περιστεριού Racing
Προετοιμασίες Φυλή
Προ-Αγώνας Πρόγραμμα Καθαρισμού
Αρχές για μια επιτυχημένη σεζόν Φυλή
Φυσική κατάσταση και συσκευασία για Racing άνοιξη
Επιστρέφοντας Θεραπείες Bird Race
Προγράμματα Περίοδος Φυλή
Επιλογή Team Race
Πρόγραμμα Race 1 - Προστατεύει Fitness & Φόρμα
Πρόγραμμα Race 2 - Protectuion από Airsac ασθένεια μετά την πρώτη κούρσα
Πρόγραμμα Race 3 - αναμονής στον Προστασίας
Συνεχίζεται προληπτικές θεραπείες Κατά τη διάρκεια του αγώνα
Οι ψείρες, Mite Worm και Πρόληψης
Κοκκιδίωσης Πρόληψης
Κάτοικος Προγράμματα νόσου κατά τη διάρκεια Racing
Πρόγραμμα Race 4 - Resident Mycoplasma (Airsac) Πρόγραμμα
Πρόγραμμα Race 5 - Υγρή επεξεργασία Καρκίνωμα
Αγώνας Προγράμματα 6α και 6β - Ecoli / Τσίχλα Θεραπεία
Πρόγραμμα Race 7 - Τσίχλα / Μύκητας Θεραπεία
Πρόγραμμα Αγώνας 8 - Streptococcus Θεραπεία
Κεφάλαιο 5 Άλλες Ασθένειες & Θεραπείες τους
Σαράκι
Κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγής
Καρκίνωμα Πρόληψη & Fvite
Στεγνό Καρκίνωμα στο Nest
Καρκίνωμα Navel
Καρκίνωμα σε Squeakers
Κυκλοϊού
Ευλογιά
Μόλυνσης από σαλμονέλα
Υγρή επεξεργασία Nest
Κότα Θεραπεία Παράλυση
Κεφάλαιο 6 Φαρμάκων
Η επιλογή ενός Ιατρικής
Χρησιμοποιώντας σωστά Φαρμάκων
Κοκτέιλ Ιατρικής
Θεραπεία Salmonella
Καρκίνωμα Φαρμάκων
Θεραπεία κοκκιδίωσης
Αναπνευστική Θεραπείες
Streptococcus θεραπεία
Θεραπείες Worm
Συνδυασμένες θεραπείες Worm, Ψείρες & Mite
Κεφάλαιο 7 Νερό, Loft & Τροφίμων Καθαρισμός
Καθαρισμός Νερού
Καθαρισμός Loft
Cleanser Τροφίμων
Κεφάλαιο 8 Προϊόντα Υγείας
Συμπληρώματα Υγείας
Συμπληρώματα Ορυκτών
Κοχύλια Άγγελος
Bloomford
F-Vite
HiCal
Βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και λιπαρά οξέα
Dufoplus
Dufoplus / Ioford / Megamix Combo
E-σκόνη
Ioford
Ioford / Megamix Combo
Turbobooster
Turbobooster & Bloomford Combo
Ενέργεια & Ανάκτηση Συμπληρώματα
Άλατα Φυλή Δημοσίευση
Παράρτημα
Μικροσκοπική Έλεγχος των περιττωμάτων
Θεραπεια για διαροιες περιστεριων.
Προσφατα παρατηρησα οτι καποια περιστερια εκαναν πολυ νερουλες κουτσουλιες [ σαν διαροια ]. Στην κτηνιατρο του Κτηνιατρικου Κυκλου που απευθηνθηκα μου εδωσε την εξης θεραπεια. 1] Χορηγουμε απο μια καψουλα Ascapilla σε καθε περιστερι [ απο 2 μηνων κ. ανω ]. 2] Χορηγουμε Furazolidon [ ενα φακελακι σε 2 λιτρα νερο ] για 5 ημερες. 3] Χορηγουμε Liviferm [ ενα φακελακι σε 1 λιτρο νερο ] για 5 ημερες . Μετα απο 10 ημερες ξαναδινουμε απο μια καψουλα Ascapilla σε καθε περιστερι.
Τα εκανα ολα αυτα , και πραγματι οι διαροιες εξαφανιστηκαν.
ΥΓ. Προληπτικα χορηγουμε για 2 -3 φορες τον χρονο 1 καψουλα Ascapilla για 1 ημερα.
Τα εκανα ολα αυτα , και πραγματι οι διαροιες εξαφανιστηκαν.
ΥΓ. Προληπτικα χορηγουμε για 2 -3 φορες τον χρονο 1 καψουλα Ascapilla για 1 ημερα.
PETERGALL- Αριθμός μηνυμάτων : 23
Ημερομηνία εγγραφής : 11/05/2011
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
μετέφερα το θέμα εδώ Πέτρο.
το ASCAPILLA ειναι για νηματώδη,σκουλήκια,ταινίες (προνύμφες και ενήλικες μορφές)
το FURAZOLIDON είναι χημιοθεραπευτικό για:σαλμονέλα,κολιβάκιλοι,γενικές μικροβιακές λοιμώξεις
το LIVIFERM είναι προβιοτικό.
ΣΥΝΘΕΣΗ:
enterococcus faecium 2 mg
βιταμίνες συμπλέγματος Β
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
-μη συγκεκριμένη εντερική καταρροή με υγρά περιττώματα χωρίς αρχική μικροβιακή αιτία
-μετά από θεραπεία για ενδοπαρασιτα
-μετά από θεραπεία για κοκκιδια
-μετά από θεραπεία σαλμονέλας ή εντερικών λοιμώξεων
-μετά από θεραπεία για ορνιθωση ή μυκοπλασμα
το ASCAPILLA ειναι για νηματώδη,σκουλήκια,ταινίες (προνύμφες και ενήλικες μορφές)
το FURAZOLIDON είναι χημιοθεραπευτικό για:σαλμονέλα,κολιβάκιλοι,γενικές μικροβιακές λοιμώξεις
το LIVIFERM είναι προβιοτικό.
ΣΥΝΘΕΣΗ:
enterococcus faecium 2 mg
βιταμίνες συμπλέγματος Β
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
-μη συγκεκριμένη εντερική καταρροή με υγρά περιττώματα χωρίς αρχική μικροβιακή αιτία
-μετά από θεραπεία για ενδοπαρασιτα
-μετά από θεραπεία για κοκκιδια
-μετά από θεραπεία σαλμονέλας ή εντερικών λοιμώξεων
-μετά από θεραπεία για ορνιθωση ή μυκοπλασμα
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
Συγνώμη για την ερώτηση αλλά δεν γνωρίζω .Τα βιβλία αυτά έχουν αποδοθεί στα Ελληνικά και πως μπορεί να τα προμηθευτεί κάποιος ? Καλησπέρα σας.
gianniskilkis- Αριθμός μηνυμάτων : 12
Ημερομηνία εγγραφής : 04/11/2011
Τόπος : ΚΙΛΚΙΣ
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
υπάρχουν κάποια βιβλία και στα ελληνικά.
βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν θα βρεις την πληθώρα των βιβλίων που υπάρχουν στο εξωτερικό.
για τα ελληνικά βιβλία δες εδώ.
http://www.bestbookhunters.gr/ViewShopProduct.aspx?Id=583248
βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν θα βρεις την πληθώρα των βιβλίων που υπάρχουν στο εξωτερικό.
για τα ελληνικά βιβλία δες εδώ.
http://www.bestbookhunters.gr/ViewShopProduct.aspx?Id=583248
Απ: Ασθένιες - Φάρμακα
Σε ευχαριστώ πάρα πολύ.Να είσαι καλά που βοηθάς να καταλάβω κάποια πράγματα...
gianniskilkis- Αριθμός μηνυμάτων : 12
Ημερομηνία εγγραφής : 04/11/2011
Τόπος : ΚΙΛΚΙΣ
υγεία ταχυδρομικών περιστεριών
είχα ακούσει πιο παλιά ότι κάποιοι εκτροφείς πάνε σε ένα πανεπιστήμιο στην Θεσσαλονίκη και εκεί κάνουν εξέταση τα κόπρανα των ταχυδρόμων ....γνωρίζει κανένας λεπτομέρειες ...π.χ. το κόστος αυτών των εξετάσεων.
βαζελος- Αριθμός μηνυμάτων : 6
Ημερομηνία εγγραφής : 02/01/2012
Σελίδα 4 από 5 • 1, 2, 3, 4, 5
Σελίδα 4 από 5
Δικαιώματα σας στην κατηγορία αυτή
Δεν μπορείτε να απαντήσετε στα Θέματα αυτής της Δ.Συζήτησης